មនុស្ស ៤នាក់ស្លាប់ និងម្នាក់បានរងរបួសធ្ងន់នៅក្នុងករណីផ្ទុះគ្រាប់មីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ២កន្លែងផ្សេងគ្នាក្នុងភូមិសែនតេជៈក្នុងឃុំមរកតស្រុកជាំក្សាន្តខេត្តព្រះវិហារកាលពីថ្ងៃទី១០ខែមករាឆ្នាំ២០២២។ នេះបើតាមមន្រ្តីពាក់ព័ន្ធ។
ក្នុងចំណោមអ្នកស្លាប់ ៤នាក់ មាន ៣នាក់ ជាបុគ្គលិកជំនាញដោះមីនរបស់អង្គការដោះមីនកម្ពុជា(Cambodia Self Help Demining ឬCSHD) ឬគេស្គាល់ឈ្មោះថាអង្គការអាគីរ៉ា។ ចំណែកអ្នករងរបួសធ្ងន់ម្នាក់ក៏ជាបុគ្គលិករបស់អង្គការនេះផងដែរ។នេះបើយោងតាមលោក William Morseប្រធានគម្រោងអន្តរជាតិនៃអង្គការដោះមីនកម្ពុជាដែលបានប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារ។
លោកបន្ថែមថាអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធកំពុងស៊ើបអង្កេតករណីនេះដូច្នេះលោកមិនទាន់អាចផ្តល់ព័ត៌មានក្រៅពីនេះបានទេ។
ចំណែកលោក ហេង រតនា អគ្គនាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកម្ចាត់មីនកម្ពុជា (CMAC) ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃអង្គារថាមានហេតុការណ៍ផ្ទុះយុទ្ធភណ្ឌមួយទៀតនៅថ្ងៃទី១០ខែមករាគឺប្រមាណ២០នាទីមុនមានករណីផ្ទុះមីនតោនសម្លាប់បុគ្គលិកអង្គការក្នុងឃុំមរកត ស្រុកជាំក្សាន្ត ហើយវាសម្លាប់ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលចុះទៅរៀបចំនិងសម្អាតដុតដីសម្រាប់ដាំដំឡូង។
មុននឹងមានហេតុការណ៍ផ្ទុះនេះកើតឡើង អង្គការដោះមីនកម្ពុជា (CSHD) កាលពីថ្ងៃទី៨ខែមករាបានរកឃើញគ្រាប់កាំភ្លើង៨២មីលីម៉ែត្រមិនទាន់ផ្ទុះចំនួន១២គ្រាប់នៅលើដីចម្ការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងឃុំដដែលនេះ។ នេះបើតាមហ្វេសប៊ុករបស់អាជ្ញាធរមីនកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី៩ខែមករា។
លោក ហេង រតនា ឲ្យដឹងទៀតថាបុគ្គលិករបស់អង្គការអាគីរ៉ាដែលរងគ្រោះនោះកំពុងដោះមីននិងសម្អាតមីននៅក្នុងតំបន់នោះពេលហេតុការណ៍ផ្ទុះកើតឡើង។
លោកថ្លែងថា៖ «ហើយអ្វីដែលគាត់ទៅធ្វើនេះគឺទៅតាមផែនការរបស់គាត់។ គេមានផែនការបោសសម្អាតចម្ការមីនណាមានពហុកោណទំហំដីប៉ុនណា។ អ៊ីចឹងកន្លែងពហុកោណទាំងអស់របស់កម្ពុជា យើងភាគច្រើនមិនមានដាក់ស្លាកសញ្ញាទេគឺប្រជាពលរដ្ឋគាត់ដឹង។ គ្រាន់តែរបៀបព័ត៌មានទទួលបានគឺបានពីប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើន»។
លោកបន្តថានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចម្ការមីនគឺនៅមានច្រើនជាពិសេសនៅតាមព្រំដែនដែលតំបន់ទាំងនោះត្រូវបានអាជ្ញាធរកត់ត្រាក្នុងទិន្នន័យជាតិថាជាតំបន់ពហុកោណចម្ការមីនដោយកំណត់ទីតាំងណាមានគ្រាប់មីននិងមិនមានគ្រាប់មីន។ ដោយឡែកស្លាកសញ្ញាដើម្បីសម្គាល់ទីតាំងនោះថាមានគ្រាប់មីនលុះត្រាតែបុគ្គលិកអង្គការដែលមានជំនាញសម្អាតមីនឬក្រុមជំនាញសម្អាតមីនចុះទៅប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតនៅទីតាំងនោះទើបមានការដាក់ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់។
