شهاب دلیلی، شهروند ایرانی دارای اقامت دائم آمریکا، حدود شش سال است که در ایران زندانی است. او در سال ۱۳۹۵ برای حضور در خاکسپاری پدرش به ایران رفت ولی درهنگام خروج از کشور دستگیر و بعدتر به اتهام آنچه «همکاری با دولت متخاصم» عنوان شد، به ده سال زندان محکوم شد.
خانواده شهاب دلیلی تاکنون به دلیل تهدیدها و وعده‌هایی که از سوی مقامات امنیتی ایران دریافت می‌کردند، سکوت اختیار کرده بودند و امیدوار بودند که شاید این همکاری منجر به آزادی او شود. خانواده دلیلی اما بعد از شش سال طولانی از امیدهای واهی و تهدیدها مختلف، نهایتا تصمیم گرفتند موضوع دستگیری و زندان او را علنی کنند.
همسر آقای دلیلی در نخستین مصاحبه رسانه‌ای خود در گفت‌وگویی اختصاصی با بخش فارسی صدای آمریکا، وضعیت و پرونده همسرش را تشریح کرد.
ناهید، همسر شهاب دلیلی به صدای آمریکا می‌گوید: «یک سال بود که به آمریکا آمده بودیم و این اولین باری بود که او به ایران برمی‌گشت. فقط برای یک هفته رفته بود و در جریان بازگشت و در مسیر فرودگاه دستگیر شد و الان شش سال است که او را ندیده‌ایم.»
شهاب دلیلی در آوریل ۲۰۱۶ برای حضور در خاکسپاری پدرش به ایران رفته بود که دستگیر شد. مادر شهاب سال پیش درگذشت؛ ولی آقای دلیلی، علیرغم حضور در ایران نتوانست در خاکسپاری مادرش حاضر شود چرا که به او مرخصی ندادند.
ناهید دلیلی می‌گوید که: «اتهامی که به او زدند ارتباط با کشور متخاصم آمریکا بود. تا دو سال وضعیت دادگاه و حکم مشخص نبود. کسانی که خود را مامور وزارت اطلاعات معرفی می‌کردند با من تماس می‌گرفتند و به من گفتند سکوت کنم. واژه‌ای که به کار بردند، روزه سکوت بود. به من گفتند شما باید روزه سکوت بگیرید. از من درخواست پول هم کردند تا به او کمک کنند. البته من مطمئن بودم شهاب بیگناه است و دادگاه که برگزار شود، تبرئه می‌شود. ولی فکر می‌کنم این تماس‌ها کلاه‌برداری بود چون وقتی که حکم شهاب صادر شد و برای شهاب ۱۰ سال حکم زندان به اتهام ارتباط با کشور متخاصم آمریکا دادند، این تماس‌ها قطع شد.»
من همین الان به شما می‌گویم هیچ وقت نمی‌توانم باور کنم چیزی که به شهاب نسبت دادند، حقیقت داشته باشد. ولی در دادگاه قاضی گفته بود هرگونه تماس حتی صحبت کردن با یک فرد آمریکایی حتی در مورد آب و هوای ایران، جرم محسوب میشودناهید دلیلی
خانم دلیلی در مورد این که چه عاملی باعث شد که این سکوت را بشکند، گفت: «تصمیم‌گیری در این مورد برایم خیلی سخت بود و فکر می‌کردم من اگر تصمیم نادرستی بگیرم که پرونده شهاب وضعیت بدتری پیدا کند، مسئول من هستم. بعد از دو سال و اندی شهاب می‌توانست با گذاشتن وثیقه، برای چهار روز به مرخصی بیاید. و برای زندانی همین چهار روز هم غنیمتی است که می‌توانست خانواده‌اش و مادرش را ببیند چون در قید حیات بود. متاسفانه سال پیش، زمانی که شهاب هنوز در زندان بود، مادرش فوت کرد و با این که شهاب ایران بود، نتوانست به مراسم خاکسپاری مادرش برود.»
