وزیر خارجه ایالات متحده برای شرکت در یک نشست بین المللی اقتصادی در مصر، با هدف جذب سرمایهگذاری بیشتر خارجی در آن کشور که در چند سال اخیر با حوادث سیاسی متعددی روبرو بوده است، روز جمعه وارد شرم الشیخ شد.
جان کری قرار است در این سفر با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر دیدار، و علاوه بر روابط دوجانبه، درباره مسائل مهم منطقهای، بویژه مبارزه ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا علیه گروه افراطی موسوم به دولت اسلامی (داعش) و نیز اوضاع لیبی و سوریه، گفتگو کند.
نشست سه روزه اقتصادی شرم الشیخ در حالی برگزار میشود که مصر با چالشهای امنیتی عمدهای در صحرای سینا روبرو است و همین موضوع به مشکلات اقتصاد آن کشور، که پس از آغاز انقلاب مردمی مصر در زمستان ۱۳۸۹ و سقوط دولت حسنی مبارک رئیس جمهوری پیشین آن کشور شدت گرفت، افزوده است.
علاوه بر دهها تن از مدیران شرکتهای بزرگ اقتصادی مانند شرکت نفتی بریتیش پترولیوم، بسیاری از مقامهای ارشد دولتی کشورهای مختلف، از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا، در این نشست حضور دارند.
به گفته وزیر خارجه آمریکا، «ایالات متحده آمریکا حاضر و مایل است به تسریع روند توسعه اقتصادی در مصر کمک کند و ما به کارهایی که تاکنون در آن کشور انجام شده است، احترام میگذاریم.»
با وجود استقبال آقای کری از تلاشهای دولت مصر برای انجام اصلاحات و جذب سرمایه خارجی، و برغم درخواست رئیس جمهوری مصر، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گفته است واشنگتن تمایلی به ارائه کمکهای جدید نظامی به قاهره نخواهد داشت.
دولت باراک اوباما، سال گذشته تصمیم تعلیق کمک مالی ۱ و نیم میلیارد دلاری آمریکا به مصر، که بیشتر برای مصارف نظامی استفاده میشد، را متوقف کرد و دلیل آن را نگرانیهای واشنگتن از سرکوب خشونتآمیز مخالفان دولت السیسی عنوان کرد.
امیر طاهری روزنامه نگار ایرانی مقیم لندن، در پاسخ به پرسش بخش فارسی صدای آمریکا که آیا سفر جان کری به مصر در مناسبات اقتصادی دو کشور تاثیری خواهد داشت، گفت «اگر قرار بود تاثیری نداشته باشد، آقای کری به این سفر نمیرفت. دولت آمریکا متوجه شده است که با وجود ناراحتی که از کودتای نظامی داشت، مجبور است واقعیت کنونی مصر را بپذیرد و با آقای سیسی کنار بیاید.»
جان کری در سخنانی در شرم الشیخ گفت «روند سیاسی، هرچه بیشتر فراگیرتر و بر اساس قوانین و مقررات باشد، بخش خصوصی اعتماد بیشتری به فضای سرمایه گذاری خواهد داشت. ما به گفتگوهای خود با دولت مصر در مورد این معیارهای ضروری اقتصادی، ادامه خواهیم داد.»
پس از برکناری محمد مرسی رئیس جمهوری پیشین مصر و روی کار آمدن عبدالفتاح السیسی، هزاران نفر، از جمله صدها اعضای گروه اخوان المسلیمن، در جریان سرکوبهای دولتی اعدام یا زندانی شدهاند.
واشنگتن ضمن انتقاد از سرکوب شدید مخالفان در مصر، از دولت آقای سیسی خواسته است با پیگیری اصلاحات در آن کشور و تشکیل تشکیل یک دولت «پاسخگو و شفاف»، از حقوق تمامی مردم مصر پاسداری کند.
با این حال، و با وجود آن که درپی تحولات چند سال گذشته در مصر، روابط قاهره و واشنگتن نیز دستخوش تحولاتی شده است،مقامهای دولت آمریکا بر ادامه همکاریهای نزدیک با مصر – که از دید بسیاری از کارشناسان یک شریک کلیدی برای مبارزه بین المللی علیه افراطگرایی در منطقه، بویژه گروه افراطی داعش است – تاکید کردهاند.
در نشست شرم الشیخ، امیر کویت، ولیعهد عربستان سعودی و نخست وزیر امارات عربی متحده در مجموع کمکی معادل ۱۲ میلیارد دلار برای احیای اقتصاد مصر متعهد شدند. کمکهای ۲۰ میلیارد دلاری این سه کشور بوده که از دو سال گذشته تاکنون، از فروپاشی اقتصاد مصر جلوگیری کرده است.
وزیر خارجه ایالات متحده همچنین قرار است در جریان سفر به مصر، با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی و ملک عبدالله پادشاه اردن دیدار و گفتگو کند.
جان کری قرار است اواخر روز یکشنبه و پس از نشست شرم الشیخ، عازم لوزان سوئیس شود و با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیدار و در خصوص پرونده هسته ای ایران گفتگو کند.
آخرین دور مذاکرات اتمی ایران و ایالات متحده، و دیگر کشورهای گروه ۱+۵ برای رسیدن به یک توافق جامع حدود ده روز پیش در شهر مونترو سوئیس پایان یافت. بر اساس آخرین توافق، دو طرف باید تا پایان ماه جاری میلادی (۱۱ فروردین ۱۳۹۴) به یک توافق سیاسی دست یابند و در فاصله سه ماه پس از آن، به ثبت توافق نهایی و جامع بپردازند.