ដើម្បីស្តាប់ព័ត៌មាននេះ
ក្រុមហ៊ុនឯកជនធំៗចំនួន៨នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កំពុងពង្រឹងខ្លួនដើម្បីចូលរួម
ប្រកួតប្រជែងកៀងគរមូលធន ពីផ្សារមូលបត្ររបស់ខ្មែរដើម្បីយកទៅពង្រីកអា-
ជីវកម្ម។ ផ្សារមូលបត្រដំបូងបំផុតរបស់កម្ពុជាគ្រោងបើកដំណើរការនៅដំណាច់
ឆ្នាំនេះ។
នាង រស់ សុធា សូមជូនសេចក្តីរាយការណ៍ពិស្តារអំពីរឿងនេះដូចតទៅ៖
“មានក្រុមហ៊ុនយ៉ាងហោចណាស់៨ មានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការប្រឡូកក្នុងផ្សារ
មូលបត្ររបស់ខ្មែរ ហើយពួកគេ កំពុងពង្រឹងខ្លួនបណ្តើរៗដើម្បីចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារ
មូលបត្រ។ នេះបើយោងតាមលោកធី ខេមរ៉ា អ្នកវិភាគការស្រាវជ្រាវនៃក្រុមសា-
ជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុនៃក្រុមហ៊ុន Tong Yang Securityជាក្រុមហ៊ុនមូលបត្រតែមួយ
គត់ដែលកំពុងជួយផ្តល់ប្រឹក្សាពីដំណើរការចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារមូលបត្រដល់ក្រុម
ហ៊ុនរដ្ឋ និងក្រុមហ៊ុនឯកជន។
លោក ធី ខេមរ៉ា បានប្រាប់ VOA សម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិកថា ផ្អែកតាមការស្រាវ
ជ្រាវរបស់ក្រុមហ៊ុនលោកបានបង្ហាញថា ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំង៨មានតែ
ក្រុមហ៊ុន២ ឬ ៣ ដែលភាគច្រើនជាស្ថាប័នធនាគារ មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់
សម្រាប់ការចុះបញ្ជីភ្លាមៗ នៅពេលផ្សារមូលបត្របើកដំណើរការ។ ចំណែកក្រុម
ហ៊ុន៤ ឬ៥ទៀត រួមបញ្ចូលទាំងក្រុមហ៊ុននាំចូលទំនិញសម្រាប់ចែកចាយដុំផង
នោះ អាចនឹងប្រឡូកក្នុងផ្សារមូលបត្រ បន្ទាប់ពីផ្សារនេះដំណើរការបាន២ឬ៣
ឆ្នាំ។
"អាចមានក្រុមហ៊ុនពីរបីដែលគេអាចធ្វើក្នុងពេលណា Stock Exchange នៅ
ស្រុកខ្មែរកើត។ បួនប្រាំទៀត យើងគិតថា ពួកហ្នឹងអាច២ទៅ៣ឆ្នាំទៀត"។
សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃពុធ ក្រុមហ៊ុនឯកជនធំៗជាង៧០បានជួបគ្នាសិក្សា
ស្វែងយល់ពីការបោះផ្សាយលក់មូលបត្របំណុលក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ នៅទីក្រុង
ភ្នំពេញ។ ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះរួមបញ្ចូលទាំងធនាគារកម្ពុជាសាធារណៈធនាគារ
អេស៊ីលីដា ធនាគារពាណិជ្ជទី១ ធនាគារម៉ារ៉ូហាន់ជប៉ុន ធនាគារមេគង្គ ធនាគារ
វឌ្ឍនៈ ធនាគារOSK Indochina គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រិត គ្រឹះស្ថានមីក្រូ
ហិរញ្ញវត្ថុហត្ថកសិករ ក្រុមហ៊ុនកាំមីតែលនិងក្រុមហ៊ុន Forte Insurance ជា
ដើម។
លោក ឈុន សម្បត្តិ ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងការបោះផ្សាយលក់មូលបត្រ
