رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه روز سه شنبه در جلسه حزب عدالت و توسعه (موسوم به AKP) با تشریح جزییات قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار سعودی از عربستان خواست تا افراد بازداشت شده را برای محاکمه به استانبول بازگرداند.
اردوغان برعکس ادعای مقامات سعودی که قتل «خاشقجی» را یک درگیری در سفارت نامیده بودند، آن را یک جنایت برنامه ریزی شده توصیف کرد و گفت: «خاشقجی اولین بار در تاریخ ۲۸ سپتامبر به کنسولگری عربستان در استانبول رفت و ورود او به تیمی که برای قتل او تشکیل شده بود،گزارش شد.»
رییس جمهور ترکیه اعلام کرد که در اول اکتبر ساعت ۱۶:۳۰ دقیقه، یک روز پیش از آغاز عملیات قتل «خاشقجی»، یک تیم سه نفره به استانبول وارد شد و به کنسولگری عربستان رفت. یک تیم دیگر هم در جنگل های بلگراد و یالوا مستقر شدند. سومین گروه متشکل از ۹ نفر با هواپیما وارد استانبول شده و در هتلی مستقر شدند که با این حساب در مجموع ۱۵ نفر در عملیات قتل این روزنامه نگار سعودی حضور داشتند.
اردوغان ادامه داد: «این افراد که بصورت جداگانه وارد کنسولگری عربستان شده بودند، ابتدا اقدام به از کار انداختن هارد دوربین‌ها کردند.»
رییس جمهور ترکیه گفت که در دوم اکتبر «جمال خاشقجی» در ساعات اولیه صبح از لندن به استانبول بازگشت و پس از آن، در حالی که نامزدش او را همراهی می‌کرد، به ساختمان کنسولگری سفارت عربستان رفت. وی افزود: «پس از ورود خاشقجی به کنسولگری، دیگر خبری از او نبود تا این که نامزد این روزنامه نگار در ساعت ۱۷:۵۰ دقیقه نگرانی خود را به مقامات امنیتی اطلاع داد و تحقیقات پلیس در اینباره آغاز شد.»
اردوغان تاکید کرد که «خاشقجی» هیچگاه از کنسولگری عربستان بیرون نیامده است و گفت: «پس از بررسی دوربین های مداربسته در منطقه کنسولگری عربستان مشخص شد که این روزنامه نگار از کنسولگری بیرون نیامده است اما با توجه به این که مکان حادثه یک منطقه دیپلماتیک است، پلیس ترکیه نتواست بررسی‌های عملی را در کنسولگری انجام دهد هر چند پلیس امنیت و اطلاعات ترکیه بررسی‌های خود را آغاز کرده بودند و دادستان هم تحقیقات خود را در اینباره آغاز کرده بود.»
او به اطلاعات قابل توجهی که در تحقیقات صورت گرفته بدست آمد، اشاره کرد و افزود: «مشخص شد در روز جنایت یک تیم ۱۵ نفره سعودی شامل ماموران امنیتی، اطلاعاتی و پزشکی قانونی به ترکیه آمدند و پس از آن با هواپیماهای خصوصی کشور را ترک کردند. شخصی هم که بعد از وقوع جنایت خود را به جای «خاشقجی» جا زده بود، نیز نصف شب به سمت ریاض حرکت کرد.»
رییس جمهور ترکیه با اشاره به این که عربستان ابتدا قتل خاشقجی را رد می کرد، عنوان کرد که حتی سرکنسول عربستان در مصاحبه با خبرنگار رویترز برای دفاع از خود تلاش کرد.
اردوغان جزییات بیشتری را از روز قتل «خاشقجی» تشریح کرد و گفت که در روز حادثه کارکنان کنسولگری به بهانه بازسازی در یک اتاق نگهداری می شدند و به تعدادی از کارکنان نیز مرخصی داده شده بود.
