آمریکا و اتحادیه اروپا برای رسیدن به توافقی در مورد تجارت آزاد هنوز راهی طولانی پیش رو دارند. پس از پنج روز مذاکره در مورد «پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک »، موسوم به «تی تیپ»، هنوز بسیاری از سوالات بدون جواب باقی مانده، و حتی موضوع حفاظ و سپر اطلاعاتی اصلاً مطرح نشده است.
پس از دور اول مذاکرات در واشنگتن، نمایندگان تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا دومین دور مذاکرات پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک را در بروکسل برگزار کردند، ولی به هیچگونه توافق و یا نتیجه مثبتی نرسیدند.
در پایان مذاکرات، دان مولانی، مذاکره کننده ارشد آمریکا، در یک کنفرانس خبری در بروکسل گفت: ما در این دور از مذکرات نشستهای موفقیت آمیز و سازنده ای در فضائی بسیار مثبت و سودمند داشتیم. آقای مولانی افزود که دور دوم مذاکرات به ما امکان داد تا نقطه نظرهای و خط مشی یکدیگر را مورد تجارت آزاد بین دو منطقه عمیقاً مورد بررسی قرار دهیم.
ایگناسیو گارسیا برسرو، مذاکره کننده تجاری ارشد اتحادیه اروپا، گفت که ما یک گام به پیش برداشتیم، و توانستیم زمینه ها و مواردی که با هم توافق داریم را مشخص کنیم. بنابراین ما در دوره های بعدی مذاکرات موضوعات اصلی و احتمالاً موارد اختلاف را مطرح خواهیم ساخت.
دور دوم مذاکرات در پشت درهای بسته انجام شد، و برگزار کنندگان مذاکرات بر تمام اسناد مهر محرمانه زدند. در اروپا تنها تعدادی از اعضای پارلمان اروپا، و در آمریکا تنها ۶۰۰ نفر، یعنی مبلغان پارلمانی شرکتهای بزرگ، گروهی از بازرگانان عمده، و همچنین برخی از قانونگزاران کنگره قادرند تا به این اسناد و جزئیات مذکرات دسترسی داشته باشند.
گروهای مخالف جهانی شدن اقتصاد مانند «اتاک» و «صلح سبز» غیر علنی بودن و عدم شفافیت مذاکرات را شدیداً مورد انتقاد قرار داده اند.
اما، در واقع مذکرات بدان گونه که مخالفان جهانی شدن اقتصاد مدعی هستند سری نبود. زیرا، اتحادیه اروپا دستور مذکرات را پیشتر از وبسایت خود منتشر کرده بود. به علاوه، مذکره کنندگان اتحادیه اروپا نیز در بروکسل، پیش از آغاز دور دوم مذاکرات تجارت آزاد با آمریکا، با حدود ۴۰۰ نفر از سرمایه گذاران عمده مشورت، و پیشنهادات آنها را در مذکرات مطرح ساختند.
گروه های حامی مصرف کنندگان، روستائیان طرفدار کشاورزی طبیعی (زیستی، آلی، و یا اورگانیک)، طرفداران محیط زیست، و مخالفان تجارت آزاد در اروپا و آمریکا دست به دست هم داده تا از پیمان منطقه آزاد بین اروپا و آمریکا جلوگیری کنند.
گروهای مخالف اوائل هفته گذشته در یک نامه سرگشاده از باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، و مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، خواستند که مذاکرات نباید تنها در جهت منافع شرکت های بزرگ باشد، بلکه باید از منافع و خواست شرکتهای کوچک، حقوق مصرف کنندگان، کشاورزان، کارگران و طرفدارن محیط زیست نیز در نظر بگیرد.
در آمریکا و اروپا نگرانیهایی وجود دارد که پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک مقررات و استاندارهای موجود در مورد ایمنی مواد خوراکی، بذرهای کشاورزی، و محیط زیست، و حتی حق مالکيت انحصاری حقوقی، فکری، و ابتکاری شرکتها و افراد، مولفان و مصنفان را پایمال خواهد کرد.
