جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز پنجشنبه در واشنگتن با رهبران سوئد و فنلاند دیدار و درباره تقاضای این دو کشور برای پیوستن به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، گفتوگو کرد.
رئیس جمهوری آمریکا ضمن توصیف دیدار خود با رهبران این دو کشور شمال اروپا به عنوان روزی «بسیار مهم» مراتب حمایت خود را از پیوستن این دو «دموکراسی بزرگ» به ناتو اعلام کرد.
وی با تاکید بر اینکه سوئد و فنلاند تمام الزامات عضویت در ناتو را دارند افزود مدارک لازم جهت تصویب سریع الحاق این دو کشور را به کنگره فرستاده تا پس از تایید ناتو، به تصویب سریع کنگره نیز برسد.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در مورد دیدار جو بایدن با رهبران این دو کشور گفت: «اتفاقی تاریخی و نقطه عطفی در امنیت اروپا است. دو ملت با سنتی کهن در زمینه بیطرفی به نیرومندترین اتحاد دفاعی جهان خواهند پیوست.»
به گفته وی، به نگرانیهای ترکیه در زمینه پیوستن این دو کشور رسیدگی میشود و جو بایدن نیز گفت معتقد است این مشکل برطرف خواهد شد.
رئیس جمهوری ایالات متحده روز چهارشنبه با انتشار بیانیهای ضمن استقبال از درخواست سوئد و فنلاند جهت پیوستن به ناتو گفته بود با کنگره آمریکا و متحدان واشنگتن در ناتو همکاری خواهد کرد تا این دو کشور «به سرعت» به ناتو بپیوندند.
وی با تاکید بر تعهد «آهنین» خود به ماده ۵ منشور ناتو از فنلاند و سوئد به عنوان «شرکای دیرینه و قابلاتکا» یاد کرده بود.
در آن سوی اقیانوس اطلس، نخستوزیر فنلاند در جریان سفری به روم، پایتخت ایتالیا، گفت ناتو علاقهای به استقرار تسلیحات هستهای یا پایگاههای دائمی در فنلاند ندارد.
وی در ارتباط با مخالفت ترکیه با پیوستن کشورش به ناتو نیز بر لزوم گفتوگو با این کشور و دیگر اعضای ناتو به منظور رفع «سوءتفاهمها» تاکید کرد.
نخستوزیر سوئد نیز اعلام کرده استکهلم علاقهای به استقرار تسلیحات هستهای یا پایگاههای دائمی ناتو در خاک کشورش ندارد.
مخالفت ترکیه
بر اساس ویدیویی که روز پنجشنبه از دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، منتشر شده وی بار دیگر بر مخالفت کشورش با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو تاکید کرده است.
این در حالی است که خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتهای حاضر در نشست روز شنبه وزیران خارجه ناتو در برلین و یک روز پیش از اینکه اردوغان با پیوستن این دو کشور شمال اروپا به ناتو مخالفت کند، مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، ضمن وضع شروطی برای موافقت آنکارا با گسترش ناتو، با بلندکردن صدای خود علیه همتای سوئدیاش، خانم ان لیند، پروتکل ناتو را به شیوهای «خجالتآور» نقض کرده بود.
آنکارا فنلاند و سوئد را متهم به میزبانی اعضای حزب کارگران کردستان موسوم به پکک و همچنین طرفداران فتحالله گولن میکند. دلیل دیگر نارضایتی ترکیه نسبت به الحاق سوئد و فنلاند به ناتو، تحریم تسلیحاتی این دو کشور علیه آنکارا به دلیل تهاجم نظامی سال ٢٠١٩ ترکیه به شمال سوریه علیه نیروهای عمدتا کرد همپیمان آمریکا در جنگ علیه داعش است.
ریاست جمهوری ترکیه روز چهارشنبه اعلام کرد یک مشاور اردوغان در گفتوگویی با همتایان خود از سوئد، فنلاند، آلمان، بریتانیا، و ایالات متحده به آنها گفته گسترش ناتو در صورتی ممکن است که مطالبات ترکیه برآورده شود.
تصمیمگیریها در ناتو به اتفاق آرا انجام میشود و بنابراین ترکیه به عنوان یکی از ٣٠ عضو این اتحاد نظامی میتواند پیوستن هر عضو جدیدی را وتو کند.