یک روز پس از سخنرانی عمومی رئیس جمهوری ایالات متحده در تشریح سیاستهای آمریکا در مقابله با تهدید گروه موسوم به «دولت اسلامی» (داعش) و استراتژی دولت او برای «تضعیف و نابودی» آن گروه افراطی در عراق و سوریه، جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده، که از روز سهشنبه برای گفتگو با رهبران عرب منطقه در باره تشکیل یک ائتلاف بینالمللی علیه داعش به منطقه سفر کرده است، روز پنجشنبه وارد عربستان سعودی شد.
حضور عربستان در این تلاش بینالمللی به رهبری آمریکا، از جمله برعهده گرفتن میزبانی نشست سران برخی از کشورهای منطقه، عنصری مهم در ائتلاف مورد نظر خواهد بود، هم به دلیل وزن و قدرت اقتصادی آن کشور، و هم به گفته یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا، به دلیل اهمیت مذهبی که عربستان برای سنیها در منطقه دارد.
از بین بردن شکاف شیعه–سنی در منطقه، و نیز در داخل عراق، بخش بزرگی از تلاشهای جاری برای تشکیل ائتلاف آتی است، زیرا پیکارجویان گروه دولت اسلامی در عراق و سوریه اکثراً سنی هستند و رهبری دولت جدید در بغداد را یک شخصیت شیعه، که ایران از او حمایت می کند، بر عهده دارد.
در این تلاش دیپلماتیک، وزیر خارجه آمریکا نظر باراک اوباما را منعکس میکند که میگوید این گروه، «اسلامی» نیست، زیرا هیچ مذهبی کشتن بیگناهان را مجاز نمیداند، و و اکثریت قربانیان آنها نیز مسلمانان بودهاند؛ ضمن این که داعش قطعاً یک «دولت» هم نیست، چرا که هیچ دولتی آن را سازماندهی نمیکند، و مردم نیز مطیع آن نیستند.
جان کری نیز در همین زمینه گفت «داعش مدعی است از سوی اسلام میجنگد، اما در حقیقت آنچه دنبال میکند ایدئولوژی نفرتانگیزی است که ارتباطی به اسلام ندارد. مظهر شیطان است، یک سازمان تروریستی خبیث، که به هدفهایش فقط از طریق خشونت، سرکوب و ویرانی میرسد، و پولهای غیرقانونی و سیل پیکارجویان خارجی است که آن را تغذیه میکند. سرزمینها را تصاحب کرده و ساکنان آنها را بدون توجه به دین یا قومیت آنها، به وحشت میافکند.»
آقای کری قرار است، افزون بر رهبران سعودی، با مقاماتی از مصر، ترکیه، اردن، بحرین، امارات متحده عربی، کویت، عمان و قطر در جده ملاقات کند.
به گفته وزیر امور خارجه آمریکا ائتلاف آتی بینالمللی ممکن است به پایگاه نظامی و اجازه پرواز هواپیماها از آسمان کشورهای دیگر برای حمله علیه داعش نیاز داشته باشد. آقای کری قرار است از کشورهای منطقه بخواهد به اقدامات خود برای مسدود کردن جریان ارسال پول به گروههای افراطی شدت بخشند.
او همچنین خواستار توقف قاچاق نفت توسط گروه موسوم به دولت اسلامی از طریق مرزهای اردن و ترکیه خواهد شد. به گفته دیپلمات ارشد ایالات متحده، مقامات هر دو کشور وعده دادهاند تمام تلاش خود را برای متوقف کردن آن بکار گیرند، اما واشنگتن در هفتههای آینده با آنها برای تبادل اطلاعات و کنترل مرزها، بیشتر همکاری خواهد کرد.