ភ្នំពេញ —
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប.)បានបដិសេធការចុះបញ្ជីបេក្ខជនដល់លោកសម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅល្ងាចថ្ងៃច័ន្ទនេះដោយសំអាងថា ពុំមានច្បាប់ជាមូលដ្ឋាន។
ការសម្រេចនេះធ្វើឡើងមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោកសម រង្ស៊ីដាក់សំណើសុំចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតនិងចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្រទៅកាន់ គ.ជ.ប.។
នៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ផ្ញើជូនលោកប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនេះ លោកអ៊ឹម សួស្តី ប្រធានគ.ជ.ប. បានពន្យល់ដល់លោកសម រង្ស៊ីថា គ.ជ.ប.មិនអាចដាក់ឈ្មោះលោកចូលក្នុងបញ្ជីទាំងពីរបានទេ ដោយសារតែរយៈពេលនៃការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងការផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីបោះឆ្នោតបានបញ្ចប់រួចរាល់ហើយ។ មួយវិញទៀត លោកអ៊ឹម សួស្តីបញ្ជាក់ក្នុងលិខិតនោះថា លោកសម រង្ស៊ីមិនបានបំពេញលក្ខខណ្ឌក្នុងការចុះបញ្ជីបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្រនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះទេ។
លោកទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប. បានប្រាប់អ្នកកាសែត ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំសម្រេចលើសំណើរបស់លោកសម រង្ស៊ីថា ច្បាប់បោះឆ្នោតមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការសើរើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «ដូចយើងបានដឹងហើយ ការផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីបោះឆ្នោតគឺយើងបានធ្វើហើយ។ ហើយបញ្ជីបោះឆ្នោតដែលផ្តល់សុពលភាពហើយមិនអាចកែប្រែបានទេ»។
លោកសម រង្ស៊ីបានដាក់សំណើទៅកាន់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យដើម្បីសុំចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត និងចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបេក្ខជនតំណាង រាស្ដ្រប្រចាំខេត្តកណ្តាល។
លោកទេព នីថា បញ្ជាក់ថាលោកសម រង្ស៊ីនៅសល់ផ្លូវតែមួយគត់គឺចុះបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតឡើងវិញ ពីព្រោះថា បើតាមច្បាប់បោះឆ្នោតដើម្បីឈរជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្របានលុះណាតែបេក្ខជនរូបនោះមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតជាមុនសិន។ ហើយការចុះបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនេះនឹងត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឡើងវិញនៅខែតុលាខាងមុខ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានប្រសាសន៍ថាគណបក្សនេះនឹងសរសេរលិខិតមួយច្បាប់ទៅលោកហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាជាតិ ដើម្បីឲ្យលោកហេង សំរិនបញ្ជាក់ និងទទួលស្គាល់ថា លោកសម រង្ស៊ីជាតំណាងរាស្ដ្រស្របច្បាប់ ក្រោយពីការលើកលែងទោស។ ដោយសារការទទួលស្គាល់នេះនឹងជួយផ្តល់សុពលភាពបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្ររបស់លោកសម រង្ស៊ី ជាស្វ័យប្រវត្តិ។
លោកនិយាយថា៖ «ស្អែកនេះគណបក្សនឹងសរសេរលិខិតទៅប្រធានរដ្ឋសភាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹង ពីព្រោះឲ្យសភាបញ្ជាក់ថា គាត់ជាតំណាងរាស្ដ្រវិញហើយ ពីព្រោះទោសទណ្ឌត្រូវបានជំរះដោយព្រះមហាក្សត្ររួចហើយ។ មានន័យថា ត្រូវតែមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជី ត្រូវតែឈរជាបេក្ខជន ហើយបើបញ្ហានឹងដោះស្រាយមិនចេញទេ ទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើសេចក្តីសម្រេចចុះ»។
លោកសម រង្ស៊ីត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងត្រូវដកហូតសិទ្ធិជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះតំណាងរាស្ដ្រ ដោយសារលោកជាប់ពិរុទ្ធពីរឿងដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម និងពីបទក្លែងឯកសារ។ ហើយលោកបានរត់គេចខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសចាប់តាំងពីខែធ្នូឆ្នាំ២០០៩មកម្ល៉េះមុននឹងអាចវិលចូលប្រទេសវិញកាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៩ខែកក្កដា ដោយការលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រ។
លោកបណ្ឌិតហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រិត្យ និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា ហៅថា និកហ្វិក មានប្រសាសន៍ថា គណបក្សជំទាស់នឹងមិនអស់ចិត្តចំពោះការសម្រេចរបស់គ.ជ.ប.នៅល្ងាចនេះនោះទេ។
