روزنامه نیویورک تایمز می نویسد: در دفتری در دل منهتن در نیویورک تعدادی تحلیلگر آمریکایی روزها به صفحه های کامپیوتری بزرگ خیره می شوند و داده های اطلاعاتی و نقشه های ماهواره ای تردد نقطه های کوچکی را تحلیل می کنند که بنا به گفته آنها هر یک نمایانگر کشتی های تحت کنترل ایران و شرکای تجاری این کشور هستند.
این تحلیلگران، اعضای گروه «متحد علیه ایران اتمی» هستند که یک نهاد حمایتی است که با بودجه نهادهای خصوصی و دیپلمات های پیشین آمریکا تاسیس شده و در پی یافتن حرکات و رفتارهای مشکوک دریایی و احتمال نقض تحریم های ایران است.
فعالیت های این گروه ایران را به خشم آورده است و تهران آن را نمونه ای دیگر از سیاست خارجی خصمانه آمریکا می خواند.
تلاش های اخیر این گروه بر سیستم نظارت حمل و نقل دریایی متمرکز شده است تا اطمینان حاصل کند تحریم هایی که کشورهای غربی بر ایران تحمیل کرده اند، نقض نمی شوند.
بنا به اعلام این گروه، با وجودی که تحریم های اقتصادی و بازرگانی، از جمله تحریم نفت ایران از جانب کشورهای اروپایی لطمه های سنگینی به ایران وارد کرده است اما مقامات تهران برای یافتن راه هایی به هدف دور زدن تحریم ها موفق بوده اند.
تغییر پرچم و نام کشتی ها و حتی تردد مخفیانه تانکرهای باری و نیز انتقال مخفیانه انواع کالا و نفت از یک کشتی به کشتی دیگر به هدف پنهان کردن مبداً اصلی نفت از جمله اقداماتی بوده که ایران برای اجتناب از تحریم ها اتخاذ کرده و همین امر باعث شده است تا فرستنده های ماهواره ای به طور موقتی نتوانند موقعیت کشتی ها در دریاها را تعیین کنند و حتی گاه ماهواره ها اطلاعات و مقصدهای اشتباهی مخابره می کنند.
دکتر مارک والاس، مدیر اجرایی ارشد گروه «متحد علیه ایران اتمی» که از ایده مسدود کردن تردد کشتی ها و تبادلات بازرگانی دریایی ایران استقبال می کند، می گوید «فریب و مخفی کاری ضامن بقای ایران بوده است».
آقای والاس می گوید انتخابات ریاست جمهوری روز جمعه در ایران که حسن روحانی، یک چهره معمم و مذاکره کننده اتمی پیشین ایران برگزیده شد، هنوز برای تغییر دیدگاه این گروه اقدامی به عمل نیاورده است. او تاکید می کند «حکومت نشان داده است قصد دارد همان برنامه های گذشته را ادامه دهد، واکنش جهان نیز باید براساس انزوای ایران و تحریم های جامع و به همان ترتیب گذشته ادامه یابد».
آقای والاس در مصاحبه ای با روزنامه نیویورک تایمز گفته است «سیستم نظارت دریایی که حدود پنج ماه گذشته فعال بوده حداقل به ایران دلیلی داده است تا نگران فعالیت های خود باشد. نوعی ابزار حمایتی با استفاده از فن آوری است و این فن آوری و سیستم نظارتی ما راه را برای افشای تخلفات و راهبردهای ایران برای دور زدن تحریم ها هموار می کند».
مارتین هاوس، مدیر سیستم نظارتی و تحلیلگر ارشد این گروه می گوید از اطلاعاتی استفاده می کند که مستقیماً از فرستنده های ماهواره ای کشتی ها گردآوری می شوند و اطلاعاتی همچون سرعت، هویت، مسیر و مقصد کشتی ها از آن جمله هستند. آن ها این اطلاعات را با اطلاعات موجود در پایگاه داده های دریایی و الگوریتم های کامپیوتری منطبق و مقایسه می کنند. او می افزاید این سیستم پروفایل هایی برای رفتار کشتی ها ایجاد کرده اند که می تواند فعالیت های پرسش برانگیز و مشکوک آن ها را شناسایی کند، حتی اگر فرستنده های ماهواره ای به طور موقت خاموش شده باشند.
