نشست سران کشورهای قاره آمریکا که روز جمعه آغاز بکار خواهد کرد، دو مهمان ویژه دارد که از نزدیک با یکدیگر روبرو میشوند و احتمال دارد در جریان این نشست دیدار و گفتگو کنند؛ این دو مهمان، رؤسای جمهوری ایالات متحده و کوبا هستند که اخیراً تصمیم به عادیسازی روابط پس از نیم قرن مخاصمه گرفتهاند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس دیدار اوباما و کاسترو روز شنبه صورت خواهد گرفت و به نقل از بن رودز مشاور سیاست خارجی باراک اوباما نوشت، جزئیات دیدار رو در روی این دو رهبر در حاشیه نشست سران حوزه کارائیب در روز جمعه بررسی میشود.
دیدار مستقیم باراک اوباما و رائول کاسترو، به باور بسیاری میتواند «لحظهای تاریخی» باشد و در مسیری که دو کشور برای بهبود روابط در پیش گرفتهاند، تحولی اساسی ایجاد کند.
آخرین بار که مقامهای آمریکا و کوبا در بالاترین سطح با یکدیگر ملاقات کردند، سال ۱۹۵۹ میلادی بود که ریچارد نیکسون معاون رئیس جمهوری وقت ایالات متحده با فیدل کاسترو رهبر کوبا ملاقات کرد.
باراک اوباما و رائول کاسترو همتای کوبایی او، کمتر از چهار ماه پیش و در روز ۱۷ دسامبر ۲۰۱۴ (۲۶ آذر ماه ۱۳۹۳) اعلام کردند که تصمیم گرفتهاند پس از گذشت پنج دهه خصومت و قطع رابطه دیپلماتیک بین واشنگتن و هاوانا، برای برقراری مجدد روابط دوجانبه اقدام کنند.
این در حالی است که وزیران خارجه دو کشور پنجشنبه شب و در نخستین دیداری که بالاترین سطح ملاقات دیپلماتیک دو کشور پس از ۵۰ سال محسوب میشود، با یکدیگر ملاقات کردند؛ رویدادی که جدیدترین گام مقامهای دو کشور در مسیر عادی سازی روابط محسوب میشود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جان کری وزیر خارجه ایالات متحده و برونو رودریگز همتای کوبایی او در هتلی در پاناما با یکدیگر گفتگو کردند. این دیدار پشت درهای بسته انجام شد و از جزییات آن خبری منتشر نشده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در گزارشی در همین زمینه، دیدار شب گذشته کری و رودریگز را «طولانی و بسیار سازنده» توصیف کرد و گفت دو طرف با اعلام این که در مسیر عادی سازی روابط پیشرفت داشتهاند، توافق کردند برای حل و فصل مسائل باقی مانده، همکاریهای دوجانبه را ادامه دهند.
این در حالی است که وزارت خارجه آمریکا به کاخ سفید پیشنهاد داده است تا نام کوبا را از فهرست حامیان تروریسم حذف کند. پیشنهادی که بنا بر گزارشها، رئیس جمهوری ایالات متحده همچنان در حال بررسی آن است.
باراک اوباما قبل از ترک جامائیکا به مقصد پاناما، با تاکید بر این که انتظار ندارد همه چیز یک شبه تغییر کند، گفت «کوبا نمیتواند، مثلا مانند جامائیکا، ناگهان شریک دیپلماتیک آمریکا شود؛ و این کار نیاز به زمان دارد.»
محسن میلانی مدیر مرکز مطالعات دیپلماسی و استراتژی دانشگاه فلوریدای جنوبی در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا در همین زمینه گفت «این سیاست نشان میدهد وقتی آمریکا سعی میکند با کسانی که اختلاف دارد، از طریق دیپلماسی جلو برود، نتیجه خیلی مثبتتری میدهد، و از طریق جنگ و تحریم به جایی نمیرسد.»
به عقیده آقای میلانی با آغاز یک فصل جدید در روابط میان واشنگتن و هاوانا، امکان دارد هم وضع اقتصادی کوبا بهتر شود، هم تنش در منطقه کارائیب و آمریکای لاتین کمتر شود، و همچنین امکان دارد وضعیت حقوق بشر در کوبا بهتر شود.
وی در پاسخ به پرسشی درباره شباهتها و تفاوتهای رویکرد کاخ سفید در برابر کوبا و ایران گفت: «امروز به نظر میرسد که هم دولت آمریکا، هم دولت کوبا و هم جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفتهاند مقداری از مسائل خود را از طریق دیپلماتیک حل کنند.»
با این حال به عقیده آقای میلانی نمیتوان موضوع ایران را با کوبا مقایسه کرد، چرا که رابطه آمریکا با ایران خیلی پیچیدهتر از رابطه آن کشور با کوبا است. اما «اگر اوباما بتواند عادی سازی رابطه با کوبا را حل کند، یکی از مهمترین میراثهای دولت او خواهد بود. ولی اگر دولت باراک اوباما بتواند پرونده هستهای ایران را حل کند، به نظر من بزرگترین و مهمترین میراث او خواهد بود و بزرگترین موفقیت ایالات متحده آمریکا از بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی خواهد بود.»