لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۱۹ تیر ۱۴۰۴ ایران ۰۰:۲۸

دادخواهان ۱۸ تیر: راه معترضان کوی دانشگاه در حافظه تاریخ ماندگار است


اعتراضات دانشجویی در تهران، واقعه ۱۸ خرداد ۱۳۷۸
اعتراضات دانشجویی در تهران، واقعه ۱۸ خرداد ۱۳۷۸

در بیست و ششمین سالگرد سرکوب خشونت‌بار اعتراضات مسالمت‌آمیز دانشجویی در کوی دانشگاه‌های تهران و تبریز، فعالان سیاسی و مدنی و کاربران شبکه‌های اجتماعی یاد کشته‌شدگان و ناپدیدشدگان وقایع ۱۸ تیر را گرامی داشتند.

در همین زمینه، رضا محمدی، برادر اکبر محمدی، زندانی سیاسی و از معترضان وقایع کوی دانشگاه که تحت بازداشت و زندان جان باخت، در پیامی که به صدای آمریکا ارسال شده، تأکید کرده که جان‌باختگان و ناپدیدشدگان ۱۸ تیر، «نام‌هایی در گذشته نیستند»، بلکه آینده‌ای هستند که «دیر یا زود حقیقت را از دل سکوت بیرون خواهند کشید.»

برادر دادخواه اکبر و منوچهر محمدی، دو فعال دانشجویی معترض در وقایع ۱۸ تیر، در این پیام گفته است: «امروز اگر جنبشی نو در ایران شکل بگیرد، اگر فریاد آزادی دوباره اوج بگیرد، اگر جوانی در خیابان ایستادگی کند، بی‌تردید رد پای راهی را می‌توان در کوی دانشگاه جست‌وجو کرد. راهی که با خون، اشک، و اراده نسلی آغاز شد که هرچند از آن عبور کردند، اما در حافظه تاریخ ماندگار خواهد ماند.»

او همچنین با اشاره به نام شماری از کشته‌شدگان و ناپدیدشدگان وقایع کوی دانشگاه، عنوان کرده است: «اکبر محمدی، سعید زینالی، عزت ابراهیم‌نژاد، و دیگر جان‌باختگان و ناپدیدشدگان ۱۸ تیر، تنها نام‌هایی در گذشته نیستند. آنها آینده‌اند. آینده‌ای که دیر یا زود حقیقت را از دل سکوت بیرون خواهند کشید.»

بیست و ششمین سالگرد اعتراضات کوی دانشگاه در شبکه‌های اجتماعی نیز خبرساز شده است. از جمله، حساب رسمی «اسرائیل به فارسی» در ایکس نوشت: «امروز سالگرد یک جنایت دیگر در تاریخچه سیاه جمهوری اسلامی است. این رژیم خونخوار بارها ثابت کرده که بزرگترین دشمن مردم ایران است و قابلیت اصلاح ندارد.»


برخی شهروندان ایران نیز تصاویری از حمله عوامل جمهوری اسلامی به کوی دانشگاه تهران و سرکوب خشونت‌بار اعتراضات دانشجویی در ۱۸ تیر ۱۳۷۸ منتشر کرده‌اند.


گروهی از کاربران نیز با بازنشر فایل صوتی محمدباقر قالیباف، فرمانده انتظامی جمهوری اسلامی در آن دوره و رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی، به نقش پررنگ او در سرکوب و کشتار دانشجویان معترض اشاره کرده‌اند.

در این فایل صوتی، قالیباف به صراحت می‌گوید «گفتم آن شب هر که در کوی بیاید، منِ قالیباف او را لوله می‌کنم و جمعش می‌کنم» و «مجوز حضور نظامی و تیراندازی در کوی دانشگاه را گرفتم.»