اما، آقی برسرو، مذاکراه کننده ارشد اتحادیه اروپا، در کنفرانس خبری بروکسل، اتهامات مخالفان را رد کرد. او تأکید کرد که این مسائل اتفاق نخواهد افتاد. او گفت ما اطمینان کامل داریم که این مذاکرات برای جهانی کردن و یا پائین آوردن استاندارهای موجود و حقوق مصرف کنندگان و عدم دفاع از محیط زیست نیست.
برسرو همچنین گفت ما اینجا نیامده ایم تا مقررات و استاندارهای موجود را لغو و یا پائین آوریم. و آقای مولانی، همتای آمریکائی وی، نیز تأکید کرد که پیمان جدید هیچگونه تغییری در مقررات بهداشتی، دفاعی محیط زیست، و یا مقررات مربوط به ایمنی مواد خوراکی داده نخواهد داد.
آقای باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، در سخنانی که در هنگام گشایش دومین دور مذاکرات تجارت آزاد در بروکسل ایراد کرد، گفت که د چنانچه آمریکا و اتحادیه اروپا واقعاً بخواهند، ما ما به توافقی دست خواهیم یافت که مقررات و استاندارهای موجود را کاملاً رعایت خواهد کرد.
مذاکرات پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک صرفاً یک پیمان تجاری در مورد محصولات صنعتی نیست، بلکه بیشتر بر روی کارهای خدماتی، و سرمایه گذاریهای متقابل متمرکز است که ارزش آن از ارزش کل مبادلات صنعتی به مراتب بیشتر است.
آمریکا و اتحادیه اروپا می خواهند که تا سال ۲۰۱۵ پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک را به امضاء برسانند. ولی بسیاری از تحلیل گران ، با اشاره به موضوعات و سولات فنی، بازرگانی، و سیاسی پیچیده، از جمله رسوائی جاسوسی واشنگتن بر روی متحدانش، می گویند که این آرزویی بسیار خوش بینانه است.
آقای اوباما تلاش می کند تا امضاء این پیمان در زمان ریاست جمهوری اش صورت پذیرد. چنانچه مذاکره کنندگان ارشد تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا به توافقی دست یابند، از یکسو، کنگره آمریکا، و از سوی دیگر، پارلمان اتحادیه اروپا، و رهبران ۲۸ کشور عضو این اتحادیه، باید آن را به تصویب برسانند.
اما با وجود تمام این مشکلات و موانع، آقای باروسو بارها به منافع و امتیازات متقابل تجارت آزاد بین دو اقتصاد بزرگ جهان اشاره کرده است. اقتصاددانان اروپایی برآورد کرده اند که پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک ۱۰۰ میلیارد یورو به اقتصاد آمریکا و ۱۱۰ میلیارد یورو به اقتصاد اتحادیه اروپا تزریق خواهد کرد، و به اعتقاد آقای باروسو، باعث رونق بازار کار خواهد شد.
باروسو گفت که امضاء این پیمان به هر خانواده اروپایی بطور متوسط ۵۴۵ یورو ارائه خواهد کرد. آقای باروسو امضاء این پیمان را ارزانترین محرک اقتصادی قابل تصور برای دو منطقه خواند.
پس سالها مقابله با بحران مالی جهان، رکود و یا رشد آهسته اقتصادی، واشنگتن و بروکسل، اعتقاد دارند که با امضای پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک قادر خواهند بود نه تنها میزان سرمایه گذاری در دو منطقه را افزایش داده، بلکه با بحران بیکاری مقابله کنند.
جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا، اخیراً از مقامات اتحادیه اروپا مصراً خواست تا نگذارند مسئله جاسوسی مذاکرات منطقه تجارت آزاد ترانس آتلانتیک، یکی از بزرگترین نیروهای اقتصادی جهان را، مختل سازد.
