amalinks wokungena

Breaking News

Isikolo seLupote eHwange Sidinga Uncedo


rural children
rural children
Inkokheli zikazulu kanye labaphathi bekhomithi eqondene lentuthuko yezikolo zeLupote ezemfundweni ephansi lephezulu emangweni weHwange bathi badinga usizo oluphuthumayo ukuze bamise ukusweleka kwezindlu osekukubi okokuthi izifundo zenzelwa ngaphansi kwezihlahla kanti abanye ababalisi bagada nsukuzonke besiya lokuvela emsebenzini besuka esikolo esingumakhelwane lapha abaceliswe khona indawo yokuhlala ngenxa yokuthi iLupote ayilazo izindlu zababalisi ezaneleyo.

Isikolo semfundo ephansi seLupote sitholakala emangweni ongaba ngamakhilomitha angamatshumi ayisithupha ngaphandle kwedolobho leHwange ngomgwaqo oqonda koBulawayo.

Ngesinye sezikolo zokuqala ukwakhiwa kweleZimbabwe njalo ubufakazi bobudala baso bubonakala ngemiduli edabukileyo esihlephuka kukanti ubufakazi bokuthi lesisikolo asizange sikhule lokukhula kwenani labantwana kubonakala ngabantwana abafundela ngaphansi kwezihlahla.

Lanxa isikolo semfundo ephansi siludinga uncedo, inkokheli zesigaba zithi i Lupote Secondary yiyo edinga usizo olukhulu ngoba abafundi bayo abangamatshumi angaphezu kwesithupha abalayona eyodwa indlu yokufundela ngaphandle kweyokwebolekwa eyebandla elithile lokholo elisebenza phakathi kwesigaba elizama ukwehlisa ubunzima obulapha.

Umgcinisihlalo we Lupote Schoold Development Association umnumzana Tshuma ulandisa ngodubo lokusweleka kwezindlu zababalisi kanye lezokufundela.

Uqhubeke esithi kulusizi njalo ukuthi ababalisi besikolo semfundo ephezulu bahlala okokucelisa kwezabesikolo semfundo ephansi lapho asebehlala ngababili ngabathathu endlini eyodwa. Uthi lokhu kwenza ukuhlala kube nzima njalo kwenzeka kuphela ngenxa yokuthi ayikho enye indlela yokuqeda udubo lokusweleka kwezindlu.

Uthi lesisikolo sisaludinga kakhulu uncedo lwezihlalo amatafula kanye lezingwalo zabafundi. Lanxa abazali bencedise isikolo ngesipho sezihlalo abangazithola kanye lokuncediswa kulokhu zinhlanganiso zokholo, kunengi okusasilelayo okumqoka.

Ukhansila ka Ward 16 egoqela iLupote umnumzana Cosmas Mwakiposa uthi abazali bakhangelane lendlala kanye lezinye inswelo ezibuhlungu zansukuzonke ngakho angeke banelise ukuzisiza bodwa ngokwakha isikolo, izindlu zababalisi, ezokufundela kanye lokuthola impahla yokufunda eyaneleyo. Uchaza isikhalazo sabantu beLupote.

Uchaze njalo ukuthi iLupote yisibonelo esisodwa sodubo olsezikolo eziku ward 16 ezidinga ukuthuthukiswa ngokwakhiwa kwezindlu zokufundela, ezababalisi kanye lempahla yokufunda.

Uthi okwakhathesi abantwana ezikolo zonke ze Hwange bakhangelane lendlala emakhaya esisenza ukuthi bekhuleke ukuya ezikolo.

Uthi uzulu angajabula kakhulu uma uhulumende loba inhlanganiso ezizimele zodwa zingezxa lenhlelo zokudla ezifana lamahewu lendumba ukuze kumiswe iphango kugcinwe abantwana esikolo.

Sehlulekile ukukhuluma labogatsha lwezemfundo eHwange kodwa owake wabangummeli we Hwange West edale lephalamende umnumzana Jealous Sansole uthi phose zonke izikolo ezindala eHwange zifuna ukuvuselelwa lokukhuliswa ngendlela abazali abangeke bazincedisa ngayo ngenxa yobunzima bempilo ababhekane layo.

Uthi ababalisi bazifulathela njalonje izikolo ezinje ngenxa yokuswela izindlu ezilungele ukuhlala kanye lokusebenzela phandle, ikakhulu ngesikhathi sezulu njengoba seliqalile ukuna lapha lalaphaya.
XS
SM
MD
LG