به دنبال برگزاری انتخابات سراسری در ترکیه و از دست دادن اکثریت پارلمان، حزب حاکم ترکیه برای تشکیل دولت جدید نیاز به ائتلاف با دیگر احزاب راه یافته با پارلمان را دارد؛ اما با توجه به عدم تمایل دیگر احزاب برای ائتلاف با حزب حامی رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، تشکیل دولت جدید در موعد مقرر در هالهای از ابهام قرار گرفت.
بر اساس آخرین گزارشها، حزب محافظهکار و اسلامگرای عدالت و توسعه، در انتخابات سراسری روز یکشنبه با کسب ۴۱ درصد از مجموع آرا، نتوانست حد نصاب لازم نیمی از ۵۵۰ کرسی پارلمان برای تشکیل دولت را بدست آورد و از این رو نیاز دارد با دیگر احزاب راه یافته به پارلمان ائتلاف کند.
حزب عدالت و توسعه، موفق به کسب ۲۵۸ کرسی پارلمان شد که ۱۸ کرسی از حد نصاب لازم برای تشکیل دولت به تنهایی، کمتر است. اما بنابر گزارشها، سایر احزاب ترکیه، تاکنون تمایلی برای ائتلاف با این حزب نشان ندادهاند و در صورتی که ظرف موعد مقرر دولت جدید تشکیل نشود، ممکن است انتخابات زود هنگام اعلام شود.
نومان کُرتولموش معاون نخست وزیر ترکیه، با بیان این که «معتقدم رئیس جمهوری وظیفه تشکیل دولت جدید را به عهده رهبر حزب عدالت و توسعه، که بالاترین رای را کسب کرده است، میگذارد،» ابراز اطمینان کرد که آقای داوداغلو میتواند در مهلت قانونی که رضایت همه جلب شود، دولت جدید را تشکیل دهد.
احمد داوداغلو، که در ماه اوت سال ۲۰۱۴ نخست وزیر و رهبر حزب عدالت و توسعه شد، پس از اعلام نتایج انتخابات گفت، «ما پیام مردم در این انتخابات را ارزیابی میکنیم و در مسیرمان مصممتر خواهیم بود.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، ائتلاف با حزب دست راستی «جنبش ملیگرا»، ائتلاف با حزب سکولار جمهوریخواه خلق، که پس از عدالت و توسعه دومین اکثریت پارلمان را در اختیار دارد، تشکیل دولت اقلیت با جلب حمایت احزاب کوچکتر برای کسب رأی اعتماد از پارلمان و در نهایت اعلام برگزاری انتخابات پیش از موعد، چهار سناریوی پیش روی رهبر حزب عدالت و توسعه برای تشکیل دولت در ترکیه است.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، در نخستین واکنش به نتایج انتخابات، روز دوشنبه در بیانیهای گفت «در این روند جدید، بسیار مهم است که تمامی نیروهای سیاسی رفتاری مسئولانه نشان دهند و نسبت به حفظ فضای ثبات و اطمینان در کشور و دستاوردهای دموکراتیک، حساس باشند.»
حزب حامی اردوغان، که از ۱۳ سال پیش حزب حاکم ترکیه است، در تلاش بود در صورت کسب اکثریت لازم در پارلمان و پس از آن اصلاح قانون اساسی، نظام سیاسی ترکیه را به ریاست جمهوری تبدیل کند، که با توجه به نتایج بدست آمده، به نظر میرسد تحقق این هدف ممکن نباشد.
در نظام سیاسی ترکیه، رئیس جمهوری اساساً مقامی تشریفاتی دارد و برای دورههای پنج ساله با آرای مستقیم مردم انتخاب میشود. قدرت اجرایی در ترکیه بین نخست وزیر و شورای وزیران تقسیم میشود. نخست وزیر نیز با رای اعتماد در پارلمان انتخاب میشود و معمولا رهبر حزب اکثریت در پارلمان است.
اما شگفتیساز این انتخابات، حزب دموکراتیک خلق، حزب حامی کردهای ترکیه، بود که موفق شد حدود ۱۳ درصد کل آرا را کسب کند و در نخستین ورود خود به پارلمان ترکیه حدود ۸۰ کرسی را به خود اختصاص دهد. حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان به عنوان یک حزب، ۱۰ درصد کل آرا است.
هواداران حزب دموکراتیک خلق، پیروزی این حزب در کسب آرای لازم برای ورود به پارلمان را در شهر کردنشین دیاربکر جشن گرفتند.
صلاح الدین دمیرتاش، یکی از دو رهبر اصلی حزب دموکراتیک خلق، پیروزی حزبش را پیروزی همه اقوامی خواند که در ترکیه زندگی میکنند و گفت «این پیروزی همه ستمدیدگان است، پیروزی ترکها، کردها، عربها ، قفقازیها، ارمنیها و بوسنیهایی است که در این کشور زندگی میکنند.»
با شرکت بیش از ۴۵ میلیون نفر در انتخابات روز یکشنبه، میزان مشارکت در آن ۸۶ و شش دهم درصد اعلام شده است.
حزب عدالت و توسعه حدود ۴۱ درصد آرا یا ۲۵۸ کرسی را به خود اختصاص داد. پس از آن، حزب سکولار موسوم به حزب جمهوریخواه خلق حدود ۲۵ درصد، و حزب جنبش ملیگرا نیز حدود ۱۶ درصد آرا را به خود اختصاص دادند.