وزیر انرژی ایالات متحده روز پنجشنبه در یک کنفرانس ویدئویی اینترنتی به میزبانی فدراسیون یهودیان آمریکای شمالی، در دفاع از توافق هستهای چهاردهم ژوئیه بین قدرتهای جهانی و ایران توضیحاتی ارائه داد و در ادامه به پرسشهای برخی از شرکتکنندگان در این کنفرانس پاسخ داد.
ارنست مونیز، از اعضای ارشد هیئت آمریکا در چارچوب گفتگوهای اخیر شش قدرت جهانی با ایران، ضمن بر شمردن ویژگیهای فنی توافق به منظور مسدود کردن همه راههای دسترسی ایران به سلاح هستهای، هشدار داد که رد کردن توافق منجر به آسیب دیدن اتحاد میان اعضای گروه ۱+۵ و همچنین اعتبار آمریکا در عرصه دیپلماسی جهانی خواهد شد.
ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، پس از بیش از یک دهه مذاکره، به توافقی نهایی و جامع برای حل و فصل پرونده هستهای ایران دست یافتند که بر اساس آن محدودیتهایی بر روی برنامه اتمی ایران اعمال خواهد شد و در ازای آن، بخشی از تحریمهای اعمال شده علیه ایران لغو خواهد شد.
آقای مونیز که خود کارشناس هستهای است، با تشریح محدودیتهایی که با اجرای برنامه جامع اقدام مشترک بر روی فعالیتهای هستهای ایران اعمال میشود، گفت دستیابی ایران به بمب از سه طریق غنی سازی اورانیوم، تولید پلوتونیم و همینطور روشهای مخفی و سری به واسطه نظارتهای گسترده بینالمللی مسدود خواهد شد.
وی با اشاره به این نکته که با اجرای توافق وین، علاوه بر کاهش میزان ذخایر اورانیوم غنی شده و تعداد سانتریفیوژهای فعال، توقف تولید و به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته در ایران و همچنین تغییر کاربری رآکتور اراک، ساز و کار دقیق و گستردهای نیز برای نظارت بر فعالیتهای اتمی ایران شکل خواهد گرفت تا اطمینان حاصل شود ایران از تعهدات خود منحرف نخواهد شد.
منتقدان توافق اتمی با ایران، بویژه اسرائیل متحد کلیدی ایالات متحده در منطقه، میگوید نمیتوان به ایران برای اجرای کامل و صادقانه توافق اعتماد کرد و سرازیر شدن پولهای آزاد شده ایران به واسطه لغو تحریمها، موجب تقویت ایران و همچنین افزایش فعالیتهای غیرسازنده ایران در منطقه خواهد شد.
فدراسیون یهودیان آمریکای شمالی، هفته گذشته نیز میزبان کنفرانس ویدئویی مشابهی بود که در آن بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در مخالفت با توافق اتمی وین به ایراد سخنرانی پرداخت و از مخاطبان خود در آن نشست خواست با این توافق که او آن را «بد» توصیف کرد، مخالفت کنند.
وزیر انرژی آمریکا با تاکید بر نقش کلید آژانس بین المللی انؤزی اتمی برای بازرسی از تاسیسات ایران و راستی آزمایی عدم انحراف ایران از تعهدات خود، گفت آژانس با استفاده از فناوری پیشرفته که آمریکا نیز در تهیه و ارائه آن به آژانس نقش داشته است، به طور گسترده و مستمر بر فعالیت های هسته ای ایران نظارت خواهد داشت.
وی با اشاره به برخی نگرانی ها از فرصت ۲۴ روزه مندرج در توافق برای انجام بازرسی از تاسیسات ایران در صورتی که آژانس احساس کند فعالیت مشکوکی در آن رخ داده است، گفت اعتقاد داریم ما صدر در صد در این فرصت امکان آن را خواهیم داشت که آثار غنی سازی احتمالی را تشخیص دهیم.
آقای مونیز در بخش دیگری از اظهارات امروز خود، با اذعان به وجود برخی اختلاف نظرها با روسیه، گفت با این حال در قبال پرونده هستهای ایران و نگرانیهای مشترک در ارتباط با آن همه اعضای گروه ۱+۵ با یکدیگر متحد و همنظر بودهاند، چه در زمان اعمال تحریمهایی که ایران را به پای میز مذاکره کشاند، و چه در طول مذاکرات که به توافق منجر شد.
وی با تاکید بر این که این اتحاد برای رسیدن به هدف عاملی بسیاری کلیدی است و توافق صورت گرفته تنها آغاز کار بوده و باید برای سالها ادامه یابد، هشدار داد که در صورت رد توافق،هم این اتحاد و هم اعتبار ایالات متحده در عرصه دیپلماسی جهانی آسیب خواهد دید.