لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
چهارشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۳ ایران ۱۹:۱۰

۱۰ مقطع مهم تاریخی در روابط ایالات متحده و کره شمالی


دیدار مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در پیونگ یانگ - مه ۲۰۱۸
دیدار مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در پیونگ یانگ - مه ۲۰۱۸

حدود یک سال پیش و در پی افزایش آزمایش‌های هسته ای و موشکی کره شمالی، تنش‌ها بین واشنگتن و پیونگ یانگ چنان بالا گرفت که بسیاری از وقوع درگیری نظامی در شبه جزیره کره نگران شدند. اما با چرخش ناگهانی پیونگ یانگ در اوایل ماه مارس و استقبال کاخ سفید، آن روند نگران کننده به سمت کاملا متفاوتی رفت به نحوی که رهبران دو کشور قرار است روز سه شنبه در سنگاپور برای نخستین بار بطور مستقیم با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کنند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس نگاهی انداخته است به ۱۰ مقطع مهم در روابط بین ایالات متحده و کره شمالی:

آغاز جنگ کره

دو کشور در جنگ اوایل دهه ۵۰ میلادی شبه جزیره کره در مقابل یکدیگر قرار داشتند؛ جنگی که جان میلیون‌ها نفر از جمله ۳۶ هزار سرباز آمریکایی را گرفت. جنگ کره در ژوئن ۱۹۵۰ آغاز شد، وقتی که نیروهای نظامی کره شمالی در امتداد مرزهای مشترک با همسایه جنوبی صف آرایی و یک حمله نظامی را آغاز کردند. ارتش ضعیف کره جنوبی با این حمله مجبور به عقب نشینی از بخش های بزرگی از کشور شد، تا این که نیروهای بین‌المللی سازمان ملل به رهبری ایالات متحده وارد شده و نظامیان کره شمالی را به عقب نشینی تا قلب کشورشان وادار کردند. بعد از این، ارتش چین نیز وارد عمل شد و نیروهای سازمان ملل را از کره شمالی به عقب راند. در ژوئیه ۱۹۵۳ طرفین بر ترک مخاصمه توافق کردند، که این وضعیت «نه جنگ نه صلح» تا به امروز ادامه داشته و هنوز به یک توافق صلح دائمی تبدیل نشده است. در حال حاضر، حدود ۲۸ هزار و پانصد نیروی نظامی آمریکایی در کره شمالی مستقر هستند.

توقیف ناو تجسسی

در ژانویه ۱۹۶۸، قایق‌های نیروی دریایی کره شمالی به ناو تجسسی «یو اس اس پوئبلو» در سواحل شمالی این کشور حمله کردند. یک سرباز آمریکایی در درگیری کشته شد و نیروهای کره شمالی ۸۲ نفر دیگر از سرنشینان این کشتی جنگی را دستگیر کردند. آنها به مدت ۱۱ ماه در کره شمالی در بازداشت بودند و در آن مدت علاوه بر بازجویی‌های متعدد، مورد ضرب و شتم نیز قرار گرفتند؛ تا این که یک مقام ارشد ایالات متحده بیانیه‌ای را، که در آن اذعان شده بود ناو مذکور به صورت غیرقانونی وارد حریم دریایی کره شمالی شده است، امضا و منتشر کرد و پیونگ یانگ دستگیر شده‌ها را آزاد کرد. کره شمالی کشتی تجسسی آمریکایی را در پیونگ یانگ به نمایش عمومی گذاشت و بدین ترتیب پوئبلو تنها ناو آمریکایی شد که توسط یک کشور خارجی توقیف شده است.

