درگذشت فرامرز اصلانی، خواننده و موزیسین سرشناس ایرانی، در نخستین ساعات پس از نوروز ۱۴۰۳، موجی از اندوه در میان ایرانیان برانگیخته است و برخی از کاربران شبکههای اجتماعی با بازنشر ترانههای خاطرهانگیز او، یادش را گرامی میدارند.
علاوه بر آثار ماندگار فرامرز اصلانی، حضور همیشگی او در اعتراضات علیه جمهوری اسلامی، ویژگی دیگری است که کاربران درباره این هنرمند نامدار به آن اشاره کردهاند.
شاهزاده رضا پهلوی در واکنش به درگذشت این هنرمند نامدار با بیان اینکه «یاسمین و من بسیار غمگین هستیم که در آغاز سال نو، دوستی هنرمند و انسانی محترم و والا را از دست دادهایم»، در حساب تلگرام خود نوشت: «فرامرز اصلانی، هنرمندی بود گرانقدر که به میهن و هممیهنانش عشق میورزید و آرزویش آزادی و آبادی ایران بود.»
به گفته شاهزاده رضا پهلوی، «او اگرچه زود و ناگهانی از میان ما رفت، اما با هنر کمنظیرش، صدای دلنشینش، و ترانههای خاطرهانگیزش در آسمان هنر ایران ماندگار خواهد ماند.»
او همچنین افزود: «فقدان دوست عزیزمان فرامرز را به خانواده او، بهویژه به همسر ارجمندش مرجان، و نیز به جامعه هنری ایران و همه دوستدارانش تسلیت میگوییم. بدرود فرامرز جان! یادت همیشه با ما خواهد بود.»
مرجان فکی اصلانی، همسر فرامرز اصلانی، در پی درگشت این ترانهسرا و موزیسین نامدار، نوشت: «عشق من، تو فراتر از یک فرد، یک شریک یا یک هنرمند افسانهای بودی. تو "مهراب" من بودی.»
او با بیان این که «فرامرز ما هنرمندی جهانی و کمنظیر و شاید انسانی کمنظیر» بود، تأکید کرد که ۲۴ سال زندگی مشترک آنها «پر بود از خنده، از عشق و قصههای فراموشنشدنی.»
همچنین حساب کاربری توماج صالحی در شبکه اجتماعی «ایکس» که توسط نزدیکان او اداره میشود، واکنش این رپر معترض زندانی به درگذشت فرامرز اصلانی را منتشر کرده که در آن توماج در مورد او گفته است: «در عصر ابتذال هنر، شما تا لحظه آخر شریف ماندید و ما این را هرگز فراموش نخواهیم کرد.»
شبنم مقدمی، بازیگر سینما و تئاتر در ایران، در پی درگشت فرامرز اصلانی از حسرت دیدار و حضور در کنسرت این ترانهسرا و خواننده نامدار سخن گفت.
خانم مقدمی با انتشار عکسی از فرامرز اصلانی در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت: «ما اقبالش را نداشتیم صدای شما را زنده، خارج از کاست و سیدی بشنویم آقا، بختش را نداشتیم ببینیمتان روی صحنه، لذت ِ شنیدن ِ صدای زیبا و دیدن ِ اجرای هنرمندانهتان را نچشیدیم هرگز …»
این بازیگر افزود: «اما، شما آقا، برای ما خاطره زیباییهای همه جادهها، همه زیباییهای ایرانید، شمال و جنوب و کوه و کویر با ما بودید و برایمان خواندید…شما خاطره دور و نزدیک ِ همه دلدادگیهای نسل من…یادآور ِ وصلها و فراقها… دیوانگیهای جوانی… شما روشنی ِ جان ِ جوان ِ ما بودید…هستید. و چه جایی دارید در دل و خاطرههای ما آقا… روانتان روشن آقای شعر و موسیقی و ترانه…
سفرتان نورانی.»
عمار ملکی، پژوهشگر ساکن هلند، نیز با تأکید بر اینکه «زود بود و ترانهها هنوز در انتظارت بودند»، از رویای «ترانه پیروزی در میدان آزادی» گفت و پیام توماج صالحی را بازتاب داد.
ابوذر زمان، فرزند حسین زمان؛ خوانندهای که در ماههای گذشته در ایران درگذشت، با بیان اینکه «صدا و هنر» فرامرز اصلانی «تا همیشه ماندگار خواهد بود»، در ایکس نوشت: «کم داریم هنرمندانی که هم هنرشان بینظیر باشد، هم دغدغه وطن و هموطنانشان را داشته باشند.»
مسعود شجاعی، کاپیتان پیشین تیم ملی فوتبال ایران، نیز با انتشار تصویری از فرامرز اصلانی در اینستاگرام، او را «صدای خاطرهها» نامید.
