HARARE —
Inhlanganiso ezilwela ilungelo labesifazana zithi abamabandla ezombusazwe eZimbabwe asehlulekile ukulandela iziqondiso ezinquma ukuba omama batholiswe labo amathuba wokungena ezikhundleni zobukhokheli kwezombusazwe kulandelwa i “Quarter System ” ngesikhathi ilizwe lilungiselela ukhetho lokudinga inkokheli.
Lokhu kuvezwe zinkokheli zalezinhlanganiso emhlanganweni lentathelizindaba,owenzelwe eHarare Club ngoLwesine, wokubonisana phezu kokungenziwa ukukhuthaza uzulu ukuba aphatheke kukhetho oluzayo.
Umsekeli kamgcinisihlalo enhlanganisweni ye Woman Coalition in Zimbabwe uNkosikazi Virginia Muwanigwa uthi kuyinto edanisayo ukuba abamabandla abakulandeli abavumelana kikho phezu kwabesifazane labontanga lanxa kukuzisekelo zabo zamabandla.
Ekhuluma emkhosini munye umginsihlalo enhlanganisweni yabontanga i Youth Forum in Zimbabwe uNkosazana Sally Dura uthi kuqakathekile ukuba labo abafisa ukuncintisa kukhetho bazi konke okudingakalayo ekuthini umuntu angene kilo.
Abenhlanganiso lezi bathi omama lokhe betshiywa ngaphandle lanxa isisekelo sombuso kanye lezitholakala emabandleni zikubeka sobala ukuba abaphatheka kwezombusazwe belamathuba alinganayo kungakhathalekile ukuba ngowesilisa loba owesifazane.
Bakhuthaza abezombusazwe ukuba balandele okubekwe kuzisekelo zamabandla okuphathelane lezithembiso kwabesifazana.
Inkokheli ebezikulomhlangano zikhuthaze ukukhankaselwa kokulungisiswa kwaloludaba lokulinganiswa kwamathuba ezikhundleni zobukhokheli kukhetho oluzayo.
Kusisekelo sebandla le MDC ekhokhelwa nguMnumzana Morgan Tsvangirayi kwavunyelanwa ukuba alinganiswe ngokungaphakathi laphakathi-50/50.
Kuthi ele Zanu PF lona lakubekwa kusilinganiso sokungamatshumi amathathu ekhulwini- 30% sezikhundla zobukhokheli kube ngomama.
Abenhlanganiso ezilwela ilungelo labesifazane kanye lontanga bathi bayisilinganiso sokulitshumi lantathu ekhulwini- 13% kuphela omama abazancintisa abaphatheke banqoba kukhetho lwama Primaries kumabandla wonke ezombusazwe.
Lokhu kuvezwe zinkokheli zalezinhlanganiso emhlanganweni lentathelizindaba,owenzelwe eHarare Club ngoLwesine, wokubonisana phezu kokungenziwa ukukhuthaza uzulu ukuba aphatheke kukhetho oluzayo.
Umsekeli kamgcinisihlalo enhlanganisweni ye Woman Coalition in Zimbabwe uNkosikazi Virginia Muwanigwa uthi kuyinto edanisayo ukuba abamabandla abakulandeli abavumelana kikho phezu kwabesifazane labontanga lanxa kukuzisekelo zabo zamabandla.
Ekhuluma emkhosini munye umginsihlalo enhlanganisweni yabontanga i Youth Forum in Zimbabwe uNkosazana Sally Dura uthi kuqakathekile ukuba labo abafisa ukuncintisa kukhetho bazi konke okudingakalayo ekuthini umuntu angene kilo.
Abenhlanganiso lezi bathi omama lokhe betshiywa ngaphandle lanxa isisekelo sombuso kanye lezitholakala emabandleni zikubeka sobala ukuba abaphatheka kwezombusazwe belamathuba alinganayo kungakhathalekile ukuba ngowesilisa loba owesifazane.
Bakhuthaza abezombusazwe ukuba balandele okubekwe kuzisekelo zamabandla okuphathelane lezithembiso kwabesifazana.
Inkokheli ebezikulomhlangano zikhuthaze ukukhankaselwa kokulungisiswa kwaloludaba lokulinganiswa kwamathuba ezikhundleni zobukhokheli kukhetho oluzayo.
Kusisekelo sebandla le MDC ekhokhelwa nguMnumzana Morgan Tsvangirayi kwavunyelanwa ukuba alinganiswe ngokungaphakathi laphakathi-50/50.
Kuthi ele Zanu PF lona lakubekwa kusilinganiso sokungamatshumi amathathu ekhulwini- 30% sezikhundla zobukhokheli kube ngomama.
Abenhlanganiso ezilwela ilungelo labesifazane kanye lontanga bathi bayisilinganiso sokulitshumi lantathu ekhulwini- 13% kuphela omama abazancintisa abaphatheke banqoba kukhetho lwama Primaries kumabandla wonke ezombusazwe.