آقای والاس و همکاران او می گویند این سیستم تا به حال چندین بار موارد نقض تحریم ها را به صورت علنی افشا کرده و مقامات ایران و شرکای تجاری آن ها را وادار کردند تا برنامه های خود را تغییر دهند.
در مقام نمونه، در ماه آوریل یک تانکر ایرانی به نام «دیزی» (گل مروارید) که با پرچم تانزانیا تردد می کرد ناچار شد تا برنامه سفر این کشتی به مالتا که از تحریمهای بین المللی علیه ایران پیروی می کرد را لغو کند. گروه آقای والاس به دولت مالتا هشدار داد که این تانکر ایرانی در فهرست سیاه قرار دارد و بنابراین مقامات مالتا به این کشتی پیام دادند که ورود آن به آب های این کشور مجاز نیست.
در مورد دیگری نیز سیستم نظارتی این گروه نشان داد که سه کشتی که زیر لوای شرکت کشتی رانی آلمانی « Medallion Reederei GmbH» فعالیت می کردند، از طریق شرکت «Tidewater Middle East Company»، شرکت مدیریت بندرهای ایران وارد آب های این کشور شده، که در معرض تحریم قرار گرفته بوده است.
آقای والاس با ارسال نامه ای به فالک هولتمان، مدیرعامل شرکت کشتیرانی آلمانی نسبت به این تحرکات ابراز نگرانی کرد و آقای هولتمان نیز به او اطمینان داد که هیچ گونه نقض تحریمهای بین المللی (علیه ایران) قابل پذیرش نخواهد بود».
موارد دیگری نیز بودند که این گروه آنها را از طریق سیستم نظارتی خود مشاهده و مشکوک تلقی کرده است. ترددهای اسرارآمیزی از مسیرهای ارتباطی دریای سرخ بین کشتی های ایرانی حامل کالا، و کشتی های دیگری که از مبداهایی همچون ایران، مصر و ترکیه عبور می کردند از آن جمله هستند. لنگر گرفتن سه تانکر قدیمی در نزدیکی سنگاپور که به اسم یک کشتی یونانی تردد می کردند نیز از جمله موارد مشکوکی بوده اند که مورد توجه این گروه آمریکایی قرار گرفته اند و به نظر می رسد ایران برای ذخیره و انتقال نفت تحریمی مورد استفاده قرار داده است. وزارت خزانه داری ایالات متحده اخیراً شرکت یونانی « Dimitris Cambis» یادشده را به دلیل کمک به ایران برای دور زدن تحریم ها در فهرست سیاه قرار داد.
نیتان کارلتون، سخنگوی گروه «متحد علیه ایران اتمی» به نیویورک تایمز گفته است «ما تنها افراد جهان نیستیم که این نوع اطلاعات را گردآوری می کنیم. وزارت خزانه داری و وزارت امور خارجه آمریکا نیز این تحرکات را با دقت پیگیری می کنند. اما هیچ گروه و یا نهادی این اطلاعات را با جزئیاتی این چنینی تحلیل نکرده بود. ما واقعاً همچون یک گروه نظارتی عمل می کنیم».
برخی از کارشناسان دریایی می گویند احتمال دارد سیستم نظارتی این گروه حتی برخی از تحرکات که غیرقانونی و مشکوک نیستند را نیز به عنوان تردد مشکوک ارزیابی کنند. در مقام نمونه، فرستنده های ماهواره ای که کشتی های تجاری باید از آن ها استفاده کنند، گاهی در شرایطی که امواج ماهواره ای ضعیف هستند، خاموش می شوند و این مسئله در دریای سرخ پیش می آید. گاهی هم خدمه کشتی ها به هنگام تغییر مسیر و یا برنامه سفر کشتی ها فراموش می کنند که داده های فرستنده های ماهواره ای، مقصد و یا حتی نوع بار را در پایگاه های خود به روز کنند.
ریچارد هرلی، تحلیلگر ارشد داده ها برای موسسه «IHS Fairplay»، گروه اطلاعات جهانی مستقر در لندن که بر تردد کشتی ها نظارت می کند، می گوید «خاموش کردن عمدی فرستنده ها برای کشتی ها و تانکرهای بزرگ، از جمله کشتی های ایرانی کار غیرعادی خواهد بود مگر این که در بندری در نزدیکی آب های کشور لنگر زده باشند. هدف اصلی استفاده از این فرستندها این است که کمک کنند احتمال وقوع برخورد و یا سانحه در دریاها به حداقل برسد».