در میان نوشته‌ها و تصاویر یادبود اعتراضات کوی دانشگاه، برخی کاربران یاد امیر جوادی‌فر، از بازداشت‌شدگان وقایع ۱۸ تیر را که بر اثر شکنجه در بازداشتگاه کهریزک کشته شد، گرامی داشته‌اند.

یک کاربر عکس‌های امیر جوادی‌فر را منتشر کرده و در ایکس نوشته است: «امشب به خانه برنگشت، ۱۸ تیر ۸۸ بازداشت شد. در کهریزک، گردن، بینی، فک و دنده‌های او را خرد کردند، بینایی‌اش را گرفتند و زیر شکنجه به قتل رساندند.»

شماری از کاربران ایکس نیز با بازنشر پست کیانوش سنجری، یکی از بازداشت‌شدگان شناخته‌شده کوی دانشگاه، که در ماه‌های گذشته به طرز مشکوکی جان باخت، یاد او و سعید زینالی، معترض ناپدیدشده در اعتراضات تیر ۱۳۷۸ را گرامی داشته‌اند.

آقای سنجری در ۱۸ تیر ۱۴۰۳ تصویری از دادخواهی مادر سعید زینالی منتشر کرده و نوشته بود: «کجا دفنش کردید؟ ۲۵ سال کافی نیست؟»


در پی توقیف روزنامه سلام، شامگاه هفدهم تیر پس از نصب فراخوان یک گردهمایی اعتراضی بر تابلو اعلانات کوی دانشگاه، تجمع دانشجویان در ساعات اولیه بامداد روز ١٨ تیر، آغاز شد و شعارهایی در مخالفت با نقض آزادی بیان سر داده شد.

نیروهای ضد شورش (نوپو) و لباس شخصی (انصار حزب‌الله) به خوابگاه دانشجویان حمله کردند و ضمن تخریب اتاق‌ها، شماری از دانشجویان را که خواب بودند، مجروح کردند.

اعتراضات به کوی دانشگاه تبریز نیز کشیده شد و دانشجویان در اعتراض به کشته و زخمی شدن عده‌ای، اعتراضات خود را تا ۲۳ تیر ادامه دادند.

بر اساس گزارش سال ۱۳۷۹ گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل متحد، نزدیک به ۱۵۰۰ تن در جریان تظاهرات دانشجویان در تهران بازداشت شدند. بنیاد عبدالرحمن برومند نیز گزارش داده است که دست‌کم هشت تن در این تظاهرات (و در جریان حمله به خوابگاه) کشته شدند.

در میان قربانیان ۱۸ تیر، عزت ابراهیم‌نژاد تنها جان‌باخته واقعه کوی دانشگاه است که جمهوری اسلامی آن را رسما پذیرفته است. از سرنوشت سعید زینالی، معترضی که چند روز پس از ۱۸ تیر توسط نیروهای امنیتی در خانه‌‌اش بازداشت شد، همچنان خبری در دست نیست. همچنین فرشته علیزاده، دانشجوی دانشگاه الزهرا، یکی از افراد ناپدید شده در واقعه کوی دانشگاه است.


علاوه بر این، اکبر محمدی، فعال دانشجویی که در ارتباط با پرونده کوی دانشگاه بازداشت شده بود، پس از چند روز اعتصاب غذای خشک در زندان اوین جان باخت.

منوچهر محمدی، کنشگر سیاسی و فعال دانشجویی پیشین که پس از واقعه ۱۸ تیر ۱۳۷۸ به همراه برادرش، اکبر محمدی، بازداشت و به عنوان متهمان ردیف اول و دوم پرونده کوی دانشگاه نخست به اعدام و سپس به ترتیب به ۱۵ سال و ۱۳ سال زندان محکوم شدند، پیش از این در گفت‌وگو با صدای آمریکا «ذات جنبش دانشجویی» را «به مثابه آتش زیر خاکستر» دانسته که به محض وزیدن باد، «خاکسترها کنار زده خواهد شد و آتش فوران خواهد کرد.»

XS
SM
MD
LG