رییس جمهور ترکیه ادامه داد: «پس از آن که وزیر خارجه ترکیه با مقامات سعودی صحبت کرد، عربستان اجازه بررسی از ساختمان کنسولگری را به ما داد. اگر چه این حادثه در کنسولگری عربستان اتفاق افتاده است اما در اصل این جنایت در داخل استانبول به وقوع پیوسته است، ما باید پرسشگری کنیم . ترکیه می تواند بر اساس کنوانسیون وین در این حادثه تحقیق کند و ما حتما این کار را انجام خواهیم داد.»
او خاشقجی را قربانی یک «جنایت وحشیانه» دانست و گفت: «وقوع این جنایت وجدان انسانی را جریحه دار کرده است و ترکیه در برابر این جنایت ساکت نخواهد ماند و در جستجوی حقیقت است.»
اردوغان اشاره کرد که اولین تماس تلفنی با پادشاه عربستان در ۱۴ اکتبر از سوی او انجام شده و او نتایج تحقیقات پلیس ترکیه را برای پادشاه سعودی توضیح داده است. پس از آن عربستان به قتل رسیدن خاشقجی را پذیرفت و ملک سلمان اعلام کرد که ۱۸ نفر در این رابطه دستگیر شده اند.
اردوغان قبول کردن این جنایت از سوی عربستان را یک گام بسیار مهم توصیف کرد و افزود: «این جنایت یک جنایت اتفاقی نیست بلکه با توجه به مدراکی که داریم مشخص است که یک جنایت برنامه ریزی شده بوده است.»
رییس جمهور ترکیه پرسش‌هایی مطرح کرد: «چرا پانزده نفر در روز جنایت در استانبول جلسه داشتند؟ این افراد با دستور چه کسی به ترکیه آمده بودند؟ چرا ساختمان کنسولگری بعد از جنایت برای بازرسی باز نشد؟ چرا جسد فردی که قبول دارند، به قتل رسیده، هنوز پیدا نشده است؟ و اگر ادعای همکاری یک فرد محلی برای انجام این جنایت درست است، چرا نمی گویند که این فرد محلی کیست؟ عربستان سعودی باید درباره این پرسش‌ها توضیح دهد.»
او گفت: «نباید تصور کنید که بدون پاسخ به این سئوالات مسئله قتل «جمال خاشقجی» تمام شده است. من درباره صداقت ملک سلمان شبهه ای ندارم و مهم است که برای بررسی چنین جنایتی یک تیم عادل تشکیل شود و ترکیه تا انتها مسئله قتل این روزنامه نگار را دنبال می کند.»
رییس جمهور ترکیه در ادامه عربستان را مورد خطاب قرار داد و گفت: «با توجه به این که محل وقوع این جنایت استانبول بوده است و از ۱۸ نفر بازداشت شده در عربستان ۱۵ نفر افرادی هستند که به ترکیه آمده بودند، از عربستان می خواهیم که محاکمه ۱۸ نفر بازداشت شده هم در استانبول صورت گیرد.»
«جمال خاشقجی»، که در تبعید خودخواسته در آمریکا به سر می‌برد، ۱۰ مهر برای انجام امور مربوط به ازدواج خود به کنسولگری عربستان رفت، اما از آن زمان به بعد اثری از او نیست و ترکیه می‌گوید وی به قتل رسیده است.
عربستان سعودی اتهام قتل جمال خاشقجی را رد کرده است اما در عین حال درباره دلیل وقوع درگیری در داخل کنسولگری و این که او دقیقا چگونه جان باخته و چه بر سر جسد او آمده است، هنوز توضیحی نداده است.
در همین حال رسانه های ترکیه روز دوشنبه ۳۰مهرماه اعلام کردند پلیس ترکیه یک خودروی کنسولگری سعودی با شماره پلاک دیپلماتیک را در یک پارکینگ خصوصی در منطقه «سلطان غازی» استانبول پیدا کرده است.