کیانوش سنجری، روزنامهنگار ساکن ایران، نیز با انتشار یک اجرای قدیمی از فرامرز اصلانی گفت: «با ترانههایش بزرگ شدم و روزی او را در [واشنگتن] دیسی ملاقات کردم. پای اکثر اعتراضها علیه ظلم و جور جمهوری اسلامی بود.»
او همچنین با اشاره به مصاحبهای از فرامرز اصلانی، نوشت که این هنرمند آرزو داشت بتواند «در تخت جمشید و یا حافظیه» اجرایی داشته باشد.
فرامرز اصلانی، ترانهسرا، خواننده و آهنگساز مشهور ایرانی در پی ابتلا به سرطان در سن ۷۹ سالگی درگذشت.
صفحه رسمی اینستاگرام فرامرز اصلانی با اعلام این خبر نوشت: «در شامگاه روز اول فروردین ۱۴۰۳، ۲۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی، سرطانی جانسوز فرامرز اصلانی، شاعر، خواننده، آهنگساز، روزنامهنگار، و یک انسان خوب را، همراه با نسیم نوروزی، با بدرودی همیشگی، با خود برد، در حالی که دستانش در دستان عزیزانش بود.»
مرجان اصلانی، همسر این هنرمند نامدار، نیز با انتشار مطلبی در اینستاگرام در مورد آقای اصلانی نوشت: «عشق من، تو فراتر از یک فرد، یک شریک یا یک هنرمند افسانهای بودی؛ تو “مهراب” من بودی. بودن تو تنها برای من، خانواده و یا عزیزانت نبود، تو خويشاوند ملت ایران بودی، از میهنی که با تمام وجودت دوست داشتی، از فرهنگی که همیشه با افتخار از آن حرف میزدی، و زبان فارسی که همواره با اشتیاق و با یکدندگی از آن حفاظت میکردی، تو همیشه وابسته به همه اینها بودی ....»
آقای اصلانی در میانه اسفند سال گذشته از ابتلای خود به سرطان خبر داده و گفته بود که تلاش میکند ضمن حفظ روحیه به درمان این بیماری بپردازد.
فرامرز اصلانی با ابتکاراتش، سبکی منحصر به فرد از نوازندگی گیتار و خوانندگی را در موسیقی پاپ ایران بنا نهاد. صدای گرم او، چیرهدستی در نواختن گیتار و تعلق خاطرش به اشعار کهن ایران، آثار ماندگاری را از او در موسیقی ایران ثبت کرد.
روزنامهنگاری که آهنگساز و خواننده شد
فرامرز اصلانی تیر ۱۳۲۴ در خیابان پاستور تهران متولد شد و نوجوانی را در محله امیریه گذراند. پدر و مادر او هنرمند بودند و خانهشان میزبان بزرگان وقت موسیقی ایران بود؛ از پرویز یاحقی و و غلامحسین بنان تا رحیم معینیکرمانشاهی و علی تجویدی.
اصلانی جوان بعد از دبیرستان به بریتانیا رفت و در دانشگاه لندن روزنامهنگاری خواند.
او در همان زمان نوازندگی گیتار را به شکلی حرفهای آغاز کرد و گاهی نیز میخواند.
فرامرز اصلانی در ابتدای دهه پنجاه خورشیدی برای مدتی به لس آنجلس در ایالاات متحده رفت و چهارسال قبل از انقلاب بهمن ۵۷ به ایران بازگشت. هنوز حرفه اصلیاش، روزنامهنگاری بود و با روزنامه انگلیسی زبان «تهران ژورنال» وابسته به موسسه اطلاعات کار میکرد.
از آهوی وحشی تا یاد حافظ
او در همان سالهای ابتدایی دهه ۱۳۵۰، در محافل کوچک و در جمع هنرمندان گاهی آثارش را اجرا میکرد و در آن زمان خواندن «آهوی وحشی» به عنوان خواننده و آهنگساز، نام فرامرز اصلانی را به عنوان یک خواننده جدید و صاحب سبک مطرح کرد.
وی روی یک مثنوی حافظ با بیت آغازین: «ای آهوی وحشی کجایی/ مرا با توست چندین آشنایی»، آهنگ گذاشت و خواند؛ آهنگی که به سرعت مشهور شد و از جمله آثار پر شنونده شد.
یکسال بعد، فرامرز اصلانی آلبومی با نام «دلمشغولی» منتشر کرد که آهنگ آهوی وحشی و چند آهنگ دیگر را شامل میشد؛ از جمله آهنگی که بعدها تبدیل به مشهورترین اثر او شد: «اگه یه روز» یا «اگه یه روز بری سفر».