قتل دو آمریکایی با تبر

در تابستان ۱۹۷۶، اقدام آمریکایی‌ها برای هرس کردن یک درخت محبوب در منطقه حائل غیرنظامی شده بین دو کره شمالی و جنوبی، منجر به درگیری بین سربازان کره شمالی و آمریکایی شد، که در جریان آن دو سرباز آمریکایی با ضربات تبر طرف مقابل کشته شدند. نیروهای خشمگین آمریکا با به پرواز در آوردن بمب افکن‌های بی-۵۲ به سمت منطقه حائل موجب ارعاب نیروهای کره شمالی شدند؛ تا این که کیم ایل سونگ، رهبر وقت کره شمالی و پدربزرگ کیم جونگ اونت رهبر کنونی این کشور از کشته شدن سربازان آمریکایی ابراز تأسف کرد و تنش فروکش کرد.

سفر کارتر به کره شمالی

در ژوئن ۱۹۹۴، جیمی کارتر رئیس جمهوری سابق ایالات متحده با گذر از منطقه غیرنظامی حائل بین دو کره وارد کره شمالی شد و، با هدف پیشگیری از تقابل هسته‌ای، دو دور مذاکرات نسبتا طولانی را با کیم ایل سونگ انجام داد. پس از بازگشت به کره جنوبی، آقای کارتر پیشنهاد رهبر کره شمالی را برای برگزاری نشست سران دو کره به کیم یونگ سام رئیس جمهوری کره جنوبی ارائه کرد؛ دیداری که می‌توانست نخستین دیدار رهبران دو کشور همسایه باشد، اما با مرگ کیم ایل سونگ در ماه بعد (ژوئیه ۱۹۹۴) چنین اتفاقی رخ نداد. با مرگ کیم ایل سونگ، پسرش کیم جون ایل جانشین او شد و با دیدار با کیم دائه جونگ رئیس جمهوری وقت کره جنوبی در سال ۲۰۰۰ میلادی، نخستین نشست سران دو کره برگزار شد.

چارچوب مورد توافق

در اکتبر ۱۹۹۴، ایالات متحده توافقی را با کره شمالی جهت خلع سلاح هسته‌ای این کشور امضا کرد، و ماه‌ها نگرانی از وقوع یک درگیری نظامی، پس از تهدید پیونگ یانگ به خروج از پیمان منع تکثیر جنگ‌افزار هسته‌ای (ان پی تی) و تبدیل ذخیره سوخت هسته‌ای به سلاح هسته ای پایان یافت. بر اساس توافق، که از آن با عنوان «چارچوب مورد توافق» یاد می‌شد، کره شمالی همه فعالیت‌های اتمی خود را تعلیق و موافقت کرد در ازای ساخت دو رآکتور آب سبک هسته‌ای برای تولید برق و همچنین فروش نفت به پیونگ یانگ، کلیه تاسیسات هسته‌ای کشور را تعطیل کند. اما آن توافق در سال ۲۰۰۲ و پس از آن که مقام‌های آمریکایی کره شمالی را به غنی سازی اورانیوم و پیگیری مخفیانه برنامه هسته‌ای خود متهم کردند، ملغی شد.

فرمانده کره‌ای در واشنگتن

در اکتبر ۲۰۰۰، جو میونگ روک، دست راست کیم جونگ ایل و از فرماندهان ارشد نظامی کره شمالی، با سفر به ایالات متحده نخستین مقام بلندپایه کره شمالی شد که پس از پایان جنگ کره به آمریکا آمده است. او با بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت ایالات متحده دیدار و نامه رهبر کره شمالی را به او تحویل داد. به دنبال برگزاری نخستین دیدار سران دو کره در اوایل همان سال، واشنگتن و پیونگ یانگ در صدد بهبود روابط بر آمدند.