همسر شهاب دلیلی در توجیه سکوت خود طی شش سال گذشته می‌گوید: «ما فکر می‌کردیم چون به روزه سکوت آنها گوش کرده و عمل کردیم، مرخصی‌ها داده می‌شود و شاید من با صحبت کردنم، اشکالی در پرونده به وجود بیاورم. من همیشه امیدوار بودم که شاید عدالت برقرار شده و شاید حکم شهاب تغییر کند یا شاید عفو و یا آزادی مشروط بگیرد.»
ناهید دلیلی با اشاره به وجود مذاکراتی برای آزادی زندانیان آمریکایی در بند زندان‌های ایران، از دولت آمریکا خواست تا در مذاکراتش با مقامات ایران، پیگیر پرونده همسرش باشد. او گفت: «در حال حاضر شنیدم آمریکا در حال مذاکره برای آزادی گروگان‌هایی است که در ایران هستند و نام‌هایی برده می‌شود در حالیکه اسم شهاب در میان آنها نیست. برای همین هم من تصمیم گرفتم موضوع را رسانه‌ای کرده و به پرزیدنت بایدن و دیگر کسانی که آزادی انسان‌ها برایشان مهم است، پیام خودم را برسانم که شهاب شش سال است در بند است و از آنها خواهش کنم که شهاب را در این مذاکراتی که انجام می‌شود، فراموش نکنند.»
ناهید دلیلی در مورد کار و سوابق همسرش گفت: «شهاب در ایران کاپیتان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران بود و برای ۳۰ سال به کشتیرانی خدمت کرد. در این مدت سابقه‌ای درخشان داشت و تشویق‌نامه دریافت می‌کرد. هیچ ارتباطی با هیچ کشور متخاصمی نداشت و فقط کارهایی که به او محول شده بود را انجام می‌داد. به کشورهای مختلفی سفر می‌کرد و همیشه مورد اعتماد بود.»
ناهید دلیلی با اشاره به عامل مهاجرتشان به آمریکا از طریق ارتباط خانوادگی، افزود: «من همین الان به شما می‌گویم هیچ وقت نمی‌توانم باور کنم چیزی که به شهاب نسبت دادند، حقیقت داشته باشد. ولی در دادگاه قاضی گفته بود هرگونه تماس حتی صحبت کردن با یک فرد آمریکایی حتی در مورد آب و هوای ایران، جرم محسوب می‌شود.»
ناهید با اشاره به وضعیت نامطلوب همسرش در زندان می‌گوید: «شهاب برای این که ما ناراحت نشویم، هیچ وقت گله‌ای از وضعیت آن‌جا نمی‌کند ولی در میانه صحبت‌هایش متوجه شدم که آن‌جا ساس دارند و با بقیه زندانی‌ها برای این که از شر آن خلاص شوند از حشره‌کش و دیگر چیزها استفاده می‌کنند و مجبور هستند مدام جایی که می‌خوابند را ضدعفونی کنند. از سوسک برایم گفته، از فاضلاب آن‌جا گفته. این‌ها هیچ‌کدام مستقیم نبوده ولی ما وقتی با هم حرف می‌زنیم دوست دارد بداند ما در طول روز چه می‌کنیم و در جریان زندگی ما باشد و او هم تعریف می‌کند و بین صحبت‌هایش است که من متوجه می‌شوم که شرایط مناسبی ندارد ولی گله‌ای نمی‌کند که ما ناراحت شویم.»
در حال حاضر از دیگر شهروندان خارجی یا ایرانیان دوتابعیتی محبوس در ایران می‌توان به سیامک و باقر نمازی و عماد شرقی شهروندان ایرانی-آمریکایی، مهرداد رئوف شهروند ایرانی-بریتانیایی، احمدرضا جلالی پژوهشگر ایرانی-سوئدی، مسعود مصاحب و کامران قادری شهروندان ایرانی-اتریشی، فریبا عادلخواه شهروند ایرانی-فرانسوی، ناهید تقوی شهروند آلمانی ایرانی‌تبار، و همچنین بنجامین بریر گردشگر فرانسوی اشاره کرد.