លោកហង្ស ពុទ្ធាទទួលស្គាល់ថា ច្បាប់បានរារាំងការចុះបញ្ជីឈ្មោះ និងបញ្ជីបេក្ខជនលោកសម រង្ស៊ីនៅពេលនេះ ក៏ប៉ុន្តែមានតែផ្លូវនយោបាយតែមួយគត់ដែលនឹងនាំទៅរកដំណោះស្រាយបាន៕
ការសម្រេចនេះធ្វើឡើងមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់ពីលោកសម រង្ស៊ីដាក់សំណើសុំចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតនិងចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្រទៅកាន់ គ.ជ.ប.។
នៅក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ផ្ញើជូនលោកប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនេះ លោកអ៊ឹម សួស្តី ប្រធានគ.ជ.ប. បានពន្យល់ដល់លោកសម រង្ស៊ីថា គ.ជ.ប.មិនអាចដាក់ឈ្មោះលោកចូលក្នុងបញ្ជីទាំងពីរបានទេ ដោយសារតែរយៈពេលនៃការពិនិត្យបញ្ជីឈ្មោះ និងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងការផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីបោះឆ្នោតបានបញ្ចប់រួចរាល់ហើយ។ មួយវិញទៀត លោកអ៊ឹម សួស្តីបញ្ជាក់ក្នុងលិខិតនោះថា លោកសម រង្ស៊ីមិនបានបំពេញលក្ខខណ្ឌក្នុងការចុះបញ្ជីបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្រនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះទេ។
លោកទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប. បានប្រាប់អ្នកកាសែត ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំសម្រេចលើសំណើរបស់លោកសម រង្ស៊ីថា ច្បាប់បោះឆ្នោតមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការសើរើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «ដូចយើងបានដឹងហើយ ការផ្តល់សុពលភាពលើបញ្ជីបោះឆ្នោតគឺយើងបានធ្វើហើយ។ ហើយបញ្ជីបោះឆ្នោតដែលផ្តល់សុពលភាពហើយមិនអាចកែប្រែបានទេ»។
លោកសម រង្ស៊ីបានដាក់សំណើទៅកាន់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យដើម្បីសុំចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត និងចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបេក្ខជនតំណាង រាស្ដ្រប្រចាំខេត្តកណ្តាល។
លោកទេព នីថា បញ្ជាក់ថាលោកសម រង្ស៊ីនៅសល់ផ្លូវតែមួយគត់គឺចុះបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតឡើងវិញ ពីព្រោះថា បើតាមច្បាប់បោះឆ្នោតដើម្បីឈរជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្របានលុះណាតែបេក្ខជនរូបនោះមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតជាមុនសិន។ ហើយការចុះបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតនេះនឹងត្រូវធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពឡើងវិញនៅខែតុលាខាងមុខ។
លោកយឹម សុវណ្ណ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានប្រសាសន៍ថាគណបក្សនេះនឹងសរសេរលិខិតមួយច្បាប់ទៅលោកហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាជាតិ ដើម្បីឲ្យលោកហេង សំរិនបញ្ជាក់ និងទទួលស្គាល់ថា លោកសម រង្ស៊ីជាតំណាងរាស្ដ្រស្របច្បាប់ ក្រោយពីការលើកលែងទោស។ ដោយសារការទទួលស្គាល់នេះនឹងជួយផ្តល់សុពលភាពបេក្ខជនតំណាងរាស្ដ្ររបស់លោកសម រង្ស៊ី ជាស្វ័យប្រវត្តិ។
លោកនិយាយថា៖ «ស្អែកនេះគណបក្សនឹងសរសេរលិខិតទៅប្រធានរដ្ឋសភាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹង ពីព្រោះឲ្យសភាបញ្ជាក់ថា គាត់ជាតំណាងរាស្ដ្រវិញហើយ ពីព្រោះទោសទណ្ឌត្រូវបានជំរះដោយព្រះមហាក្សត្ររួចហើយ។ មានន័យថា ត្រូវតែមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជី ត្រូវតែឈរជាបេក្ខជន ហើយបើបញ្ហានឹងដោះស្រាយមិនចេញទេ ទុកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើសេចក្តីសម្រេចចុះ»។
លោកសម រង្ស៊ីត្រូវលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត និងត្រូវដកហូតសិទ្ធិជាបេក្ខជនឈរឈ្មោះតំណាងរាស្ដ្រ ដោយសារលោកជាប់ពិរុទ្ធពីរឿងដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម និងពីបទក្លែងឯកសារ។ ហើយលោកបានរត់គេចខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសចាប់តាំងពីខែធ្នូឆ្នាំ២០០៩មកម្ល៉េះមុននឹងអាចវិលចូលប្រទេសវិញកាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៩ខែកក្កដា ដោយការលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រ។
លោកបណ្ឌិតហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រិត្យ និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា ហៅថា និកហ្វិក មានប្រសាសន៍ថា គណបក្សជំទាស់នឹងមិនអស់ចិត្តចំពោះការសម្រេចរបស់គ.ជ.ប.នៅល្ងាចនេះនោះទេ។
លោកហង្ស ពុទ្ធាទទួលស្គាល់ថា ច្បាប់បានរារាំងការចុះបញ្ជីឈ្មោះ និងបញ្ជីបេក្ខជនលោកសម រង្ស៊ីនៅពេលនេះ ក៏ប៉ុន្តែមានតែផ្លូវនយោបាយតែមួយគត់ដែលនឹងនាំទៅរកដំណោះស្រាយបាន៕