رئیس جمهوری ایالات متحده روز چهارشنبه با بیان این که گروهی مانند «دولت اسلامی» (داعش) جایی در قرن بیست و یکم در جهان ندارد، در سخنانی گفت دولت او آنچه که لازم است برای حفاظت از مردم آمریکا انجام دهد را، انجام خواهد داد.
باراک اوباما که در واکنش به خبر کشته شدن یک خبرنگار آمریکایی به دست نیروهای افراطی «دولت اسلامی» سخن میگفت، با شرح خلاصهای از حملات خشونتبار این گروه علیه مردم عراق و سوریه، اعم از شیعه و سنی و مسیحی و دیگران، ضمن «سرطان» خواندن آن گروه، گفت «داعش از هیچ مذهبی دم نمیزند.»
گروه موسوم به «دولت اسلامی» اواخر روز سهشنبه ویدئویی با عنوان «پیامی به آمریکا» منتشر کرد که در آن تصاویر مربوط به گردن زدن یک خبرنگار آمریکایی به نام جیمز فولی دیده میشود. این گروه میگوید گروگان آمریکایی خود را در انتقام از حملات هوایی ایالات متحده علیه نیروهای دولت اسلامی در عراق کشته است.
در پی تحرکات خشونتبار دولت اسلامی عراق و شام – که بعداً با اعلام برپایی یک خلافت خودخوانده اسلامی، نام خود را به «دولت اسلامی» تغییر داد – بویژه پس از قتل عام اخیر اقلیت کرد ایزدی در نزدیکی اقلیم کردستان عراق، نیروهای هوایی ارتش ایالات متحده به کمک نیروهای عراقی و کرد آمدند و به آنها برای کمک به اقلیتهایی که در کوههای شنگال گرفتار شده بودند، کمک کردند.
ارتش آمریکا همچنین با پشتیبانی هوایی از نیروهای عراقی و پیشمرگههای کرد، نقش مهمی در عملیات دو روزه بازپسگیری سد موصل، بزرگترین سد آن کشور، از کنترل نیروهای دولت اسلامی در اوایل هفته جاری ایفا کرد.
رئیس جمهوری آمریکا در ادامه سخنان امروز خود، با اشاره به این که گروه دولت اسلامی «هیچ ایدئولوژی ندارد و به هیچ ارزش انسانی پایبند نیست» گفت «این چنین افرادی در نهایت شکست خواهند خورد.»
مقامهای آمریکایی در ابتدا اعلام کردند که صحت ویدئوی منتشر شده مربوط به قتل خبرنگار آمریکایی، تحت بررسی است و رئیس جمهوری ایالات متحده نیز بلافاصله در نشستی در کاخ سفید، همراه با مقامهای مربوطه به بررسی این موضوع پرداخت.
جیمز رایت فولی، خبرنگار و عکاس آزاد آمریکایی اهل راچستر در ایالت نیوهمپشایر بود. وی ۴ سال بود که در کشورهای خاورمیانه به تهیه گزارشهای خبری مشغول بود.
آقای فولی نزدیک به دو سال پیش در آذرماه ۱۳۹۱ که برای مأموریتی از سوی خبرگزاری فرانسه و شرکت رسانهای گلوبال به شمال سوریه رفته بود، ناپدید شد. خودروی حامل او در روز شکرگزاری در منطقه ای که نیروهای دولتی و شورشیان سنی بر سر تصرف آن شدیداً درگیر بودند، توسط چهار شورشی مسلح متوقف شد، و از آن موقع هیچکس خبری از او نشنیده بود.
یکی از اعضای داعش که چهره خود را با نقابی سیاه رنگ پوشانده و مامور گردن زدن آقای فولی بود، با لهجه روان بریتانیایی صحبت میکند، که به باور کلیرهارداکر متخصص زبانشناسی دانشگاه لنکستر، لهجه لندنی است.
وزیر امور خارجه بریتانیا روز چهارشنبه گفت یک عضو گروه پیکارجوی «دولت اسلامی» که در ویدئویی که در آن بریدن سر یک خبرنگار آمریکایی نشان داده شده است، احتمالاً بریتانیایی است؛ موضوعی که نشاندهنده اهمیت جذب شهروندان غربی توسط این گروه اسلامگرای افراطی و خطر ناشی از بسیج آنها برای انجام عملیات تروریستی در کشورهای غربی است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، با بیان این خبر، از فیلیپ هاموند نقل کرد «مردی که در این ویدئو در کنار (جیمز) آقای فولی دیده میشود، به نظر میرسد که یک بریتانیایی بوده است.»
اظهارات وزیر خارجه بریتانیا ساعاتی پس از آن بیان میشود که بنابر تحقیقات اولیه، مقامهای آمریکایی صحت این ویدئوی وحشتناک را تائید کردند؛ ویدئویی که در آن یکی از اعضای گروه افراطی دولت اسلامی (داعش) جیمز فولی خبرنگار آمریکایی را گردن میزند و تهدید میکند که یک گروگان دیگر را نیز خواهد کشت.