او می گوید «امنیت و سلامت یک تانکر عظیم و اجتناب از سانحه همواره در اولویت خدمه و گردانندگان آن خواهد بود. ما بیشتر اوقات از موقعیت ناوگان های دریایی ایران خبر داریم».
یکی از ابزارهای تحلیلی که گروه نظارتی «متـحد علیه ایران اتمی» از آن استفاده می کند «شبکه اطلاعات دریایی و تحلیل ترددهای خودسرانه کشتی ها» است که کارزار جدی و فعالیت های فزاینده آن موجبات آزار و اذیت و ناخشنودی ایران را فراهم آورده است.
این گروه در سال ٢٠٠٨ با ایده آقای والاس و چندین دیپلمات سرشناس آمریکایی همچون ریچارد هولبروک، سفیر پیشین ایالات متحده تاسیس شد و با وجودی که مشخص نیست چه گروه و یا افرادی بودجه فعالیت های آن را فراهم می کنند، اما بودجه سالانه این گروه حدود ۱.۵ میلیون دلار اعلام شده است. تحلیلگران این گروه ادعا می کنند در متقاعد کردن شرکت های چندملیتی برای توقف تبادلات بازرگانی و تجاری با ایران موفق عمل کرده اند و جزء اولین گروه هایی بوده اند که سال گذشته بر کنسرسیومی از ارتباطات بین المللی بانکی موسوم به «سوئیفت» فشار آورده تا همکاری با موسسات مالی و بانکی ایرانی تحت تحریم های کشورهای غربی را متوقف کنند.
مقامات دولت اوباما از اظهارنظر در مورد تاثیر و یا بهره گیری از اطلاعاتی که تحلیلگران این گروه در زمینه ترددهای دریایی ایران و یا مواد نقض تحریم ها علیه این کشور از اظهارنظر خودداری کرده اند.
یک مقام دولت ایالات متحده به شرط افشا نشدن نامش به نیویورک تایمز گفته است «ما اطلاعات خود را از منابع مختلف و متعددی کسب می کنیم، برخی اوقات این اطلاعات مفید و گاه بی مصرف هستند اما از دستیابی به آن ها شکایتی نداریم و لزوماً آزاردهنده نیستند».
این تحلیلگران، اعضای گروه «متحد علیه ایران اتمی» هستند که یک نهاد حمایتی است که با بودجه نهادهای خصوصی و دیپلمات های پیشین آمریکا تاسیس شده و در پی یافتن حرکات و رفتارهای مشکوک دریایی و احتمال نقض تحریم های ایران است.
فعالیت های این گروه ایران را به خشم آورده است و تهران آن را نمونه ای دیگر از سیاست خارجی خصمانه آمریکا می خواند.
تلاش های اخیر این گروه بر سیستم نظارت حمل و نقل دریایی متمرکز شده است تا اطمینان حاصل کند تحریم هایی که کشورهای غربی بر ایران تحمیل کرده اند، نقض نمی شوند.
بنا به اعلام این گروه، با وجودی که تحریم های اقتصادی و بازرگانی، از جمله تحریم نفت ایران از جانب کشورهای اروپایی لطمه های سنگینی به ایران وارد کرده است اما مقامات تهران برای یافتن راه هایی به هدف دور زدن تحریم ها موفق بوده اند.
تغییر پرچم و نام کشتی ها و حتی تردد مخفیانه تانکرهای باری و نیز انتقال مخفیانه انواع کالا و نفت از یک کشتی به کشتی دیگر به هدف پنهان کردن مبداً اصلی نفت از جمله اقداماتی بوده که ایران برای اجتناب از تحریم ها اتخاذ کرده و همین امر باعث شده است تا فرستنده های ماهواره ای به طور موقتی نتوانند موقعیت کشتی ها در دریاها را تعیین کنند و حتی گاه ماهواره ها اطلاعات و مقصدهای اشتباهی مخابره می کنند.
دکتر مارک والاس، مدیر اجرایی ارشد گروه «متحد علیه ایران اتمی» که از ایده مسدود کردن تردد کشتی ها و تبادلات بازرگانی دریایی ایران استقبال می کند، می گوید «فریب و مخفی کاری ضامن بقای ایران بوده است».
