دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه پنجم مهر، اعلام کرد که اسرائیل در فهرست کشورهایی قرار خواهد گرفت که شهروندانش می‌توانند بدون دریافت ویزا به ایالات متحده سفر کنند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این تصمیم علیرغم نگرانی واشنگتن در مورد رفتار دولت اسرائیل با آمریکایی‌های فلسطینی‌تبار اتخاذ شده است و دستاوردی بزرگ برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به شمار می‌رود که به طور مکرر، اختلافاتی با دولت آقای بایدن داشته است.
بر اساس این طرح معافیتی، از روز نهم آذر سال جاری به بعد، شهروندان اسرائیل می‌توانند تنها با ثبت نام در سامانه الکترونیکی و بدون درخواست ویزا، مجوز سفر به آمریکا به مدت ۹۰ روز را دریافت کنند. البته با وجود این مجوز، مقامات آمریکایی همچنان می‌توانند در فرودگاه‌ها، مانع ورود آنها به ایالات متحده شوند.
این طرح از سوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده مدیریت می‌شود که در حال حاضر به شهروندان ۴۰ کشور عمدتا اروپایی و آسیایی اجازه می‌دهد تا به مدت سه ماه بدون ویزا به ایالات متحده سفر کنند.
آلخاندرو مایورکاس، وزیر امنیت داخلی آمریکا، گفت که این توافق پس از بیش از یک دهه تلاش، «همکاری دو کشور در زمینه مبارزه با تروریسم، اجرای قانون و دیگر اولویت‌های مشترک را تقویت خواهد کرد و متحدان ما را ایمن‌تر می‌کند.»
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در بیانیه مشترکی با آقای مایورکاس، به افزایش آزادی رفت و آمد برای شهروندان آمریکایی، از جمله کسانی که در سرزمین‌های فلسطینی، زندگی یا به آن‌جا سفر می‌کنند، اشاره کرد.
یائیر لاپید، نخست‌وزیر سابق اسرائیل، که اکنون رهبر مخالفان دولت است، از «خبر خوب برای اسرائیل» استقبال کرد.
نفتالی بنت، دیگر نخست‌وزیر پیشین اسرائيل، هم از جو بایدن تشکر کرد و گفت که او به قول خود عمل کرده است.
کشورهایی که می‌خواهند در برنامه معافیت از ویزای آمریکا شرکت کنند، باید سه معیار مهم را رعایت کنند؛ معیارهایی که اسرائیل دو مورد از آنها را در دو سال گذشته برآورده کرد: درصد پایین اسرائیلی‌های متقاضی ویزا که درخواست‌شان رد شده باشد؛ و درصد پایینی از اسرائیلی‌هایی که بیش از مدت ویزای‌شان در ایالات متحده باقی مانده باشند.
اسرائیل در این مدت تلاش کرد تا سومین شرط را نیز برآورده کند؛ یعنی شرط عمل متقابل؛ به این معنی که باید با همه شهروندان ایالات متحده، از جمله آمریکایی‌های فلسطینی‌تبار، هنگام سفر به اسرائیل و یا سفر از طریق آن کشور، مانند سایر مسافران برخورد شود.
اسرائیل مدت‌هاست که با ادعای نگرانی در مورد امنیت ملی خود، «طرح غربال‌گری» جداگانه‌ای را برای آمریکایی‌های فلسطینی‌تبار اعمال می‌کند که به گفته بعضی از مسافران، سخت و تبعیض آمیز است.
آمریکایی‌هایی که مدارک اقامت در کرانه باختری و نوار غزه داشتند، در عمل، از استفاده از فرودگاه بین‌المللی اسرائیل منع شدند و مجبور بودند مانند سایر فلسطینیان از طریق اردن یا مصر به این مناطق سفر کنند.
مقامات آمریکایی تاکید کرده‌اند که وضعیت اسرائیل در این برنامه به طور مداوم رصد خواهد شد و در صورت بروز هر گونه تخلف، حضور اسرائیل در برنامه معافیت ویژه از ویزا، قابل لغو خواهد بود.
کمیته آمریکایی-عربی ضد تبعیض، قبل از اعلام رسمی این برنامه، گفته بود که یک شکایت فدرال با هدف جلوگیری از ورود اسرائیل به این برنامه تنظیم کرده است. این گروه مدعی است که علیرغم اظهارات مقامات آمریکایی، آمریکایی‌های فلسطینی‌تبار هنوز در سفر به اسرائیل با تبعیض مواجه هستند.
پذیرش اسرائیل از سوی سایر کشورها برای رهبران اسرائیلی یک اولویت بوده است. این در شرایطی است که بنیامین نتانیاهو از ماه‌ها پیش با اعتراضات گسترده علیه تغییر سیستم قضایی اسرائیل مواجه است که به گفته منتقدان، به استقرار دموکراسی در این کشور آسیب خواهد زد.
