سازمان بین المللی گزارشگران بدون مرز، تازهترین رده بندی وضعیت آزادی رسانهها در جهان در سال ۲۰۲۱ را منتشر کرد که در این لیست، جمهوری اسلامی ایران با یک رتبه سقوط، در رده ۱۷۴ قرار گرفت. در این گزارش ۱۸۰ کشور مورد ارزیابی قرار گرفتهاند.
این نهاد بین المللی که مقر آن در پاریس است، وضعیت آزادی بیان در جهان را سالانه در گزارشهای خود اعلام میکند.
در نسخهای از این گزارش که در اختیار صدای آمریکا نیز قرار گرفتهاست، در دو بخش جداگانه به ایران پرداخته شده است:
- در ایران (۱-، ۱۷۴) مقامات حکومتی با سختتر کردن مهار اطلاعات و افزایش بازداشت و محکوم کردن روزنامهنگاران به حبسهای سنگین، تلاش کردن شمار مبتلایان و کشته شدگان بر اثر کووید -۱۹ را کاهش دهند.
همچنین در بخش دیگری از این گزارش درباره رفتار حکومت ایران با روزنامه نگاران و خبرنگاران آمده است:
- جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای جهان است که از آغاز انتشار ردهبندی جهانی آزادی رسانهها از سال ۱۳۸۱ به علت سرکوب حکومتی آزادی اطلاع رسانی همواره در در پایینترین ردههای جدول قرار داشته است. وضعیتی که جهانگیری کووید -۱۹ با سعی مقامات حکومتی در کاهش آمار بیماران مبتلا و کشته شده بدتر شد. حکومت در حالی از هشتاد هزار کشته شده سخن میگوید که بنا بر برخی از آمارهای این شمار بیش از صد وهشتادهزار نفر برآورد شدهاند. مقامات حکومتی افزون بر مهار اطلاعات در رسانههای سنتی و رسمی و در اینترنت، تهدید، احضار و بازداشت و محکوم کردن روزنامهنگاران و شهروند-خبرنگاران را افزایش دادهاند. از سوی دیگر، ایران در ۵۰ سال گذشته بیشترین شمار احکام اعدام علیه روزنامهنگاران را صادر و یا اجرا کرده است. روح الله زم مدیر سایت خبری و کانال تلگرام آمدنیوز بعد از آن که در یک محاکمه غیرعادلانه محکوم شد، به تاریخ ۲۲ آذر۱۳۹۹ به دار آویخته شد.
در ردهبندی منتشر شده، بعد از ایران کشورهایی چون ترکمنستان (۱+،۱۷۸)، کره شمالی (۱-،۱۷۹) و کشور آفریقایی اریتره (۲-،۱۸۰) قرار دارند.
در این گزارش نروژ برای پنجمین سال پیاپی همچنان رده نخست از نظر آزادی رسانهها را داشته است. در این ردهبندی، ایالات متحده با یک پله صعود، در رتبه ۴۴ قرار دارد.
این گزارش چند محور دیگر هم دارد که در زیر گزیدهای از آنها آمده است:
- انجام حرفهی روزنامهنگاری اصلیترین واکسن برای ویروس اطلاعات نادرست است. اینگونه در ۷۳٪ کشورهایی که مورد بررسی قرار گرفتهاند، این واکسن در ۷۳ کشور از ۱۸۰ دولت جهان به شکل ناگواری مختل شده است و در۵۳ کشور در تنگنا قرار گرفته است.
- تنها ۱۲ کشوراز ۱۸۰ کشور جهان یعنی ۷٪ ( یک درصد کمتر از سال گذشته) میتوانند از داشتن زیستگاهی مساعد برای اطلاع رسانی خرسند باشند.
- چین که به شکل بیپیشینهای به انجام سانسور، نظرداشت، و پروپاگاند بر روی اینترنت ادامه میدهد، در رتبه ۱۷۷ قرار دارد.
- هیچ تغییری عمدهای در خاورمیانه و آفریقای شمالی دیده نشده است. این منطقه همچنان آخرین مرتبه را در ردهبندی جهانی آزادی رسانهها حفظ کرده است. در خاورمیانه اقتدارگراترین کشورهای عربستان سعودی (۱۷۰)، مصر (۱۶۶) و سوریه (۱+،۱۷۳) دهان بستن رسانهها و انحصار اطلاعات را ب بهانه موازین برای بحران سلامت پابرجاتر کردند.