شرکت هواپیمایی «ماهان» که مورد حمایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران بوده و از آن در انتقال سلاح و نیروهای نظامی به سوریه برای حمایت از بشار اسد استفاده میشود، حق قانونی پرواز در چندین کشور اروپایی و آسیایی را به رغم تحریمهای مرتبط با تروریسم ایالات متحده علیه آن شرکت کسب کرده است.
توافق هستهای تابستان سال گذشته بین تهران و شش قدرت جهانی به بخشی از تحریمهای بین المللی، که پیش از آن به دلیل فعالیتهای هستهای بحث برانگیز ایران اعمال شده بود و اقتصاد آن کشور را به شدت تحت فشار گذاشته بود، پایان داد؛ با این حال تحریمهای مرتبط با تروریسم و حقوق بشر به قوت خود باقی ماند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز چهارشنبه در گزارشی با ذکر این مقدمه نوشت، ماهان ایر که دومین خطوط هوایی بزرگ ایران است، در فهرست تحریمهای تروریسم قرار دارد. آمریکا این شرکت را متهم کرده که به نیروی قدس سپاه پاسداران در زمینههای «ترابری، انتقال پول و نیروی نظامی» به سوریه و لبنان خدمات ارائه میکند.
بسیاری از گشورهای جهان از تحریمهای ایالات متحده علیه ماهان ایر پیروی می کنند؛ اما چند هفته پیش از توافق ۲۳ تیر ماه ۱۳۹۴ این شرکت از راه اندازی یک خط پروازی جدید بین تهران و شهر مونیخ آلمان خبر داد. که با این حساب دومین مقصد شرکت هواپیمایی ماهان از ایران به آلمان است.
اندکی بعد موجی از خطوط هوایی جدید این شرکت به مقصد ۱۵ کشور مختلف راه اندازی یا از سر گرفته شد؛ از جمله فرانسه، روسیه، چین و ایتالیا. دانمارک نیز در ژوئن ۲۰۱۶ به فهرست خطوط هوایی ماهان اضافه شد و گفتوگو با دیگر کشورهای اروپایی برای راهاندازی خطوط جدید ادامه دارد.
یکی از مقامهای وزارت خزانه داری آمریکا به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که واشنگتن در تلاش بوده است که این کشورها را متقاعد کند با تلاش های ایالات متحده برای مسدود کگردن فعالیتهای تجاری این شرکت همراهی کنند، اما با نوعی مقاومت از سوی این کشور روبرو شده است.
وی که نخواست هویتش فاش شود با بیان این که واشنگتن قصد ندارد محدودیتی در سفر یا پرواز ایرانیها در جهان اعمال کند، تاکید کرد که بزرگترین شرکت هواپیمایی ایران، ایران ایر، از اعلام رسمی اجرای توافق جامع اتمی در دی ماه سال گذشته، میتواند در سراسر جهان فعالیت داشته باشد.
امانوئل اتولنگی از کارشناسان و پژوهشگران ارشد تحریمها در بنیاد دفاع از دموکراسی ها در واشنگتن به خبرگزاری آسوشیتدپرس میگوید، «با دادن مجوز به ماهان؛ اروپاییها ابزار مهم غیرنظامی که برای تحت فشار گذاشتن ایران و (بشار) اسد در اختیار دارند را نادیده میگیرند.»
با این حال ایالات متحده برای تغییر قوانین اتحادیه اروپا در زمینه فعالیتهای شرکت ماهان اهرم فشاری در اختیار ندارد و همه آنچه که می تواند انجام دهد این است که از آن کشورها بخواهد که مانع فعالیتهای ماهان ایر شده و همچنین دنبال شرکتهایی بروند که به این شرکت خدمات ارائه میکنند.