سفر آلبرایت به کره شمالی

چند هفته پس از سفر جو میونگ روک به واشنگتن، مادلین آلبرایت وزیر خارجه وقت آمریکا در اقدامی متقابل راهی پیونگ یانگ پایتخت کره شمالی شد و با کیم جونگ ایل رهبر دیدار کرد. با این حال روند مصالحه‌جویی دو کشور پس از انتخاب جرج دبلیو بوش در ژانویه ۲۰۰۱ و اتخاذ رویکردی سختگیرانه در برابر کره شمالی و گنجاندن نام آن در «محورت شرارت» متوقف شد. بیل کلینتون در سال ۲۰۰۹ میلادی برای آزادی دو خبرنگار آمریکایی دستگیر شده در کره شمالی به پیونگ یانگ رفت.

گفت‌وگوهای شش جانبه

ایالات متحده و کره شمالی بار دیگر در سال ۲۰۰۳ به پای میز مذاکره آمدند؛ اما این بار در قالب گفت‌وگوهای شش جانبه با حضور کره جنوبی، ژاپن، چین و روسیه. چندین دور از این مذاکرات تا سال ۲۰۰۸ برگزار شد و پیونگ یانگ دوباره فعالیت‌های اتمی خود را تعلیق و برخی از مراکز عمده هسته‌ای را نیز، در ازای دریافت تضمین امنیتی و مزایای اقتصادی و انرژی، تعطیل کرد. اما اختلافات بر سر نحوه راستی آزمایی مراحل خلع سلاح هسته‌ای کره شمالی به تدریج بالا گرفت، تا این که در سال ۲۰۰۹ و اعتراضات گسترده بین المللی به آزمایش یک موشک دوربرد توسط کره شمالی، پیونگ یانگ رسما اعلام کرد از مذاکرات شش جانبه خارج می‌شود.

افزایش شمار آزمایش‌ها

اواخر ۲۰۱۱ میلادی، وقتی کیم جونگ اون جانشین پدر و رهبر جدید کره شمالی شد، پیونگ یانگ به طرز نامعمولی بر شمار آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای خود افزود و تنش‌ها میان کره شمالی و ایالات متحده بالا گرفت. به ویژه در سال ۲۰۱۷ و انجام ششمین و بزرگترین آزمایش هسته‌ای و همچنین آزمایش سه موشک بالیستیک قاره پیما توسط حکومت کره شمالی، نگرانی‌های جهانی از وقوع درگیری نظامی در شبه جزیره کره به شدت افزایش یافت. در همین حال، جنگ لفظی بین کیم جونگ اون و پرزیدنت دونالد ترامپ نیز بالا گرفت و دو طرف علاوه بر حملات شخصی، طرف مقابل را نیز تهدید به حمله نظامی کردند.

دور جدید تنش زدایی

رهبر جوان کره شمالی در سال ۲۰۱۸ تاکتیک خود را عوض کرد و هیاتی را برای شرکت در المپیک زمستانی در کره جنوبی و دیدار با مون جائه این رئیس جمهوری این کشور به سئول اعزام کرد. کیم جونگ اون پیشنهاد داد در صورت دریافت تضمین امنیتی معتبر از جانب ایالات متحده، حاضر به مذاکره بر سر برنامه هسته‌ای کشورش خواهد بود. بدبینی های عمیقی نسبت به نیت کیم و این که آیا واقعا همه فعالیت‌های اتمی کره شمالی را تعلیق خواهد کرد وجود داشته است. با این حال دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با پیشنهاد رهبر کره شمالی برای دیدار مستقیم موافقت کرد و مدتی بعد کیم یونگ چول رئیس دستگاه امنیتی کره شمالی و از نزدیکان کیم جونگ اون، با سفر به واشنگتن، نامه شخصی او را در کاخ سفید به پرزیدنت ترامپ تحویل داد. این سفر پس از آن انجام شد که مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا به پیونگ یانگ رفته بود و دو بار با رهبر کره شمالی دیدار کرده بود.

بیشتر بخوانید: فراز و فرود روابط آمریکا و کره شمالی در دولت پرزیدنت ترامپ

https://gdb.voanews.com/DB8B35EC-8161-4D0C-8176-61890B65E8A4.gif

XS
SM
MD
LG