آقای والاس می گوید انتخابات ریاست جمهوری روز جمعه در ایران که حسن روحانی، یک چهره معمم و مذاکره کننده اتمی پیشین ایران برگزیده شد، هنوز برای تغییر دیدگاه این گروه اقدامی به عمل نیاورده است. او تاکید می کند «حکومت نشان داده است قصد دارد همان برنامه های گذشته را ادامه دهد، واکنش جهان نیز باید براساس انزوای ایران و تحریم های جامع و به همان ترتیب گذشته ادامه یابد».
آقای والاس در مصاحبه ای با روزنامه نیویورک تایمز گفته است «سیستم نظارت دریایی که حدود پنج ماه گذشته فعال بوده حداقل به ایران دلیلی داده است تا نگران فعالیت های خود باشد. نوعی ابزار حمایتی با استفاده از فن آوری است و این فن آوری و سیستم نظارتی ما راه را برای افشای تخلفات و راهبردهای ایران برای دور زدن تحریم ها هموار می کند».
مارتین هاوس، مدیر سیستم نظارتی و تحلیلگر ارشد این گروه می گوید از اطلاعاتی استفاده می کند که مستقیماً از فرستنده های ماهواره ای کشتی ها گردآوری می شوند و اطلاعاتی همچون سرعت، هویت، مسیر و مقصد کشتی ها از آن جمله هستند. آن ها این اطلاعات را با اطلاعات موجود در پایگاه داده های دریایی و الگوریتم های کامپیوتری منطبق و مقایسه می کنند. او می افزاید این سیستم پروفایل هایی برای رفتار کشتی ها ایجاد کرده اند که می تواند فعالیت های پرسش برانگیز و مشکوک آن ها را شناسایی کند، حتی اگر فرستنده های ماهواره ای به طور موقت خاموش شده باشند.
آقای والاس و همکاران او می گویند این سیستم تا به حال چندین بار موارد نقض تحریم ها را به صورت علنی افشا کرده و مقامات ایران و شرکای تجاری آن ها را وادار کردند تا برنامه های خود را تغییر دهند.
در مقام نمونه، در ماه آوریل یک تانکر ایرانی به نام «دیزی» (گل مروارید) که با پرچم تانزانیا تردد می کرد ناچار شد تا برنامه سفر این کشتی به مالتا که از تحریمهای بین المللی علیه ایران پیروی می کرد را لغو کند. گروه آقای والاس به دولت مالتا هشدار داد که این تانکر ایرانی در فهرست سیاه قرار دارد و بنابراین مقامات مالتا به این کشتی پیام دادند که ورود آن به آب های این کشور مجاز نیست.
در مورد دیگری نیز سیستم نظارتی این گروه نشان داد که سه کشتی که زیر لوای شرکت کشتی رانی آلمانی « Medallion Reederei GmbH» فعالیت می کردند، از طریق شرکت «Tidewater Middle East Company»، شرکت مدیریت بندرهای ایران وارد آب های این کشور شده، که در معرض تحریم قرار گرفته بوده است.
آقای والاس با ارسال نامه ای به فالک هولتمان، مدیرعامل شرکت کشتیرانی آلمانی نسبت به این تحرکات ابراز نگرانی کرد و آقای هولتمان نیز به او اطمینان داد که هیچ گونه نقض تحریمهای بین المللی (علیه ایران) قابل پذیرش نخواهد بود».
موارد دیگری نیز بودند که این گروه آنها را از طریق سیستم نظارتی خود مشاهده و مشکوک تلقی کرده است. ترددهای اسرارآمیزی از مسیرهای ارتباطی دریای سرخ بین کشتی های ایرانی حامل کالا، و کشتی های دیگری که از مبداهایی همچون ایران، مصر و ترکیه عبور می کردند از آن جمله هستند. لنگر گرفتن سه تانکر قدیمی در نزدیکی سنگاپور که به اسم یک کشتی یونانی تردد می کردند نیز از جمله موارد مشکوکی بوده اند که مورد توجه این گروه آمریکایی قرار گرفته اند و به نظر می رسد ایران برای ذخیره و انتقال نفت تحریمی مورد استفاده قرار داده است. وزارت خزانه داری ایالات متحده اخیراً شرکت یونانی « Dimitris Cambis» یادشده را به دلیل کمک به ایران برای دور زدن تحریم ها در فهرست سیاه قرار داد.