នៃគណៈកម្មការមូលបត្រកម្ពុជា បដិសេធមិនបញ្ចេញឈ្មោះនិងចំនួនក្រុមហ៊ុន
ដែលត្រៀមខ្លួនចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារទុនឲ្យបានច្បាស់លាស់ទេ។ ប៉ុន្តែលោកមានប្រ-
សាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនដែលមានសក្តានុពលអាចរៀបចំខ្លួនចូលក្នុងផ្សារទុន និង
អាចបោះផ្សាយលក់មូលបត្របាន គឺស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនឯកជនធំៗទាំង
អស់ខាងលើ។
"ក្រុមហ៊ុននេះសុទ្ធតែជាប្រភេទក្រុមហ៊ុនសក្តានុពល មានន័យថា អ្នកដែលមាន
លទ្ធភាពអាចបោះផ្សាយបាន។ គេកំពុងតែរៀបចំហើយ គេកំពុងតែធ្វើកិច្ចការជា
មួយគណៈកម្មការមូលបត្រកម្ពុជាហើយ។ មានន័យថា មានចំនួនក្រុមហ៊ុនគ្រប់
គ្រាន់អាចឲ្យផ្សារដើរបាន បើសិនយើងបើកផ្សារក្នុងរយៈពេលបន្តិចទៀតហ្នឹង"។
លោកធី ខេមរ៉ា និយាយថា ក្រុមហ៊ុនTong Yang Security កំពុងផ្តល់ប្រឹក្សាឲ្យ
ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់នេះ ជាពិសេស ការពន្យល់ពីថា តើផ្សារទុនដំណើរការដោយ
របៀបណា ហើយពួកគេត្រូវរៀបចំកិច្ចការអ្វីខ្លះដើម្បីមានសិទ្ធិចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារ
នេះ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានោះ ក្រុមហ៊ុនមេធាវី ABS and Consultant ក៏កំពុងផ្តល់
ប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់ដល់ក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែរ។លោកលី តៃសេងជានាយកប្រតិ-
បត្តិនៃក្រុមហ៊ុននេះមានប្រសាសន៍ថា លោកកំពុងសហការជាមួយស្ថាប័នធនា-
គារចំនួន២ដែលជាសាខារបស់ធនាគារបរទេសទៅលើបទបញ្ញតិ្តពាក់ព័ន្ធនឹងផ្សារ
មូលបត្រ។
សូមបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាគ្រោងបើកផ្សារមូលបត្រលើកដំបូងរបស់ខ្លួន នៅដំណាច់
ឆ្នាំ២០០៩នេះ។ ក៏ប៉ុន្តែកន្លងមកមាន ការវាយតម្លៃថា ផ្សារមូលបត្ររបស់ខ្មែរមិន
អាចដំណើរការតាមការកំណត់នេះឡើយ។ ទោះយ៉ាងណា ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល
នៅតែអះអាងថា ពួកគេកំពុងខំប្រឹងសម្រេចឲ្យបាននូវផែនការនេះ។
នៅពេលនេះ សហគ្រាសរដ្ឋចំនួន៣ រួមមានទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា រដ្ឋាករទឹក
ស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ និងកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ ត្រូវគេរំពឹងថា នឹងចាប់
ផ្តើមដំណើរការផ្សារមូលបត្រមុនគេ។ សហគ្រាសរដ្ឋទាំង៣នេះបាន និងកំពុង
ពង្រឹងខ្លួនឲ្យរឹងមាំចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០០៩មកម្ល៉េះ។
ចំណែកក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយចំនួនដែលស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ខាង
