Abahlali besigabeni seGwanda bathi kuyadanisa ukuba amanzi amanengi azageleza emifuleni ayefika elwandle kulandela ukuna kahle kwezulu lonyaka. Bathi lokhu akusoze kuqede uhlupho lokuswelakala kwamanzi esigabeni lesi esilamadamu amalutshwane.
Inengi lithi kalifuni kuphinda likubone okwanyakenye lapho elabhekana lodubo lokusilela kwamanzi okwabangelwa yisikhudumezi somkhathi ese-El Nino, esadala isomiso esesabekayo eMatabeleland South lezinye izabelo eZimbabwe.
UMnu. Zwelithini Gabula oyisakhamuzi seSitezi, okuyindawo ehlezi ibhekane lodubo lwamanzi, uthi kumbalwa okumele kwenziwe ukuze kulondolozwe amanzi.
“Okwakuqala kusamele sikhangele ukubana iland management yecatchment area siyayiphakamisela ezingeni eliphezulu ,silondoloze ezemvelo sibone ukuthi kasigamuli izihlahla ,kasitshisi utshani, kasilimi silandela ukugenquka komhlaba,kusamele ukuthi kiwo amadamu sibone ukuthi siyakhukhula ingcekeza, sikhukhule udaka lenhlabathi okungabe sekungene edamu kusehlisa ukutshona kumbe ukubamba kwalo amanzi ,kusamele sihlolisise imiduli kumbe imbundu yethu sinanzelela ukuba ayiqhekezekanga, ayidabukanga kumbe ayivuzi.”
Amazwi la agcizelelwe nguMnu. Collin Sibanda oyisakhamuzi seNtepe njalo olwela ukulondolozwa kwezemvelo.
USibanda uthi bekuzakuba ngcono ngabe seliphelile ukwakhiwa idamu leTuli-Manyange elikhangelelwe ukuthwala amanzi amanengi kakhulu.
Loba kunjalo, okwamanje izakhamizi ziyakuthakazelela ukuna kwezulu ezigabeni zabo. Ukhansila kaward 13, uMnu. Miclas Ndlovu, uthi sokukuhle emakhaya kulandela ukuna kwezulu lokhu.
Imizamo yokuxoxisana losikomitshi weGwanda uNkosazana Nomathemba Ndlovu lomeli wedale lephalamende eGwanda South uMnu. Omphile Marupi ngaloludaba iyehlule.UHulumende wake waba lohlelo lweGive-A-Dam Campaign ngeminyaka yama1980s lwasekelwa ngohulumende abatshiyeneyo.
Kulamadamu agoqela eleZhovhe ,iMtshabezi lamanye akhiwa ngalesisikhathi.UHumende uthi kungaphela ukwakhiwa kwedamu leTuli Manyange luzaphela udubo lwamanzi eMatbeleland.
Kusenjalo, zikhala ezimathonsi izakhamizi zika Ward 13 eGaranyemba leNtepe ngemva kokuba omunye umama ethethwe ngumfula ngoLwesibili watholaka sefile kuthi njalo umfundi weNtepe Primary School laye uthethwe ngumfula kodwa ebengakabonakali ngoLwesithathu.
Izanuse zomumo womkhathi zixwayisa uzulu ukuthi angalingi ukuchapha imfula egcweleyo.
Forum