លោក ហេង រតនា ឲ្យដឹងទៀតថា ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលបានស្លាប់ដោយសារយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះនោះគឺនៅពេលគាត់ចុះទៅសម្អាតដីសាជាថ្មីទុកដាំដំឡូងហើយគាត់ធ្លាប់ធ្វើចម្ការលើដីនោះពីមុនមក។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កន្លែងគាត់ដាំអ៊ីតើ។គាត់ដាំដុះដំឡូងហូរហែច្រើនឆ្នាំដែរ»។
លោក ឡោ ច័ន្ទ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសិទ្ធិមនុស្សនៃសមាគមអាដហុកប្រចាំនៅខេត្តព្រះវិហារថ្លែងថាអាជ្ញាធរគួរតែពន្លឿនរកសំបក ឬគ្រាប់មីនមិនទាន់ផ្ទុះឲ្យបានលឿនជាងនេះនិងជំរុញការដាក់ស្លាកសញ្ញាដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងនិងមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជាងនេះខណៈប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ដោយសារជីវភាពខ្វះខាត ហើយទៅកាប់ទន្ទ្រានយកដីដាំដំណាំដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពួកគាត់ងាយរងគ្រោះនិងប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់។លោកបន្ថែមថាដីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់ភ្ជួរដាំដំណាំបានមួយសាឬពីរសារួចហើយក្តីពេលខ្លះក៏នៅតែមានសំបកគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទីមួយអាជ្ញាធរគួរតែពន្លឿនក្នុងការស្រាវជ្រាវសំបកណាដែលមិនទាន់ផ្ទុះអស់ឬយើងប្រើពាក្យសំបកណាផ្ទុះបន្តទៀត។ទីពីរ អាជ្ញាធរគួរតែដាក់ស្លាកសញ្ញាដើម្បីសម្គាល់នៅតំបន់ហ្នឹងថាវាមានសំបកដែលអាចផ្ទុះតទៅទៀត»។
បើតាមអាជ្ញាធរមីនកម្ពុជា ឧបទ្ទវហេតុគ្រោះថ្នាក់ដោយសារយុទ្ធភណ្ឌគ្រឿងផ្ទុះក្នុងរយៈពេល៩ខែនៃឆ្នាំ២០២១មានចំនួន២៨ករណីដែលបណ្តាលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋស្លាប់និងរបួសសរុបចំនួន៣៤នាក់ដែលថយចុះ៣៨%បើប្រៀបធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៅឆ្នាំ២០២០ដែលមានជនរងគ្រោះចំនួន៥៥នាក់។
គួរបញ្ជាក់ថាគិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩២ ដល់ឆ្នាំ ២០២០ ផ្ទៃដីទំហំ២.១៣៨គីឡូម៉ែត្រក្រឡាត្រូវបានបោសសម្អាតក្នុងនោះមានមីនប្រឆាំងមនុស្ស មីនប្រឆាំងរថក្រោះ និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម។ នេះបើតាមសារលិខិតរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុង«ទិវាជាតិយល់ដឹងអំពីមីន»កាលពីថ្ងៃទី២៤ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០២១។
លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យដឹងទៀតថាកម្ពុជាត្រូវបោសសម្អាតផ្ទៃដីដែលមានមីនចំនួន៨៣៥គីឡូម៉ែត្រក្រឡានិងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមរួមទាំងគ្រាប់បែកចង្កោមនៅលើកផ្ទៃដីទំហំ១.៣១៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡាបន្ថែមទៀតដើម្បីសម្រេចទៅតាម«ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិ - កម្ពុជាមួយគ្មានមីនឆ្នាំ២០២៥»៕
