شماری از کنشگران و خانواده‌های قربانیان نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای با عنوان «پیمان دادخواهی» خواستار پایان دادن به «جنایت علیه بشریت» در ایران شدند. دو تن از امضاکنندگان این بیانیه در گفت‌وگو با صدای آمریکا اهداف آن را تشریح کردند.
رضا معینی، از تدوین‌کنندگان «پیمان دادخواهی» به بخش فارسی صدای آمریکا می‌گوید، این «درد مشترک دیروز ما است» که امروز «با سر برآوردن جنبش زن زندگی آزادی که با دادخواهی برای مهسا امینی آغاز شد»، آن را «عملا به یک جنبش دادخواهانه تبدیل کرده است.»
به گفته آقای معینی، «امضاکنندگان پیمان دادخواهی بازماندگان آسیب‌های خشونت و جنایت‌های چهل و چند سال گذشته در ایران هستند. از دیروز چندین ساله تا امروز همه آسیب و گزنددیده این مجموعه‌ای هستند که حاکمیت جمهوری اسلامی از فردای انقلاب بر ایران اعمال و تحمیل کرده است.»
در بیانیه پیمان دادخواهی که روز پنج‌شنبه چهارم اسفند منتشر شده و نام دادخواهانی از نسل‌های مختلف کشته‌شدگان توسط جمهوری اسلامی در طول ۴۴ سال گذشته در آن دیده می‌شود، بر «لغو مجازات اعدام در ایران، دادخواهی جنایت‌های جمهوری اسلامی و پایان دادن به مصونیت از مجازات برای آمران و عاملان این جنایت‌ها تأکید شده است.
امضاکنندگان این بیانیه شامل ۸۲ خانواده و کنشگر دادخواه است و به گفته رضا معینی امضاها به‌سرعت در حال افزایش است، خواستار «مبارزه با فراموشی» و «پذیرش گوناگونی روایت‌ها و تکوین دقیق حافظه تاریخی» و همچنین «بازسازی و استقلال کامل دستگاه قضایی» شده‌اند.
بیش از چهار دهه «کشتار فردی یا جمعی و هراس‌افکنی گسترده» با هدف «حذف دیگری در جامعه» مورد تأکید امضاکنندگان «پیمان دادخواهی» قرار گرفته که به گفته آنها سبب «چندپارگی جامعه»، «دشمنی‌پراکنی» و «محروم کردن پاره‌های بزرگ جامعه از حقوق بنیادین» شده است.
به اعتقاد این دادخواهان، «پنهان کردن حقیقت با هر دستاویزی حتی به بهانه آشتی ملی یا برقراری صلح و دموکراسی، پاک کردن حافظه و سوزاندن تاریخ است که به تکرار گذشته می‌انجامد.»
آنها با تأکید بر این که طی بیش از چهار دهه گذشته «در سرتاسر میهن ما، کمتر کسی است که از ترور، زندان، شکنجه، اعدام، و به گونه‌ای خشونت برآمده از نظام جمهوری اسلامی آسیب ندیده باشد»، افزوده‌اند: «خسران سرکوب حکومتی و خشونت نیروهای خودسر غیرحکومتی، بی‌شمارند.»
- رضا معینی: می‌خواهیم کرامت انسانی پاس داشته شود
رضا معینی، روزنامه‌نگار و کنشگر حقوق بشر، از امضاکنندگان بیانیه «پیمان دادخواهی» است.
او تأکید می‌کند: «وظیفه ما است که برای گذار برای آینده و آینده‌ای پرامید تلاش کنیم. ما یک گذشته داریم که متأسفانه بنا بر سکوت بنا بر عدم واکنش نسبت به وقایعی که اتفاق افتاده است، به یک فاجعه تبدیل شده است. برای گذر از این فاجعه بدون شک ما نیازمندیم که از کوله‌بار تجارب تلخی که داشتیم استفاده کنیم. به همین دلیل این جمع که جمعی است بی‌نظیر از نظر طیف، تنوع، و گوناگونی، و متأسفانه مجموعه‌ای از آسیب‌دیدگان جمهوری اسلامی ایران، می‌خواهیم که کرامت انسانی پاس داشته شود.»
به گفته او، «این کرامت انسانی در کنوانسیون‌ها و میثاق‌ها و در همه آنچه که در حقوق بین‌الملل است جاری است» و «پایبندی به آن برای آینده الزاماتی دارد» که چند بند آن در متن «پیمان دادخواهی» آمده است.
آقای معینی که خود از خانواده‌های دادخواه است، می‌گوید: «ما اعضای جامعه مدنی هستیم و به عنوان اعضای جامعه مدنی وظیفه داریم که گفتمان دادخواهی را در این جنبش بیاوریم به بحث بگذاریم و به همین دلیل هم می‌گوییم پیشنهاد پیمان دادخواهی می‌تواند مبنایی برای همبستگی در جنبش زن زندگی آزادی و برای فردای پرامید ایران باشد.»
- میهن روستا: به دنبال دادخواهی عادلانه و حقیقت‌مدار هستیم
میهن روستا، فعال مدنی ساکن آلمان و یکی دیگر از امضاکنندگان «پیمان دادخواهی» در اهمیت این بیانیه به صدای آمریکا می‌گوید که «تدقیق و عمیق کردن مفاهیم» از جمله مواردی است که «برای دستیابی به یک دادخواهی عادلانه و حقیقت‌مدار» به عنوان «ارکان اصلی و اساسی» دادخواهی باید در نظر گرفته شود.
به گفته او، «این کارزار با همراهی خانواده‌ها و دادخواهانی که بیش از ۴۰ سال درگیر ترور، شکنجه، و اعدام بوده‌اند» آغاز شده و «طیف بسیار گسترده‌ای را در بر می‌گیرد که قرار است این امر را به عهده بگیرند.»
رضا عصمتی، همسر میهن روستا ۱۶ شهریور ۱۳۶۰ بازداشت شد و پس از تحمل حبس در زندان‌های اوین و گوهردشت، در تابستان ۱۳۶۷ در اوین اعدام شد.
خانوم روستا می‌افزاید: «این پیمان یک پیشنهاد اولیه است و قدم‌های بعدی با ابتکار، ایده، پیشنهادات امضاکنندگان» و همچنین «عمقیق کردن مواردی که در دادخواهی مطرح است» و ابهام‌زدایی از آن، در کنار هم پیگیری خواهد شد.
طیف کثیری از خانواده‌های قربانیان نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی در ۴۴ سال گذشته بیانیه پیمان دادخواهی را امضا کرده‌اند. نام افرادی چون حامد اسماعیلیون، شهناز اکملی، منیره برادران، لادن برومند، شعله پاکروان، مهسا پیرایی، گلرخ جهانگیری، آتنا دائمی، سعید دهقان، مونا سیلاوی، آتش شاکرمی، پرستو فروهر، پروین فهیمی، اکرم نقابی، و شیرین عبادی در میان آن امضاکنندگان دیده می‌شود.