به گزارش آسوشیتدپرس، وزیر امور خارجه بریتانیا در گفتگو با شبکه خبری بی بی سی همچنین گفت که دولت او از عضویت شهروندان بریتانیا در گروه افراطی «دولت اسلامی» و برخی سازمانهای دیگر آگاه بوده، و بر خطر احتمالی که با بازگشت آنها متوجه کشور خواهد شد را تأکید کرده است.
مقامهای بریتانیا پیشتر اعلام کرده بودند که چندصد نفر از شهروندان آن کشور به سوریه سفر کردهاند تا به مبارزه مخالفان حکومت بشار اسد بپیوندند، و برخی از آنها نیز ممکن است به عراق رفته و در حملات شورشیات دولت اسلامی (داعش) شرکت داشتهاند.
مقامهای فرانسوی و آلمانی نیز با ذکر احتمال مشابه اعلام کردند که تعداد افرادی که از آن کشورها به گروههای افراطی پیکارجو در سوریه و عراق پیوستهاند، حدود ۱،۳۰۰ نفر است.
تاکنون چندین نفر نیز در برخی از کشورهای اروپایی به ظن ارتباط یا تلاش برای پیوستن به گروههای پیکارجوی افراطی اسلامگرا بازداشت شدهاند.
آخرین مورد، روز چهارشنبه و پس از اعلام خبر قتل خبرنگار آمریکایی، در اتریش رخ داد که خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت پلیس آن کشور ۹ نفر که گفته میشود قصد داشتند به پیکارجویان اسلامگرا در سوریه ملحق شوند را دستگیر کرده است.
با وجود آن که مقامهای آمریکایی اعلام کردهاند براساس تحقیقات انجام شده ابتدایی، صحت این ویدئو قابل تائید است، اما اداره آگاهی فدرال آمریکا اعلام کرده است تحقیقات گستردهتر و دقیقتر درباره این ویدئو و اصالت آن در جریان است.
در همین حال، به گزارش خبرگزاری رویترز، فرماندهی واحد ضدتروریسم پلیس بریتانیا نیز روز چهارشنبه در بیانهای اعلام کرد درباره محتوای این ویدئو تحقیقات را آغاز کرده و هدف از تحقیقات، حفاظت از لندن و بریتانیا در برابر تهدید تروریسم است.
در این بیانیه همچنین آمده است «داونلود، یا توزیع مطالب افراطی در داخل بریتانیا، ممکن است بر اساس قانون ضد تروریسم، حمله تلقی شود.»
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی جداگانه نوشت که برخی از شبکههای اجتماعی، از جمله توئیتر، در تلاش هستند تا گسترش انتشار تصاویر وحشتناک مربوط به گردن زدن خبرنگار آمریکایی را در فضای اینرتنت محدود کنند.
دیک کاستلو مدیرعامل توئیتر در پیامی توئیتری، ضمن ارائه لینکی برای رجوع به خبر روزنامه نیویورک تایمز در مورد قتل این خبرنگار، اعلام کرد که شرکت تحت مدیریت او «در حال غیرفعال کردن حسابهای اعضایی است که طبق با بررسیهای ما، ممکن است به نحوی با این ویدئو مرتبط باشند.»
سخنگوی توئیتر، این پیام توئیتری منتشر شده را تائید کرد.
در شبکه اجتماعی یوتیوب نیز، ویدئوی مربوط به گردن زدن جیمز فولی، پیش از اقدام به حذف آن، چندین بار در یک مقطع زمانی منتشر شده بود.
یوتیوب متعلق به شرکت گوگل است و برای به اشتراک گذاشتن تصاویر ویدئویی مورد استفاده میلیونها کاربر در سراسر جهان قرار میگیرد.
به گزارش آسوشیتدپرس، تجربه نشان داده است اقدام برای محدود کردن انتشار برخی از پیامها و تصاویر در شبکههای اجتماعی، موفقآمیز نبوده است.
همزمان، مادر خبرنگار کشته شده آمریکایی روز چهارشنبه در بیانیهای گفت «ما هیچگاه تا این حد به پسرمان، جیم، افتخار نکرده بودیم. او جان خود را تقدیم کرد تا آلام مردم سوریه را برای جهانیان بیان کند.»
در بیانیه مادر جیمز فولی همچنین آمده است «ما عاجزانه از گروگانگیرها تقاضا میکنیم که جان سایر گروگانها را به آنها ببخشند. آنها نیز مانند جیم، بیگناه هستند. آنها هیچ کنترلی روی سیاستهای دولت آمریکا در عراق، سوریه یا هرجای دیگر جهان ندارند.»
بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد در بیانیهای قتل خبرنگار آمریکایی توسط گروه داعش را «جنایتی نفرتانگیز» خواند و ضمن تسلیت به خانواده، دوستان و همکاران او گفت «عاملان این جنایت، و جنایتهای مشابه، باید به دست عدالت سپرده شوند.»
کمیته حفاظت از روزنامه نگاران نیز اعلام کرد گفت جیمز فولی یکی از بیش از ۸۰ خبرنگاری بود که هنگام تهیه گزارش درباره جنگ در سوریه ربوده شدهاند. به گزارش این کمیته هنوز حدود ۲۰ خبرنگار محلی و بینالمللی در سوریه مفقود هستند. ناظران بر این باور هستند که بسیاری از آنها در اسارت پیکارجوبان افراطی بسر میبرند.