آیین‌نامه واردات خودروهای دست دوم که از ابتدای طرح آن در دولت ابراهیم رئیسی، مخالفان جدی داشت، سرانجام در دولت مسعود پزشکیان تصویب و ابلاغ شد. در این آیین‌نامه شرایط و ضوابط واردات خودروهای سواری نو و کارکرده با عمر کمتر از پنج سال، از جمله خودروهای برقی و هیبریدی، ابلاغ شده است.
براساس گزارش خبرگزاری دولتی ایسنا، این آیین‌نامه جدید، با هدف تنظیم بازار خودرو و تسهیل ورود «انواع خودروهای کم‌مصرف و با کیفیت به کشور»، شرایط و تعرفه‌های جدیدی را برای واردات این خودروها تعیین کرده است.
طبق ضوابط اعلام‌شده، خودروهای وارداتی باید در زمان ورود به کشور حداکثر پنج سال عمر داشته باشند و کارکرد آن‌ها از هشتصد هزار کیلومتر بیشتر نباشد.
همچنین، این خودروها باید از نظر استانداردهای ایمنی با مقررات سازمان ملی استاندارد ایران تطابق داشته و دارای تاییدیه اوراسیا ای‌ای‌سی باشند.
در این میان، خودروهای کارکرده تنها از برندهای معتبر کشورهای اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی می‌توانند وارد کشور شوند و از کیفیت مناسب برخوردار باشند.
خودروهای برقی که به منظور نوسازی ناوگان تاکسیرانی شهری وارد می‌شوند، مشمول تعرفه گمرکی معادل نیم درصد خواهند بود. در حالی که برای سایر واردکنندگان خودروهای برقی، تعرفه واردات چهار درصد تعیین شده است.
این در حالی است که خودروهای هیبریدی (برقی-بنزینی) نیز تعرفه گمرکی ۱۵ درصدی را خواهند داشت.
براساس گزارش رسانه‌های حکومتی، لایحه خودروهای کارکرده خرداد ماه سال گذشته در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و بعد از آن مورد تأیید شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام حکومت قرار گرفت، اما از همان ابتدای کار، این طرح مخالفان جدی داشت که مهم‌ترین مخالف آن سیاستگذار ارزی کشور بود.
سخنگوی دولت رئیسی در تیرماه اعلام کرده بود که آیین‌نامه، واردات خودروهای کارکرده مدل ۲۰۱۹ به بالا با رعایت استانداردهای روز اروپا و تأیید منابع ارزی توسط بانک مرکزی آزاد است. اما با آغاز دولت پزشکیان، محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت)، اعلام کرد که این آیین‌نامه نیازمند اصلاح است.
به گفته وزیر صمت، مشکلاتی نظیر تأمین ارز، مسائل استاندارد، و خطر از بین رفتن سرمایه مردم، ضرورت اصلاح این آیین‌نامه را مشخص کرده است.
منتقدان ممانعت از واردات خودروهای نو و کارکرده را نتیجه «اعمال نفوذ مافیای خودرو» در ایران می‌دانند که با ایجاد انحصار در تولید و عرضه و حتی واردات، بازار خودرو را به طور کامل در اختیار گرفته‌اند.
انحصار در بازار کار را به جایی رسانده است که جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مجلس شورای اسلامی تیر ماه سال ۱۴۰۲ گفته بود که تمام خودروهای خارجی که تا سال ۲۰۱۷ وارد ایران شده، درحال حاضر نسبت به قیمت جهانی و مدل‌های ۲۰۲۱، حداقل ۱۰ برابر قیمت دارند.
