WASHINGTON DC —
Inhlanganiso ebona ngelungelo loluntu emhlabeni jikelele eyeAmnesty International ithi ukuhlukuluzwa kwabalwela ilungelo ololuntu ngamapholisa kuyadlondlobala ngamandla ngoba ilizwe selibhekane lokhetho.
Embikweni ewethule ngoLwesihlanu, inhlanganiso le ikhuthaze umanyano wamazwe angezansi kwezwekazi leAfrica eyeSadc ukuthi ithathe amanyathelo azakwenqabela udlakela kanye lokwethuselwa kwabantu.
Ithe njalo inhlanganiso ezizimeleyo ezichothoza iZanu PF yizo ezithwaliswe amagabha avuzayo ngamapholisa kanye lezinye ingatsha zomvikela.
"Ukuhlukuluzwa kwenhlanganiso ezilwela ilungelo loluntu kuveza sobala ukuthi ingatsha zikahulumende ezibona ngezomvikela lokhe zingelabudlelwano obuhle lozulu," kutsho iAmnesty International.
"Amabutho lamapholisa kumele ahloniphe amalungelo kazulu ngasosonke isikhathi, ikakhulu kathesi ilizwe libhekane lokhetho oluzakwenziwa ekupheleni kukaNtulikazi."
Ukuhlaziya amazwi alinhlanganiso ingcwethi kwezombusazwe uDr Nkululeko Sibanda ofundisa ezombusazwe ekolishini leHuddersfield University kwelweBhilithani uthi:-
"Kusobala ukuthi amapholisa kakabikwazi ukusebenza kuhle labantu njalo kawalandeli amalungelo abantu. Ngalokho akungimangalisi ukuthi iAmnesty ithole ukuthi yikho lokho okwenzakalayo,"
Embikweni ewethule ngoLwesihlanu, inhlanganiso le ikhuthaze umanyano wamazwe angezansi kwezwekazi leAfrica eyeSadc ukuthi ithathe amanyathelo azakwenqabela udlakela kanye lokwethuselwa kwabantu.
Ithe njalo inhlanganiso ezizimeleyo ezichothoza iZanu PF yizo ezithwaliswe amagabha avuzayo ngamapholisa kanye lezinye ingatsha zomvikela.
"Ukuhlukuluzwa kwenhlanganiso ezilwela ilungelo loluntu kuveza sobala ukuthi ingatsha zikahulumende ezibona ngezomvikela lokhe zingelabudlelwano obuhle lozulu," kutsho iAmnesty International.
"Amabutho lamapholisa kumele ahloniphe amalungelo kazulu ngasosonke isikhathi, ikakhulu kathesi ilizwe libhekane lokhetho oluzakwenziwa ekupheleni kukaNtulikazi."
Ukuhlaziya amazwi alinhlanganiso ingcwethi kwezombusazwe uDr Nkululeko Sibanda ofundisa ezombusazwe ekolishini leHuddersfield University kwelweBhilithani uthi:-
"Kusobala ukuthi amapholisa kakabikwazi ukusebenza kuhle labantu njalo kawalandeli amalungelo abantu. Ngalokho akungimangalisi ukuthi iAmnesty ithole ukuthi yikho lokho okwenzakalayo,"