آقای اصلانی یک بار در مصاحبهای داستان این آهنگ را گفت و شرح داد که چند سال قبل از انتشار آلبوم، زمانی که در یک شب بارانی در ترافیک درآمریکا مانده بود، این آهنگ را با تم جدایی و دوری ساخت.
اما دیگر آهنگهای آلبوم «دلمشغولی» هم برجسته بودند. «دیوار»، «دل اسیره»، «یارم کو» و «پرستوهای خسته» دیگر آهنگهای این آلبوم بودند که حتی تا امروز در ذهن مخاطبان ایرانی ماندهاند.
اصلانی جوان یکسال بعد آلبوم جدیدی با نام «یاد حافظ» را در سبک پاپ با هشت آهنگ عرضه کرد که شعر «یاری اندر کس نمی بینم، یاران را چه شد» مورد توجه قرار گرفت.
مهاجرت به بریتانیا و آمریکا
فرامرز اصلانی بعد از انقلاب بهمن ۵۷، ایران را ترک کرد. ابتدا به بریتانیا و در سال ۱۹۹۷ به شهر لس آنجلس رفت. او طی ۴۵ سال حضورش در خارج از ایران با هنرمندان سرشناسی چون داریوش و بابک امینی همکاری داشت و دهها کنسرت برگزار کرد.
آقای اصلانی در خارج از ایران نیز چند آلبوم موفق داشت؛ از جمله «روزهای ترانه و اندوه» که با ۹ ترانه در سال ۱۹۹۹ منتشر شد.
وی در سال ۲۰۰۲ نیز آلبوم « معشوق همینجاست: رومی» را همراه با داریوش و رامش منتشر کرد.
خط سوم در سال ۲۰۱۰ و نیمهشب تا بامداد دو آلبوم دیگر اصلانی بودند که در سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۷ منتشر کرد.
«هنرمند با وجدان»
بارها از فرامرز اصلانی برای همراهی با اعتراضات مردم در ایران در فضای مجازی تقدیر شد. او از اعتراضات سال ۸۸ تا اعتراضات ۱۴۰۱ و حتی ماههای اخیر، در تجمعها حضور یافت، سخنرانی کرد و آهنگ خواند.
او به یاد ندا آقا سلطان، از مشهورترین کشتههای اعتراضات به نتایج انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸، آهنگی خواند که با این ابیات شروع میشد:
«از ته تاریکی، چه صدایی برخواست
در سکوتی بودیم که «ندا»یی برخواست
نه ز یک جا که همه اهل جهان فهمیدند
کین گل پرپر باغ ز چه جایی برخاست»
نقش پر رنگ در اعتراضات ۱۴۰۱
آقای اصلانی در اعتراضات پس از کشته شدن مهسا امنیتی در بازداشت گشت ارشاد در سال گذشته از جمله هنرمندانی بود که نقشی پر رنگ داشت.
او در مهرماه ۱۴۰۱ در کنار گوگوش، ابی، و نازنین بنیادی، سخنرانی کرد.
فرامرز اصلانی بارها در تجمعهای اعتراضی هفتگی در شهر واشنگتن حضور یافت.
وی در تمجید از اتحاد معترضان ایرانی گفته بود: تا حالا چنین پیوستگی و همبستگی را در زندگی خودم سراغ نداشتهام.
او گاهی هم به خلق آثاری پرداخت از جمله روی آهنگ «برای» شروین حاجیپور، ترانهای نوشت.
آقای اصلانی از حمایت جهانی هنرمندان از اعتراضات مردم در ایران نیز خشنود بود و گفته بود که هنرمندان جهانی کار مهمی در حمایت از صدای مردم ایران کردند.
حضور در برنامههای صدای آمریکا
فرامرز اصلانی بارها در برنامههای صدای آمریکا حضور یافت. یکی از آخرین حضورهای او، در برنامه نوبهار ۱۴۰۲ صدای آمریکا بود.
وی گفته بود: دماغ نوروز ندارم اما آرزو میکنم شادی و آزادی به ایران برگردد.
و آخرین حضور فرامرز اصلانی در تلویزیونهای فارسی زبان خارج از ایران در برنامه شب یلدای صدای آمریکا بود.
او فال شب یلدا گرفت و در بخشی از سخنانش گفت: «همه ایرانی هستیم و زیر پرچم سه رنگ شیر و خورشید ایران»
فرامرز اصلانی در شهریور ۱۳۹۴ به صدای آمریکا گفته بود آرزو دارد که بتواند در تخت جمشید اجرا داشته باشد؛ آرزویی که هرگز به حقیقت نپیوست.