سایت«پالیگرف»، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، در پژوهشی به بررسی این ادعای طالبان پرداخته است که هیچ نقشی در قاچاق تسلیحات آمریکایی بجا مانده پس از خروج ایالت متحده از افغانستان ندارد.
این پژوهش نشان میدهد که سلاحهای کوچک آمریکایی نه تنها در بازار قاچاق در برخی از ولایتهای افغانستان فروخته میشود بلکه به کشورها و مناطق دیگر هم رسیده است.
ماه گذشته، یک فرمانده اسرائیلی که خواست نامش فاش نشود، به مجله نیوزویک گفت که اسلحههای کوچک آمریکایی که پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت ۲۰۲۱ توسط طالبان ضبط شده بود به گروههای فلسطینی در نوار غزه رسیده است.
تسلیحات آمریکایی باقیمانده در افغانستان نیز در پاکستان و جاهای دیگر دیده میشود.
گزارشهای رسانهها نشان میدهد که طالبان از تجارت غیرقانونی سلاحهای ضبط شده سود می برند و برخی تحلیلگران میگویند که طالبان بازار سیاه اسلحه را کنترل میکنند.
طالبان این موضوع را رد کرده است.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی دولت افغانستان در ۱۰ ژوئیه در توییتی نوشت: «ما ادعای برخی محافل در ایالات متحده مبنی بر اینکه امارت اسلامی تسلیحات و تجهیزات باقیمانده از نیروهای آمریکایی در افغانستان را به منابع دیگر فروخته است، به طور جدی رد می کنیم.»
او در ادامه گفت که پس از خروج نیروهای ائتلاف،«تجهیزات و وسایل نقلیه در انبارها ذخیره میشود و هیچکس اجازه قاچاق و فروش حتی یک سلاح را هم ندارد.»
این ادعای طالبان دروغ است.
در حالی که طالبان بر ذخایر تسلیحات آمریکایی کنترل شدیدی دارند، اعضای آنها مستقیماً در فروش تسلیحات ایالات متحده در بازار سیاه نقش داشتهاند.
هنگامی که نیروهای ایالات متحده افغانستان را در اوت ۲۰۲۱ ترک کردند و به دو دهه جنگ پایان دادند، نیروهای امنیتی افغانستان سقوط کردند. این امر به طالبان که افغانستان را تصرف کرده بود، اجازه داد تا مقادیر زیادی اسلحه کوچک و سایر تجهیزات نظامی را تصرف کنند.
در اوت ۲۰۲۲، وزارت دفاع ایالات متحده برآورد که «تجهیزات با ارزش ۷/۲ میلیارد دلار در انبار دولت سابق افغانستان در زمان سقوط باقی مانده بود که بیشتر آن توسط طالبان ضبط شد که شامل هواپیماهای نظامی، وسایل نقلیه زمینی، تسلیحات و سایر تجهیزات نظامی بود.
در نوامبر ۲۰۲۱، نیویورک تایمز با دلالان اسلحه در قندهار، در جنوب افغانستان که پایگاه اصلی طالبان است، صحبت کرد. دلالان آشکارا تسلیحات آمریکایی را میفروختند که برخی از آنها را از طالبان گرفته بودند.
تاجران اسلحه در قندهار گفتند که طالبان به برخی از آنها اجازه داده است که سلاحهای کوچکی را که پس از تسخیر پایگاههای نیروهای دولتی سابق افغانستان به دست آورده بودند، بفروشند.
در سپتامبر ۲۰۲۱، «فرانس ۲۴» به نقل از یک فروشنده قندهاری که خود را مرتضی معرفی کرد، گفت: «ما همه این چیزها را پس از تسخیر پایگاه ارتش افغانستان از طالبان خریدیم. حالا آنها را به بازار میآوریم تا بفروشیم.»
در ماه مارس، رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گزارش داد که اعضای گروه ستیزهجوی «تحریک طالبان پاکستان» مسلسلهای ام۱۶، تفنگهای ام۴، عینکهای بینایی شبانه و تجهیزات ارتباطی نظامی ساخت ایالات متحده را به دست آوردهاند.
این گروه از نظر سازمانی جدا از طالبان افغانستان است، اما از آن «الهام گرفته است».
یک سازمان تحقیقاتی مستقل مستقر در ژنو با تمرکز بر سلاحهای سبک و خشونت مسلحانه، و همچنین سازمان غیردولتی دیدهبان صلح افغانستان مستقر در ایالات متحده، در گزارش مشترکی گفتند که طالبان کنترل خود را بر انبارهای بزرگ تسلیحات آمریکایی و قاچاق سلاحهای کوچک تشدید کرده است.
با این حال، آنها گفتند که «قاچاق اسلحه» و «فروش سلاح غیرنظامی» «در جایی که برای مقامات محلی طالبان مناسب است تا از این فعالیتها مالیات بگیرند» ادامه دارد و افزودند که «قاچاق غیرمجاز و مخفیانه اسلحه نیز صورت می گیرد.»
بر اساس گزارشها، تسلیحات ایالات متحده به کشمیر، شمالیترین بخش شبه قاره هند، جایی که هند و پاکستان چندین دهه درگیر مناقشات ارضی بودهاند، هم رسیده است.
این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجامشده در سایت «پالیگرف»، پروژه راستیآزمایی صدای آمریکا، است.