WASHINGTON DC —
Umanyano wamazwe angezansikwezwekazi leAfrica owe Southern African Development Community iSADC usudlulisele phambili umhlangano weMozambique obumele uhlaziye udaba lokhetho lweZimbabwe. Akukaziswa ukuthi lumhlangano usuzakwenziwa nini.
Sikhuluma nje inhlanganiso ezizimeleyo ezingamatshumi amahlanu lantathu- 53, ezihlangane ngaphambili komhlangano obu mele wenziwe yiSADC zise isicelo kumanyano lo, sokuthi ugcwalisise izithembiso zokuthi kube lokhetho olubalulekileyo eZimbabwe, olungela dlakela kulondolozwa ukuthula.
Embikweni owethulwe zinhlanganiso lezi eMaputo isigodlo seMozambique zithi kumele inkokheli yamazwe eSADC ibambe uhulumende weZimbabwe ngamandla ukuthi alungiselele ukhetho olungasoze lube lempumela ezaphikiswa muntu.
Lezinhlanganiso zithi okunye okumele kulungisiswe kugoqela uluhlu lwabalelungelo lokuvota olungelabantu abafayo labangaziwayo, amathuba alinganayo amabandla emsakazweni lemaphephandabeni kahulumende labavela kwamanye amazwe abazohlola lolukhetho. Inhlanganiso lezi zithi njalo kumele iSADC iphathise uhulumende weZimbabwe ngemali yokhetho.
UChris Gande weStudio Seven uxoxe lomqondisi wenhlanganiso yomanyano we Crisis in Zimbabwe Coalition uMnu. Thabani Nyoni othi balethemba lokuthi iSADC izacebisa uhulumende weZimbabwe ukuthi alandele izinqumo zesivumelwano sokubunjwa kukahulumende womanyano ese Global Political Agreement esithi kumele kube lokhetho olukhululekileyo, olungela kukhonona loba udlakela njalo kungahlukuluzwa muntu.
Sikhuluma nje inhlanganiso ezizimeleyo ezingamatshumi amahlanu lantathu- 53, ezihlangane ngaphambili komhlangano obu mele wenziwe yiSADC zise isicelo kumanyano lo, sokuthi ugcwalisise izithembiso zokuthi kube lokhetho olubalulekileyo eZimbabwe, olungela dlakela kulondolozwa ukuthula.
Embikweni owethulwe zinhlanganiso lezi eMaputo isigodlo seMozambique zithi kumele inkokheli yamazwe eSADC ibambe uhulumende weZimbabwe ngamandla ukuthi alungiselele ukhetho olungasoze lube lempumela ezaphikiswa muntu.
Lezinhlanganiso zithi okunye okumele kulungisiswe kugoqela uluhlu lwabalelungelo lokuvota olungelabantu abafayo labangaziwayo, amathuba alinganayo amabandla emsakazweni lemaphephandabeni kahulumende labavela kwamanye amazwe abazohlola lolukhetho. Inhlanganiso lezi zithi njalo kumele iSADC iphathise uhulumende weZimbabwe ngemali yokhetho.
UChris Gande weStudio Seven uxoxe lomqondisi wenhlanganiso yomanyano we Crisis in Zimbabwe Coalition uMnu. Thabani Nyoni othi balethemba lokuthi iSADC izacebisa uhulumende weZimbabwe ukuthi alandele izinqumo zesivumelwano sokubunjwa kukahulumende womanyano ese Global Political Agreement esithi kumele kube lokhetho olukhululekileyo, olungela kukhonona loba udlakela njalo kungahlukuluzwa muntu.