یادداشتی از هیات تحریریه روزنامه نیویورک تایمز
به ندرت پیش می آید که یک همه پرسی، چون رفراندوم روز پنج شنبه بریتانیا بر سر ماندن به عنوان عضوی از اتحادیه اروپا یا خروج از آن، چنین موجب مباحثات جدی در خارج از یک کشور شده باشد.
باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، رییس صندوق بین المللی پول، پنج فرمانده ارشد پیشین پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، و مجموعه ای از دیگر رهبران علنا از بریتانیا خواسته اند اتحادیه اروپا را ترک نکند؛ این صداها روز به روز بلندتر می شود.
پنج شنبه روشن خواهد شد که آیا این موضع گیری ها تاثیری داشته است یا نه؛ ولی این نکته روشن است که مباحثات بر سر همه پرسی به روشنی نشان داده است که در بریتانیا نیرویی پوپولیستی، مشابه همان که دولت های ملی گرا را در مجارستان و لهستان بر سر کار آورد، به احزاب دست راستی در فرانسه و دیگر کشورها قدرتی تازه داده، و در آمریکا در ظهور پدیده ترامپ نقش داشته است، وجود دارد.
دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، سال ۲۰۱۳ وعده برگزاری همه پرسی عضویت در اتحادیه اروپا را برای ساکت کردن منتقدان در حزب محافظه کار با علم به رای مردم به ماندن در اتحادیه مطرح کرد اما زیاد نگذشت که جمعیت آماری مشترکی در بریتانیا در اردوی "ترک اتحادیه" جمع شدند که در کنار ترامپ در آمریکا قرار گرفته اند؛ کارگرانی که احساس می کنند جهانی شدن و تغییر جهان به آن ها لطمه زده است و سیاستمداران دیگر به آن ها گوش نمی دهند و موج ورود خارجی ها زندگی و هویت آن ها را به مخاطره انداخته است.
از این رو همه پرسی بریتانیا به میدان نبردی برای تمام دموکراسی های غربی بدل شده که صحنه جبهه گیری های خصمانه ضد مهاجرتی است.
حتی اگر جبهه طرفدار "ماندن" بریتانیا در اتحادیه اروپا در همه پرسی پنج شنبه پیروز شود و دونالد ترامپ قاطعانه در انتخابات نوامبر از سوی مردم آمریکا رد شود، دموکراسی های غربی باید نگاهی دقیق به شکاف های اجتماعی، ناامنی ها، حس انزوا، ملی گرایی و نژادپرستی که میدان های نبرد سیاسی را به تصرف درآورده است، بیاندازند.