در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران ۴۰/۸ درصد بوده است. بررسی تغییرات این شاخص نشان می‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱/۱ درصد افزایش داشته است.
بررسی آمارهای این حوزه نشان می‌دهد که سهم جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل جمعیت بیکار کشور در بهار ۱۴۰۰ حدود ۴۰/۲ درصد بوده است که این رقم در بهار سال ۱۴۰۱ به ۳۹/۷ درصد رسیده بود که در بهار سال جاری بار دیگر روند افزایشی گرفته است.
مطابق آخرین آمار ارائه شده از مرکز آمار ایران در بهار ۱۴۰۲، بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۵ ساله و بیش‌تر نشان می‌دهد که ۸/۲ درصد از جمعیت فعال، بیکار بودند.
جمعیت فعال به مجموع افراد شاغل و بیکار در کشور گفته می‌شود.
بررسی آمار مربوط به وضعیت نیروی کار مربوط به کل سال ۱۴۰۱ که از سوی مرکز آمار ایران ارائه شده نشان می‌دهد که ۹۳۸ هزار و ۴۶۱ نفر از جمعیت فارغ‌التحصیلان کشور، بیکار هستند؛ یعنی در سال گذشته، ۱۲/۹ درصد از کل جمعیت فعال فارغ‌التحصیل آموزش عالی، بیکار بودند.
طبق آمارهای رسمی در حال حاضر ۲ میلیون و ۳۴۸ هزار و ۹۵۷ نفر بیکار در ایران گزارش شده که بررسی سهم «جمعیت بیکار تحصیل کرده از مجموع جمعیت بیکار کشور» حاکی از آن است که ۴۰ درصد بیکاران کشور، در گروه فارغ‌التحصیلان آموزش عالی قرار دارند.
نهم خرداد ماه نیز خبرگزاری «فارس» در گزارشی به شرایط اشتغال افراد تحصیل‌کرده پرداخت و نوشت که بسیاری از رشته‌های دانشگاهی بدون فرصت شغلی حذف شده‌اند.
قاسم عموعابدینی معاون آموزشی وزارت علوم تحقیقات و فناوری تاکید کرده بود که مصوبات شورای گسترش آموزش عالی و شورای عالی برنامه‌ریزی به صورت گسترده در سال ۱۴۰۲ اجرایی و حداقل ۲۰ درصد از رشته‌هایی که متقاضی نداشته و استان‌ها و مناطق کشور به آنها نیاز ندارد یا اشتغال برای آنها وجود ندارد از برنامه پذیرش در سال ۱۴۰۲ حذف می‌شود.
محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز تاکید کرده بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی هم طرح ساماندهی آموزش عالی و آمایش عالی را مدنظر قرار داده و با توجه به تاکیدات علی خامنه‌ای برنامه‌ریزی شده پذیرش دانشجویان بر اساس «اولویت‌های کشور و نیاز محور باشد.»
زلفی‌گل در ادامه گفته بود که «امسال سعی خواهیم کرد برای رشته‌هایی که اشتغال‌پذیری دانش‌آموختگان‌شان پایین است محدودیت‌‌هایی را اعمال کنیم.»
با وجود همه سیاست‌گذاری‌ها در دوره‌های مختلف، اشتغال و بیکاری یکی از مهم‌ترین معضلات جامعه ایران است که در کنار تورم بالا و گرانی‌های مستمر شرایط دشواری را برای خانواده‌های ایرانی به وجود آورده است.
