خبرگزاری رویترز در گزارش جدیدی نوشت پس از جنگ ۱۲ روزه و حملات هماهنگ اسرائیل و آمریکا به مراکز هستهای و نظامی ایران که به کشتهشدن فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دانشمند هستهای منجر شد، اکنون رهبر جمهوری اسلامی مذاکره با واشنگتن را تنها راه جلوگیری از تشدید درگیری و خطر موجودیتی خود میداند.
به گفته سه مقام ارشد جمهوری اسلامی، این تغییر رویکرد در بالاترین سطوح حاکمیت، ناشی از «دیدن هزینههای رویارویی نظامی» است. علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی که پیشتر در برابر مذاکره مقاومت میکرد، اکنون به ازسرگیری گفتوگو با آمریکا تمایل پیدا کرده است.
حملات اسرائیل طی جنگ ۱۲ روزه، به کشته شدن تعدادی از بلندپایهترین فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شماری از دانشمندان مرتبط با برنامه اتمی حکومت ایران و وارد آمدن خسارات سنگین به مراکز نظامی و تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی منجر شد.
اسرائیل، علاوه بر هدف قرار دادن تعداد پرشماری از مراکز مهم نظامی، موشکی و اتمی، مجموعهای از حملات هوایی گسترده را نیز علیه نهادهای کلیدی سرکوب حکومتی، در قلب تهران انجام داد.
در عملیات چکش نیمهشب در بامداد یک تیرماه، ایالات متحده آمریکا به سه سایت هستهای در نطنز، اصفهان و فردو حمله کرد. آقای ترامپ پیشتر بارها به جمهوری اسلامی گفته بود که اگر به توافق نرسد و غنیسازی اورانیوم در ایران را متوقف نکند، با حمله نظامی روبرو خواهد شد. نخست وزیر اسرائيل، بنیامین نتانیاهو، نیز گفته است که برنامه هستهای جمهوری اسلامی «به فاضلاب» فرستاده شده است.
بعد از آتشبس جمهوری اسلامی و اسرائیل، هر از گاهی برخی نمایندگان تندروی مجلس شورای اسلامی یا مقامات نظامی باز از تهدید و جنگ میگویند اما ظاهرا جمهوری اسلامی تمایلی به درگیری دوباره ندارد. مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران گفته، «ازسرگیری گفتوگو با آمریکا به معنای تسلیمشدن نیست... اگر نمیخواهید مذاکره کنید، میخواهید چه کنید؟ باز به جنگ برویم؟»
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا، و بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، هشدار دادهاند که در صورت ازسرگیری غنیسازی اورانیوم، که میتواند مسیر ساخت سلاح هستهای باشد، به ایران حمله خواهند کرد.
به نوشته رویترز، در صحنه داخلی، فشار اقتصادی و اجتماعی رو به افزایش است: خاموشیهای روزانه، کاهش بیسابقه ذخایر آب و هشدار دولت درباره «بحران ملی آب» زندگی ۸۷ میلیون شهروند را تحت تأثیر قرار داده است. بسیاری از ایرانیان، اکنون از ناکارآمدی و انزوای بینالمللی به ستوه آمدهاند. با این حال، بهجای اعتراضات گسترده، حکومت با تشدید کنترل امنیتی، افزایش اعدامها و سرکوب شبکههای متهم به ارتباط با اسرائیل، فشارها را بیشتر کرده است.
به نوشته رویترز، چهرههای میانهرو که سالها از رسانههای دولتی کنار گذاشته شده بودند، دوباره در صحنه ظاهر شدهاند؛ اقدامی که تحلیلگران آن را تلاشی برای آرامکردن افکار عمومی و القای امکان اصلاحات کنترلشده، بدون تغییر بنیادین در سیاستهای نظام، ارزیابی میکنند.