پیمان منطقه تجارت آزاد ترانس اتلانتیک، یا «مشارکت تجارت و سرمایه گذاری آزاد ترانس اتلانتیک»، ۴۰ درصد تولیدات جهان و ۵۰ درصد تجارت جهانی را در بر خواهد گرفت.
پس از دور اول مذاکرات در واشنگتن، نمایندگان تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا دومین دور مذاکرات پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک را در بروکسل برگزار کردند، ولی به هیچگونه توافق و یا نتیجه مثبتی نرسیدند.
در پایان مذاکرات، دان مولانی، مذاکره کننده ارشد آمریکا، در یک کنفرانس خبری در بروکسل گفت: ما در این دور از مذکرات نشستهای موفقیت آمیز و سازنده ای در فضائی بسیار مثبت و سودمند داشتیم. آقای مولانی افزود که دور دوم مذاکرات به ما امکان داد تا نقطه نظرهای و خط مشی یکدیگر را مورد تجارت آزاد بین دو منطقه عمیقاً مورد بررسی قرار دهیم.
ایگناسیو گارسیا برسرو، مذاکره کننده تجاری ارشد اتحادیه اروپا، گفت که ما یک گام به پیش برداشتیم، و توانستیم زمینه ها و مواردی که با هم توافق داریم را مشخص کنیم. بنابراین ما در دوره های بعدی مذاکرات موضوعات اصلی و احتمالاً موارد اختلاف را مطرح خواهیم ساخت.
دور دوم مذاکرات در پشت درهای بسته انجام شد، و برگزار کنندگان مذاکرات بر تمام اسناد مهر محرمانه زدند. در اروپا تنها تعدادی از اعضای پارلمان اروپا، و در آمریکا تنها ۶۰۰ نفر، یعنی مبلغان پارلمانی شرکتهای بزرگ، گروهی از بازرگانان عمده، و همچنین برخی از قانونگزاران کنگره قادرند تا به این اسناد و جزئیات مذکرات دسترسی داشته باشند.
گروهای مخالف جهانی شدن اقتصاد مانند «اتاک» و «صلح سبز» غیر علنی بودن و عدم شفافیت مذاکرات را شدیداً مورد انتقاد قرار داده اند.
اما، در واقع مذکرات بدان گونه که مخالفان جهانی شدن اقتصاد مدعی هستند سری نبود. زیرا، اتحادیه اروپا دستور مذکرات را پیشتر از وبسایت خود منتشر کرده بود. به علاوه، مذکره کنندگان اتحادیه اروپا نیز در بروکسل، پیش از آغاز دور دوم مذاکرات تجارت آزاد با آمریکا، با حدود ۴۰۰ نفر از سرمایه گذاران عمده مشورت، و پیشنهادات آنها را در مذکرات مطرح ساختند.
گروه های حامی مصرف کنندگان، روستائیان طرفدار کشاورزی طبیعی (زیستی، آلی، و یا اورگانیک)، طرفداران محیط زیست، و مخالفان تجارت آزاد در اروپا و آمریکا دست به دست هم داده تا از پیمان منطقه آزاد بین اروپا و آمریکا جلوگیری کنند.
گروهای مخالف اوائل هفته گذشته در یک نامه سرگشاده از باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، و مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، خواستند که مذاکرات نباید تنها در جهت منافع شرکت های بزرگ باشد، بلکه باید از منافع و خواست شرکتهای کوچک، حقوق مصرف کنندگان، کشاورزان، کارگران و طرفدارن محیط زیست نیز در نظر بگیرد.
در آمریکا و اروپا نگرانیهایی وجود دارد که پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک مقررات و استاندارهای موجود در مورد ایمنی مواد خوراکی، بذرهای کشاورزی، و محیط زیست، و حتی حق مالکيت انحصاری حقوقی، فکری، و ابتکاری شرکتها و افراد، مولفان و مصنفان را پایمال خواهد کرد.
