نیروی هوایی اوکراین از سرنگونی صدها فروند از پهپادهای انتحاری ساخت ایران خبر داد.
یوری ایهنات، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین، روز جمعه در یک نشست خبری گفت که کشورش تاکنون «بیش از ۳۰۰ فروند پهپاد کامیکازه ایرانی شاهد-۱۳۶» را سرنگون کرده است.
این پهپادها اخیرا به یکی از جنگافزارهای اصلی روسیه در جنگ با اوکراین تبدیل شدهاند و طی یک ماه گذشته اغلب برای هدف قرار دادن زیرساختهای مهم انرژی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
ایران اتهامات اوکراین و غرب مبنی بر تحویل این هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه را رد کرده است. اما منابع غربی شواهد متعددی از استفاده نیروهای روسیه از پهپادهای انتحاری ساخت ایران برای حمله به شهرهای اوکراین را منتشر کردهاند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، نیز در نخستین ساعات بامداد جمعه، با انتشار تصویری از خود در کنار یک فروند پهپاد سرنگونشده وعده داد که اوکراین بر نیروی هوایی روسیه غلبه خواهد کرد.
زلنسکی در حالی که کنار لاشه یک پهپاد ایستاده بود گفت که کشورش «بالهای» قدرت هوایی مسکو را قیچی میکند.
او گفت که «مدافعان آسمان ما مانع ورود کرکسهای دشمن شدند و ۲۳ شاهد را ساقط کردند.»
زلنسکی افزود: «هر تعداد و از هر کجا به اوکراین بیایند، ما با هم بالهای تمام هیولاهای آهنین را میچینیم. هواپیماهای دشمن سرنگون میشوند. هلیکوپترهای دشمن سرنگون میشوند. شاهدها سرنگون میشوند.»
زلنسکی در حالی این تصویر را منتشر کرده است که وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز چهارم آبان با تکرار ادعای عدم فروش پهپادها به مسکو گفت که اگر اوکراین مدرکی دارد، ارائه کند.
پهپادهای انفجاری شاهد-۱۳۶ که اوکراین میگوید مسکو استفاده از آنها را شدت بخشیده از عمده تولیدات جمهوری اسلامی به شمار میروند. کییف میگوید که مسکو تاکنون دست کم از ۴۰۰ فروند از این پرندهها در حملات هوایی خود علیه اوکراین استفاده کرده است.
اتحادیه اروپا و بریتانیا در این رابطه تحریمهایی را علیه ایران وضع کردهاند و این درحالی است که آلمان، بریتانیا و فرانسه خواهان بررسی موضوع در سازمان ملل شدهاند. آنها میگویند فروش پهپادهای شاهد به روسیه ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که به ابعاد مختلف برنامه هستهای ایران و تحریمهای آن اختصاص دارد.
واشنگتن نیز از توسعه همکاریهای نظامی میان ایران و روسیه ابراز نگرانی کردهاست.
جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، پنجشنبه در کنفرانس خبری تلفنی اعلام کرد که دولت جو بایدن از فروش موشکهای ایرانی به روسیه نگران است و در حال رصد آن است.
کربی گفت: ما نگران این هستیم که روسیه ممکن است به دنبال دستیابی به تسلیحات متعارف پیشرفته از ایران باشد از جمله موشکهای سطح به سطح، که البته تقریباً به طور قطع در جنگ آنها در اوکراین استفاده خواهد شد.
او با اشاره به همکاری بیش از پیش تهران و مسکو در زمینههای نظامی گفت: «مستشاران نظامی پشتیبانی فنی و مربیان ایرانی در شبه جزیره کریمه هستند و ما این را میدانیم و از آن مطمئن هستیم.»