نیتان کارلتون، سخنگوی گروه «متحد علیه ایران اتمی» به نیویورک تایمز گفته است «ما تنها افراد جهان نیستیم که این نوع اطلاعات را گردآوری می کنیم. وزارت خزانه داری و وزارت امور خارجه آمریکا نیز این تحرکات را با دقت پیگیری می کنند. اما هیچ گروه و یا نهادی این اطلاعات را با جزئیاتی این چنینی تحلیل نکرده بود. ما واقعاً همچون یک گروه نظارتی عمل می کنیم».
برخی از کارشناسان دریایی می گویند احتمال دارد سیستم نظارتی این گروه حتی برخی از تحرکات که غیرقانونی و مشکوک نیستند را نیز به عنوان تردد مشکوک ارزیابی کنند. در مقام نمونه، فرستنده های ماهواره ای که کشتی های تجاری باید از آن ها استفاده کنند، گاهی در شرایطی که امواج ماهواره ای ضعیف هستند، خاموش می شوند و این مسئله در دریای سرخ پیش می آید. گاهی هم خدمه کشتی ها به هنگام تغییر مسیر و یا برنامه سفر کشتی ها فراموش می کنند که داده های فرستنده های ماهواره ای، مقصد و یا حتی نوع بار را در پایگاه های خود به روز کنند.
ریچارد هرلی، تحلیلگر ارشد داده ها برای موسسه «IHS Fairplay»، گروه اطلاعات جهانی مستقر در لندن که بر تردد کشتی ها نظارت می کند، می گوید «خاموش کردن عمدی فرستنده ها برای کشتی ها و تانکرهای بزرگ، از جمله کشتی های ایرانی کار غیرعادی خواهد بود مگر این که در بندری در نزدیکی آب های کشور لنگر زده باشند. هدف اصلی استفاده از این فرستندها این است که کمک کنند احتمال وقوع برخورد و یا سانحه در دریاها به حداقل برسد».
او می گوید «امنیت و سلامت یک تانکر عظیم و اجتناب از سانحه همواره در اولویت خدمه و گردانندگان آن خواهد بود. ما بیشتر اوقات از موقعیت ناوگان های دریایی ایران خبر داریم».
یکی از ابزارهای تحلیلی که گروه نظارتی «متـحد علیه ایران اتمی» از آن استفاده می کند «شبکه اطلاعات دریایی و تحلیل ترددهای خودسرانه کشتی ها» است که کارزار جدی و فعالیت های فزاینده آن موجبات آزار و اذیت و ناخشنودی ایران را فراهم آورده است.
این گروه در سال ٢٠٠٨ با ایده آقای والاس و چندین دیپلمات سرشناس آمریکایی همچون ریچارد هولبروک، سفیر پیشین ایالات متحده تاسیس شد و با وجودی که مشخص نیست چه گروه و یا افرادی بودجه فعالیت های آن را فراهم می کنند، اما بودجه سالانه این گروه حدود ۱.۵ میلیون دلار اعلام شده است. تحلیلگران این گروه ادعا می کنند در متقاعد کردن شرکت های چندملیتی برای توقف تبادلات بازرگانی و تجاری با ایران موفق عمل کرده اند و جزء اولین گروه هایی بوده اند که سال گذشته بر کنسرسیومی از ارتباطات بین المللی بانکی موسوم به «سوئیفت» فشار آورده تا همکاری با موسسات مالی و بانکی ایرانی تحت تحریم های کشورهای غربی را متوقف کنند.
مقامات دولت اوباما از اظهارنظر در مورد تاثیر و یا بهره گیری از اطلاعاتی که تحلیلگران این گروه در زمینه ترددهای دریایی ایران و یا مواد نقض تحریم ها علیه این کشور از اظهارنظر خودداری کرده اند.
یک مقام دولت ایالات متحده به شرط افشا نشدن نامش به نیویورک تایمز گفته است «ما اطلاعات خود را از منابع مختلف و متعددی کسب می کنیم، برخی اوقات این اطلاعات مفید و گاه بی مصرف هستند اما از دستیابی به آن ها شکایتی نداریم و لزوماً آزاردهنده نیستند».