نآرامی در سوریه روز جمعه با تظاهرات بزرگ اپوزیسیون در حمص، حما و شهرهای دیگر، و نیز با تجمع معترضین کرد در قامشلی، بار دیگر اوج گرفت.
فعالان حقوق بشر می گویند نیروهای دولتی دست کم ۱۰ تن را در سراسر کشور کشتند. گروه اپوزیسیون ناظر بر حقوق بشر در سوریه می گوید دست کم ۳ مرگ در منطقه حما در پی تیراندازی نیروهای دولتی به یک خودرو روی داد.
بحران یکساله برخی از خطوط گسست اساسی در کشور، از جمله قومی و فرقه ای را برملا ساخته است.
کردهای سوریه برای تظاهرات ضد دولتی در قامشلی جمع شدند، که به نظر می رسد بخشی از ادامه حرکت کردها به جرگه اپوزیسیون باشد.
در حالی که گستره مشارکت کردها با دیگر بخشهای اپوزیسیون مشخص نیست – و دسترسی محدود به منطقه ارزیابی حساسیتهای عمومی را بسیار دشوار می سازد – اعتراضهایی مانند آنچه روز جمعه در شهر واقع در شمال شرقی سوریه برپا شد، نارضایی دیرینه گروهها در سراسر کشور را برجسته می سازد.
کردها، و نیز ارامنه و دیگر گروههای اقلیت قومی حدود ۱۰ درصد جمعیت سوریه را تشکیل می دهند. همچنین تنوعی از گروههای مذهبی وجود دارد؛ حدود ۱۰ درصد مسیحی هستند، در حالی که مسلمانان از سه گروه سنی، شیعه علوی، و دروزها تشکیل شده اند.
نیروهای مخالف دولت تاکید می کنند از همه گروههای قومی و مذهبی در میان اپوزیسیون وجود دارند. اما قتلهای تلافی جویانه غیر نظامیان سنی و شیعه علوی در اکثر مناطق ناآرام بر هراس شکافهای فرقه ای افزوده است.
در دمشق، «زین» دانشجوی دانشگاه، عقیده به فرقه گرایی به عنوان یک نیروی محرکه را تایید می کند. او که در حضور یک مقام دولتی همراه با خبرنگاران خارجی سخن می گفت اظهار داشت: «البته، بسیاری از مشکلاتی که ما می گوییم مذهبی هستند. هرکسی که ببیند شما به این گروه یا گروه دیگر تعلق دارید، وضع ناراحت کننده خواهد شد.»
زین ملتهای دیگر، به ویژه امریکا را متهم می کند که سعی دارند از این شکافها بهره برداری کنند و می گوید در نهایت «همه ما سوری هستیم.»
اما نور الابراهیم دانشجوی دیگر بر این نظر است که هرچند فرقه گرایی موجب مشکلات شده، اما مشکلات سوریه بسیار بیشتر از فرقه گرایی است.
او نیز در برابر مقام سوری حرف می زد، گفت با این نظر که توطئه خارجی در پس گسترش فرقه گرایی وجود دارد موافق است، اما سوری ها خودشان مسئول نیمی از مشکلات هستند، و دولت و مردم اشتباهاتی مرتکب شده اند.
یک مراسم تشییع جنازه اپوزیسیون در روز جمعه در حومه دمشق یادآور این «اشتباهات» بود. در حالی که شمار کشته شدگان همچنان بالا می رود – و اینک بیش از ۹ هزار تن تخمین زده می شود - هر دو طرف سرسخت تر می شوند.
در این میان، ناظران سازمان ملل متحد به فعالیت برای پایان دادن به خشونت بین نیروهای دولتی و شورشیان علیرغم آتش بس ادامه می دهند.
احمد فوزی سخنگوی کوفی عنان فرستاده بین المللی گفت طرح آتش بس که او آن را ماه پیش ارائه داد، علیرغم ادامه خشونت «برقرار است.»
احمد فوزی در ژنو به خبرنگاران گفت نشانه های کوچکی از پیشرفت دیده می شود. برخی از سلاحهای سنگین بیرون برده شده اند. بعضی سلاحها باقی هستند. در جاهایی خشونت فرو نشسته است، در مناطقی ادامه دارد.»
روز پنجشنبه، در ناآرامیها دست کم ۲۴ تن، از جمله ۴ غیرنظامی در دانشگاه حلب کشته شدند.
شاهدان می گویند دانشجویان طرفدار دولت مسلح به چاقو به معترضین در دانشگاه پیش از آن که نیروهای امنیتی از راه برسند، حمله کردند.
خشونت در حالی شدت گرفته است که سوریه برای برگزاری انتخابات پارلمانی در روز دوشنبه آماده می شود. رای گیری بر اساس اصلاحات قانون اساسی که اجازه داده است احزاب سیاسی جدید تشکیل شوند صورت می گیرد.
در این میان، قدرتهای جهانی فشارهای اقتصادی بر رهبران و دولت سوریه را تشدید کرده اند. روز جمعه، هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه امریکا چین را ترغیب کرد وضع مجازاتهای اضافی علیه دولت سوریه را بررسی کند.