លើ ក៏កំពុងចាប់ផ្តើមពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ពួកគេជាបណ្តើរៗដែរ បើទោះជា
ប្រកាសស្តីពីលក្ខន្តិកៈសម្រាប់ចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារទុនមិនទាន់មានក៏ដោយ។
លោកសុខ សុផល នាយកប្រតិបត្តិកិច្ចការវិនិយោគ និងមូលបត្រ នៃធនាគារ
អេស៊ីលីដា មានប្រសាសន៍ថា ដោយសារការប៉ុនប៉ងក្នុង ការចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារ
មូលបត្រ ធនាគាររបស់លោកបានបង្កើតក្រុមការងារមូលបត្រមួយដើម្បីយកចិត្ត
ទុកដាក់លើកិច្ចការផ្សារមូលបត្រនេះ។
លោក សុផល និយាយថា ប្រសិនបើតម្រូវការឥណទានកើនឡើងខ្ពស់នោះ ធនា-
គារអេស៊ីលីដានឹងសម្រេចចុះបញ្ជីភ្លាមៗដើម្បីបោះផ្សាយលក់មូលបត្រកៀងគរទុន
ជំនួសឲ្យការខ្ចីពីវិនិយោគគិនបរទេស។
"វាស្ថិតនៅដំណាក់កាលបន្ទាប់ទៀតថា តើនៅពេលទីផ្សារហ៊ុនបើកហ្នឹង តើ
សន្ទុះឥណទានស្ថិតនៅកម្រិតណាមួយ ដែលយើងគួរតែត្រូវការប្រភពធនធាន
ថែមឬអត់។ បើសិនក្នុងករណីពេលនោះ តម្រូវការខ្លាំង យើងអាចធ្វើការពិចារ-
ណាថា តើយើងគួរបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ ឬមូលបត្របំណុល។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ លោកCheong Kin Soon អ្នកគ្រប់គ្រងជាន់ខ្ពស់នៃធនា-
គារOSK Indochina អះអាងថា ធនាគារ របស់លោកក៏តាមដានយ៉ាងយកចិត្ត
ទុកពីដំណើរវិវត្តន៍នៃផ្សារមូលបត្រនេះដែរ ព្រោះថា ការប្រឡូកក្នុងផ្សារមូលបត្រ
គឺជាគោលការណ៍ចម្បងមួយរបស់ធនាគារលោក។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនដែលចុះបញ្ជីក្នុងផ្សារទុន មានសិទ្ធិលក់មូលបត្រចំនួន
ពីរប្រភេទទៅឲ្យសាធារណជនដើម្បីកៀងគរទុន។ គឺមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និងមូល
បត្របំណុល។ លក់មូលបត្រកម្មសិទ្ធិគឺជាការលក់សន្លឹកហ៊ុន ដែលនឹងធ្វើឲ្យអ្នក
ទិញក្លាយជាសមាជិកឬម្ចាស់ភាគហ៊ុនម្នាក់ក្នុងក្រុមហ៊ុននោះ ហើយអ្នកទិញនឹង
ទទួលបានផលចំណេញ ឬ ខាតតាមកម្រិតនៃភាពជោគជ័យរបស់ក្រុមហ៊ុន។
ចំណែកអ្នកទិញមូលបត្របំណុលនឹងទទួលបានអត្រាការប្រាក់តាមការកំណត់
របស់ក្រុមហ៊ុនដោយគ្មានភាគហ៊ុនក្នុងក្រុមហ៊ុននោះទេ។
ប៉ុន្តែមុននឹងមានសិទ្ធិចុះបញ្ជីដើម្បីចេញលក់មូលបត្រនេះ លោកឈុន សម្បតិ្ត
នៃគណៈកម្មការមូលបត្រមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់នឹងត្រូវបានតម្រូវ
ឲ្យមានការវាយតម្លៃពីភ្នាក់ងារវាយតម្លៃឯករាជ្យជាចាំបាច់ដើម្បីឲ្យដឹងថា តើអាជីវ
កម្មរបស់ពួកគេកំពុងដំណើរការជោគជ័យកម្រិតណា ហើយមូលបត្ររបស់ពួកគេ
អាចលក់បានក្នុងតម្លៃប៉ុន្មាន ។ ប៉ុន្តែភ្នាក់ងារវាយតម្លៃនេះមិនទាន់ត្រូវបានបង្កើត
ឡើងនៅឡើយនៅប្រទេសកម្ពុជា។
ពីរាជធានីភ្នំពេញ ខ្ញុំ រស់ សុធា VOA សម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក៕