دکتر جلال پارسایان، تحلیگر امور بین المللی
چند روز پس از آن که دو فروند بمب افکن سنگین ایالات متحده بر فراز کره شمالی پرواز کردند تا به دولت پیونگ یانگ درباره ادامه برنامه های موشکی هشدار بدهند، کره شمالی به یک آزمایش موشکی دیگر دست زد که این بار به صورت «پرتاب خشک» بود که به روی زمین انجام گرفت. همچنین از برخی تحرکات مشکوک زیردریایی های کره شمالی در آب های مجاور ژاپن و کره جنوبی خبر رسید. آیا این واکنش و پاسخ پیونگ یانگ به اخطار پرزیدنت ترامپ بود که ظاهرا می گوید «ما از این تهدیدها بیمی به خود راه نمی دهیم؟»
گمان بسیار قوی آن است که دولت پرزیدنت ترامپ خیال جنگ ندارد – ولی از سوی دیگر مصمم است دولت کمونیستی پیونگ یانگ را سرجای خود بنشاند و به کشورهای دیگری مانند جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین نیز نشان دهد که در سخنان و سیاست های خود جدی است.
نه تنها سخن از حفظ توان بازدارندگی ایالات متحده و تثبیت مقام ابرقدرتی آن در صحنه بین المللی است، بلکه امنیت خود اهالی آمریکا نیز در کفه ترازو قرار دارد. زیرا ارزیابی کارشناسان نظامی آمریکا این احتمال را می دهد که موشک های قاره پیما و بالیستیک کره شمالی می تواند به اکثر شهرهای ایالات متحده و از جمله لوس آنجلس، شیکاگو و دنور نیز برسد.
مسلم است که دولت ترامپ خواهان به راه انداختن جنگ نیست. از دیدگاه او باید اقتصاد ایالات متحده را ترمیم بخشید و مناسبات آمریکا با دیگر کشورهای جهان را به روی پایه جدیدی قرار داد و اتحادهای تازه به وجود آورد. در صحنه بین المللی دولت ترامپ رسالت های مهمی دارد که در راس آن مساله برنامه های موشکی دولت ایران و دخالت های رژیم در کشورهای همسایه و یاری رسانی به سازمان های تروریستی است.
تامین این هدف ها با به راه افتادن یک جنگ منطقه ای همخوانی ندارد. امریکا در یک دهه گذشته،در چند نقطه جهان و به ویژه در عراق و افغانستان و سوریه درگیر بوده و می داند که جنگ در خاوردور ممکن است هزینه مالی سنگینی داشته باشد و ثبات را در خاوردور مختل سازد و به تجارت بین المللی آسیب برساند. چنین امری حتی ممکن است سرمایه گذاری در داخل ایالات متحده را نیز دچار اشکال سازد. وانگهی، پیکار برای نابودی داعش هنوز به انجام نرسیده است.
ولی هیچ یک از این محاسبات نمی تواند موجب کوتاه آمدن امریکا در برابر برنامه های موشکی و اتمی کره شمالی باشد.
سخنگوی کاخ سفید در این رابطه گفت: «برای رویارویی با کره شمالی، همه گزینه ها روی میز است» و افزود: پرزیدنت ترامپ تصمیم نهایی خود را «رسانه ای» نخواهد کرد». این سخنان در پاسخ به این پرسش خبرنگاران بود که آیا ایالات متحده به یک ضربه پیشگیرانه علیه کره شمالی دست خواهد زد؟
دولت واشنگتن می داند که ایران، روسیه و چین و دیگر کشورها شیوه رفتار دولت پرزیدنت ترامپ را در برابر کره شمالی به خوبی دنبال می کنند و سیاست های آینده خود را برحسب آن تنظیم خواهند کرد.
همین هفته پیش بود که مجلس نمایندگان و سنا در کنگره آمریکا تحریم های تازه ای را علیه روسیه، کره شمالی و ایران به تصویب رساندند. ایران می گوید که برنامه های موشکی خود را به هیچ قیمت متوقف نخواهد ساخت. این دقیقا همان رفتاری است که دولت پیونگ یانگ در برابر هشدارهای ایالات متحده در مورد برنامه های موشکی خود در پیش گرفته است.
سفیر امریکا در سازمان ملل، نیکی هیلی می گوید دوران مذاکره و مماشات به پایان رسیده است. ایالات متحده از روسیه و چین خواسته بود که همه اهرمهای فشار خود را علیه پیونگ یانگ بکار اندازند و موجب توقف برنامه های موشکی و اتمی «کیم جون اون» شوند.
دولت پکن به آسانی می توانست این درخواست را عملی سازد. زیرا کره شمالی در مورد اقتصاد و تامین آذوقه و زیست، به دولت چین بسیار وابسته است. ولی پکن این درخواست امریکا را عملی نکرد و حتی بر دامنه داد و ستد بازرگانی خود با کره شمالی افزود.
دولت روسیه نیز می خواهد بداند که پرزیدنت ترامپ تا چه حد در سیاست های بین المللی خود جدی است! در هفته های اخیر مناسبات دو کشور به سوی تیرگی بیشتر گام برداشته و دولت مسکو در واکنش به اخراج شماری از دیپلمات های روسی از ایالات متحده، ۷۵۵ دیپلمات آمریکایی را اخراج کرده است.
رژیم ایران نیز برای ایالات متحده شاخ و شانه می کشد و فرماندهان سپاه پاسداران اخطار کرده اند که ایالات متحده بهتر است پایگاه های نظامی خود را تا فاصله یک هزار کیلومتری از ایران برچیند، تا هدف موشک های «نقطه زن» سپاه قرار نگیرد.
امریکا می داند که هم کره شمالی و هم ایران، برنامه های اتمی و موشکی خود را نوعی «بیمه نامه» برای ادامه حکومت خود تلقی می کنند. به همان نسبت، دولت روسیه اگر با واکنش قاطع ایالات متحده روبرو نشود، به تهاجمات خود نسبت به کشورهای همسایه (که روزگاری بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بوده اند) ادامه خواهد داد. این بار امنیت و آینده جمهوری های دریای بالتیک در خطر است. پیمان ناتو به انجام مانور مشترک با ارتش استونی پرداخت.
ولی آیا این هشدار برای ارتش سرخ کارساز است و قدرت کافی برای بازدارندگی دارد؟