توماج صالحی، رپخوان زندانی ایرانی، جایزه «هِرِتیک» یا «بدعتگذار» سازمان «گلوبال میوزیک اواردز» را دریافت کرد. او که پس از ماهها بازداشت، اخیراً به شش سال و سه ماه زندان محکوم شد، این جایزه را به خاطر آهنگ «فال» در بخش موسیقی اعتراضی - کنشگری دریافت کرد.
این سازمان در بیانیهای در تارنمای خود نوشت: «شهامت و عزم توماج صالحی الهامبخش همه ما است. اهدای جایزه به این فرد باورنکردنی باعث افتخار است و امیدواریم که او از این حبس ناعادلانه آزاد شود.»
سازمان گلوبال میوزیک اواردز افزود که توماج صالحی در جریان ادامه اعتراضات دانشجویی، در این آهنگ، با اشعاری از جمله «۴۴ سال دولت شما سال شکست است/ آن روز به همدیگر حمله میکنید»، به انتقاد از حکومت ایران پرداخت.
فال، آخرین آهنگی است که این رپخوان موسیقی اعتراضی پیش از بازداشت به دست ماموران امنیتی حکومت ایران در اکتبر ۲۰۲۲ منتشر کرد.
این سازمان اشاره کرد که توماج صالحی، یکی از چهرههای سرشناس اعتراضاتی بود که پس از کشتهشدن مهسا امینی در ایران شکل گرفت. مرگ این دختر جوان در بازداشت گشت ارشاد با اعتراضات گستردهای در نقاط مختلف ایران همراه شد.
در بخش دیگری از این بیانیه گفته میشود که توماج صالحی علاوه بر شرکت در اعتراضات، به سازماندهی، دعوت به تظاهرات، و انتشار پیام نیز کمک کرد.
او به همین دلیل، و همچنین مضامین موجود در آهنگهای خود به اتهام ارتکاب جرایم مختلفی علیه حکومت از جمله «افساد فی الارض» که مجازات اعدام دارد، «فعالیت تبلیغاتی»، «همکاری با دولتهای متخاصم»، و «تشکیل گروههای غیرقانونی با مردم» به قصد قصد ایجاد ناامنی، بازداشت شد.
این سازمان میگوید که خوشبختانه توماج صالحی از «افساد فی الارض» و اتهامات مرتبط با آن تبرئه شد، بنابراین دیگر با مجازات اعدام روبرو نیست و به همین دلیل از سلول انفرادی به زندان عمومی منتقل شده است.
در بخش دیگری از این بیانیه اشاره شد که گزارشهای مختلفی از ضرب و شتم و شکنجه توماج صالحی در دوران بازداشت موجود است و گفته میشود که او به همین دلیل دچار بیهوشهای طولانی مدت، و شکستگی استخوانهای دست، پا، و صورت شده است.
این سازمان میگوید که تشخیص میزان جراحات و آسیبدیدگیهای توماج صالحی دشوار است زیرا این رپخوان ایرانی همچنان از مراقبتهای پزشکی و ملاقات با خانواده خود محروم است.
این نخستین بار نیست که توماج صالحی بازداشت میشود. او در سپتامبر ۲۰۲۱ به دلیل انتقاد از حکومت در آثارش که در فضای مجازی منتشر شد، به «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» متهم شد.
او پس از بازداشت به شش ماه حبس و جریمه نقدی محکوم شد. بازداشت اخیر این رپخوان تنها سه ماه پس از پایان حکم گذشتهاش صورت گرفت.
در جریان اعتراضات سراسری اخیر در ایران، صدها تن کشته و زخمی شدند و حکومت حدود بیست هزار تن را بازداشت کرد. به گفته یک کارشناس سازمان ملل، حداقل هفت تن پس از «محاکمههای خودسرانه، کوتاه و ساختگی» اعدام شدند.
در ماههای گذشته، تلاشهای زیادی برای حمایت از توماج صالحی انجام شد و بسیاری از شخصیتهای فرهنگی و هنری، سیاستمداران، و سازمانهای حقوق بشری خواستار آزادی این رپخوان ایرانی شدند.
«تارانتیست» به رهبری آرش رهبری، یکی از گروههای ایرانی است که اخیرا در حمایت از توماج صالحی، آهنگ «میدون جنگه» این رپخوان را به شیوه متفاوتی اجرا کرد. نماهنگ این اثر با واکنشهای زیادی در شبکههای اجتماعی مواجه شد و مورد استقبال کاربران ایرانی قرار گرفت.
آرش رهبری درباره بازداشت و محکومیت توماج صالحی به صدای آمریکا گفت :«دستگیری، کشتار، و قتل عام معترضان، نه تنها هیچ نتیجهای برای این رژیم فاسد نخواهد داشت، بلکه مردم را مصممتر و قدرتمندتر خواهد کرد.»
به گفته آرش رهبری، هنرمند نیازی به دریافت مجوز از هیچ فرد، نهاد، یا سازمانی ندارد و باید همراه مردم باشد، «چرا که مخاطب هنرمند، مردم است و از آنها انگیزه، عشق، و انرژی میگیرد، پس وظیفه انسانی و شرافتمندانه هنرمندان این است که صدای مردم باشند و واقعیتهای جامعه خود را بازتاب دهند.»
سازمان گلوبال میوزیک اواردز، یکی از نهادهای معتبر شناخته شده هنری است که موسیقی اعتراضی را آهنگی با اشعاری توصیف میکند که «بیعدالتی، تبعیض، تخریب محیطزیست، یا نابرابری اقتصادی» را به چالش میکشد.
این سازمان با اشاره به اهمیت چنین آثاری میگوید که «این موسیقی، آگاهی را نسبت به بیعدالتی افزایش میدهد و مردم را برای اصلاح اشتباهات وتغییر خط مشی عمومی گردهم میآورد.»
مقر سازمان گلوبال میوزیک اواردز در کالیفرنیا است و آنها از همراهی تعدادی از چهرههای برجسته صنعت موسیقی در بخشهای مختلف برخوردارند.
برندگان جوایز گلوبال میوزیک اواردز از حمایت و پشتیبانی این سازمان برای ارتباط با کارشناسان، مشاوره، معرفی، و حمایت از آثار خود برخوردار میشوند. اهدای جوایز در سه بخش گوناگون با هدف «قدردانی از هنرمندان خاصی انجام میشود که با موسیقی خود جهان را به مکان بهتری تبدیل میکنند.»
رای ساراگوسا، میسی هیگینز، آلیندا لی سگرا و هری، و پوسی رایت سایر برندگان جایزه هرتیک برای موسیقی اعتراضی - کنشگری هستند.