اما، آقی برسرو، مذاکراه کننده ارشد اتحادیه اروپا، در کنفرانس خبری بروکسل، اتهامات مخالفان را رد کرد. او تأکید کرد که این مسائل اتفاق نخواهد افتاد. او گفت ما اطمینان کامل داریم که این مذاکرات برای جهانی کردن و یا پائین آوردن استاندارهای موجود و حقوق مصرف کنندگان و عدم دفاع از محیط زیست نیست.
برسرو همچنین گفت ما اینجا نیامده ایم تا مقررات و استاندارهای موجود را لغو و یا پائین آوریم. و آقای مولانی، همتای آمریکائی وی، نیز تأکید کرد که پیمان جدید هیچگونه تغییری در مقررات بهداشتی، دفاعی محیط زیست، و یا مقررات مربوط به ایمنی مواد خوراکی داده نخواهد داد.
آقای باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، در سخنانی که در هنگام گشایش دومین دور مذاکرات تجارت آزاد در بروکسل ایراد کرد، گفت که د چنانچه آمریکا و اتحادیه اروپا واقعاً بخواهند، ما ما به توافقی دست خواهیم یافت که مقررات و استاندارهای موجود را کاملاً رعایت خواهد کرد.
مذاکرات پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک صرفاً یک پیمان تجاری در مورد محصولات صنعتی نیست، بلکه بیشتر بر روی کارهای خدماتی، و سرمایه گذاریهای متقابل متمرکز است که ارزش آن از ارزش کل مبادلات صنعتی به مراتب بیشتر است.
آمریکا و اتحادیه اروپا می خواهند که تا سال ۲۰۱۵ پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک را به امضاء برسانند. ولی بسیاری از تحلیل گران ، با اشاره به موضوعات و سولات فنی، بازرگانی، و سیاسی پیچیده، از جمله رسوائی جاسوسی واشنگتن بر روی متحدانش، می گویند که این آرزویی بسیار خوش بینانه است.
آقای اوباما تلاش می کند تا امضاء این پیمان در زمان ریاست جمهوری اش صورت پذیرد. چنانچه مذاکره کنندگان ارشد تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا به توافقی دست یابند، از یکسو، کنگره آمریکا، و از سوی دیگر، پارلمان اتحادیه اروپا، و رهبران ۲۸ کشور عضو این اتحادیه، باید آن را به تصویب برسانند.
اما با وجود تمام این مشکلات و موانع، آقای باروسو بارها به منافع و امتیازات متقابل تجارت آزاد بین دو اقتصاد بزرگ جهان اشاره کرده است. اقتصاددانان اروپایی برآورد کرده اند که پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک ۱۰۰ میلیارد یورو به اقتصاد آمریکا و ۱۱۰ میلیارد یورو به اقتصاد اتحادیه اروپا تزریق خواهد کرد، و به اعتقاد آقای باروسو، باعث رونق بازار کار خواهد شد.
باروسو گفت که امضاء این پیمان به هر خانواده اروپایی بطور متوسط ۵۴۵ یورو ارائه خواهد کرد. آقای باروسو امضاء این پیمان را ارزانترین محرک اقتصادی قابل تصور برای دو منطقه خواند.
پس سالها مقابله با بحران مالی جهان، رکود و یا رشد آهسته اقتصادی، واشنگتن و بروکسل، اعتقاد دارند که با امضای پیمان منطقه تجارت آزاد اتلانتیک قادر خواهند بود نه تنها میزان سرمایه گذاری در دو منطقه را افزایش داده، بلکه با بحران بیکاری مقابله کنند.
جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا، اخیراً از مقامات اتحادیه اروپا مصراً خواست تا نگذارند مسئله جاسوسی مذاکرات منطقه تجارت آزاد ترانس آتلانتیک، یکی از بزرگترین نیروهای اقتصادی جهان را، مختل سازد.
پیمان منطقه تجارت آزاد ترانس اتلانتیک، یا «مشارکت تجارت و سرمایه گذاری آزاد ترانس اتلانتیک»، ۴۰ درصد تولیدات جهان و ۵۰ درصد تجارت جهانی را در بر خواهد گرفت.
