باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده که برای دیداری تاریخی از کوبا روز یکشنبه وارد هاوانا شد، روز دوشنبه مورد استقبال رسمی رائول کاسترو، رئیس جمهوری کوبا قرار گرفت.
او روز دوشنبه به طور مستقیم با رائول کاسترو گفتگو کرد؛ دیداری که گام دیگری برای رفع موانع باقی مانده در راه برقراری روابط کامل و نزدیکی بین دو کشور پس از حدود نیم قرن قطع رابطه است.
رؤسای جمهوری آمریکا و کوبا اواخر آذر ماه ۱۳۹۳ از تصمیم دو کشور برای پایان دادن به خصومت پنجاه سالهای که به دوران جنگ سرد باز می گشت خبر دادند و با از سرگیری تماسهای دیپلماتیک اقدام به بهبود روابط کردند. دو کشور همچنین اواخر تیر ماه ۱۳۹۴ اقدام به بازگشایی سفارتخانههای خود در پایتختهای یکدیگر کردند.
روابط واشنگتن و هاوانا پس از انقلاب سال ۱۹۵۹ در کوبا که باعث سرنگونی حکومت حامی ایالات متحده در کوبا شد، قطع و هاوانا چندین دهه تحت تحریمهای آمریکا قرار گرفت.
سفر سه روزه باراک اوباما به کوبا نخستین سفر یک رئیس جمهوری وقت ایالات متحده به آن کشور کمونیستی پس از ۸۸ سال است و دیدار با همتای کوبایی اش در "کاخ انقلاب" هاوانا، چهارمین دیدار دو رهبر در چند سال اخیر است؛ از جمله برخورد کوتاهی که سال ۲۰۱۳ در مراسم خاکسپاری نلسون ماندلا در آفریقای جنوبی داشتند.
در هر حال دیدار روز دوشنبه نقطه عطف مهمی در روابط دو کشور و سیاستهای رئیس جمهوری دموکرات آمریکاست که معتقد است تعامل و گفتوگو بیش از تقابل و تحریم میتواند نتیجه بخش باشد. هر چند بسیاری از کوباییها هنوز مطمئن نیستند که آیا هاوانا آمادگی برداشتن گامهایی عملی در این راستا را دارد یا خیر.
آغاز نو
رئیس جمهوری آمریکا که پیشتر بر گفتوگو درباره وضعیت حقوق بشر در دیدار با مقامهای کوبایی تاکید کرده است، در اظهارتی در هتل محل اقامت خود در هاوانا گفت "داشتن سفارت آمریکا (در کوبا) به این معناست که ما میتوانیم بطور مؤثرتری در مسیر اهداف، ارزشها و منافعمان پیش برویم و دغدغههای مردم کوبا را به نحو بهتری درک کنیم."
باراک اوباما سفر خود به کوبا را "سفری تاریخی" و یک "فرصت تاریخی" در این راستا دانست.
کاخ سفید نیز سفر رئیس جمهوری آمریکا به کوبا را "آغازی نو" در روابط بین دو کشور توصیف کرد؛ همانطور که آقای اوباما چند روز پیش از این سفر گفت، از طریق "دیپلماسی، و همچنین شهامت به خرج دادن برای برگرداندن برگی از صفحات سیاستهای شکست خورده پیشین است که ما فصلی نوین در ارتباط با مردم کوبا را آغاز کردهایم."
هر چند رائول کاسترو از سال ۲۰۰۸ میلادی که قدرت را دست گرفت اقدام به انجام اصلاحاتی در حوزههای اقتصادی و اجتماعی کرد که تاثیرات وسیعی را نیز در آن کشور انقلابی به دنبال داشت، با این حال ساختار سیاسی آن کشور موجب شده برخی روند اصلاحات در کوبا را کند و آهسته بدانند؛ چرا که آقای کاسترو هنوز تمایلی برای اصلاح نظام سیاسی تک حزبی کوبا و رفع محدودیتها علیه رسانهها و منتقدان حکومت، از خود نشان نداده است.
ساعاتی پیش از ورود رئیس جمهوری ایالات متحده به هاوانا، پلیس کوبا دهها نفر از مردمی را که علیه حکومت کمونیستی کوبا در روز یکشنبه تظاهرات میکردند، بازداشت کرد. معترضان، از جنبش "زنان سفیدپوش" بودند.
با این حال باراک اوباما امیدوار است که با این سفر و ادامه گفتوگوها در بالاترین سطوح، بتواند به بهود وضعیت مردم کوبا چه از نظر اقتصادی، و چه از نظر اجتماعی و سیاسی کمک کننده باشد. دیدار با فیدل کاسترو رهبر انقلاب کوبا در دستور کار سفر باراک اوباما قرار ندارد.