بررسی‌ها نشان می‌دهد که جاماندگان از تحصیل به کلاس اولی‌ها رسیده است و هنوز بسیاری از دانش‌آموزان در آستانه سال تحصیلی ثبت‌نام نکرده‌اند.
وب‌سایت «پیام ما» در گزارشی اعلام کرد «حدود ۲۳ درصد از کلاس‌اولی‌ها» سال گذشته ثبت‌نام نکردند. آمار نشان می‌دهد که تعداد کلاس‌‌اولی‌هایی که سال ۱۴۰۲ ثبت‌نام نکرده‌اند «نسبت به‌سال گذشته ۴ درصد افزایش» داشته است.
این گزارش می‌افزاید براساس داده‌های سامانه رسمی «وزارت آموزش و پرورش» سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، حدود ۵۰ هزار نفر از افراد بازمانده از تحصیل جذب شده است، اما این جذب نه چندان قابل‌توجه بوده و نه مانع از رشد تعداد بازماندگان خواهد شد.
محمد رضاخواه، عضو کانون صنفی معلمان درباره دلیل افزایش آمار بازماندگان از تحصیل گفت که «کودکان خانواده‌های فقر، آورده مالی دارند و خانواده‌ها نمی‌خواهند بازوی مالی‌شان را از دست دهند.»
رضاخواه با اشاره به مشکلات معیشتی و گسترش فقر و افزایش کودکان کار، توصیف کرد که «یک کودک برای کاری که انجام می‌دهد، مثلاً برای خانواده ۱۰ میلیون آورده دارد و بخشی از معیشت خانواده را تأمین می‌کند.»
این فعال صنفی دلیل دیگر افزایش کودکان بازمانده از تحصیل را، ساکنین روستاهای دورافتاده بدون مدرسه دانسته و افزود: «برای دختربچه‌ها به‌علت نبود مدرسه یا دوری راه مدرسه، خانواده‌ها اجازه تحصیل نمی‌دهند. در این مناطق مثل خیلی از مناطق شهرنشین، این‌گونه نیست که سرویس مدرسه باشد و فکر می‌کنم این‌ها جز مواردی است که باعث ترک‌تحصیل خیلی از بچه‌ها می‌شود.»
در گزارش دیگری از خبرگزاری حکومتی تسنیم، حمیدرضا خان‌محمدی، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اعلام کرد که «هفت نقطه کشور با کمبود مدرسه مواجهند.»
او گفت که «مهاجرت یکی از چالش‌های اصلی در ساخت مدارس» است و این امر موجب شده تا برخی مدارس «به دو شیفته تبدیل شوند.»
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد، روند ترک‌تحصیل‌ها در یک سال اخیر، ۱۸ هزار مورد افزایش داشته است. همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس گفته است که «سیاست‌گذاری‌ها برای کاهش و در نهایت به‌صفررساندن آمار نبوده است.»
براساس گزارش مرکز آمار ایران، از سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، نزدیک به «یک میلیون دانش‌آموز» از تحصیل بازمانده‌اند.
پیش‌تر، محمد حبیبی، فعال صنفی معلمان در یادداشتی به مرور کارنامه رضا مراد‌صحرایی، وزیر آموزش و پرورش ابراهیم رئیسی؛ آن را «اسفناک» دانسته و نوشته در این دوره، آمار کودکان بازمانده از تحصیل به بیش از یک میلیون نفر رسید و بر تعداد «مدارس کانکسی» نیز افزوده شد.
