تصمیم روسیه مبنی بر قطع صادرات گاز به دو کشور لهستان و بلغارستان با واکنش‌های مقامات آمریکا و جهان رو‌به‌رو شده است.
جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، دیروز درباره موضع واشنگتن در برابر قطع جریان گاز روسیه به لهستان، به آماده بودن آمریکا و کشورهای متحد برای مقابله با چنین سناریویی اشاره کرد.
سخنگوی کاخ سفید گفت که ایالات متحده حتی قبل از تهاجم روسیه به اوکراین در تلاش بوده است که برای مقابله با چنین اتفاقی، «عرضه گاز طبیعی خود» و همچنین دیگر گزینه‌ها برای کشورهای اروپایی را، که برای تامین گاز طبیعی به روسیه متکی بوده‌اند، افزایش دهد.
وی با اشاره به موافقت برخی کشورهای آسیایی با درخواست ایالات متحده مبنی بر افزایش عرضه خود و صدور آن به اروپا، آن را «نتیجه یک تلاش مداوم» دانست.
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، روز چهارشنبه گفت، اعلامیه شرکت گاز روسی «گازپروم» مبنی بر توقف عرضه گاز به برخی مشتریان اروپایی «توجیه‌ناپذیر و غیرقابل قبول» است و افزود اتحادیه اروپا در حال کار روی یک واکنش هماهنگ به تشدید تنش از سوی مسکو است.
فون در لاین در بیانیه‌ای اعلام گازپروم مبنی بر توقف یک‌جانبه عرضه گاز به مشتریان در اروپا را تلاش دیگری از سوی روسیه به منظور «استفاده از گاز به عنوان ابزاری برای باج‌خواهی» دانست.
او این اقدام را دلیل دیگری برای «غیرقابل اعتماد بودن روسیه» به عنوان تامین‌کننده گاز دانست و با تاکید بر آمادگی اتحادیه اروپا برای این سناریو گفت که این اتحادیه در حال کار روی یک پاسخ هماهنگ به تشدید تنش روسیه و حصول اطمینان از عرضه گاز جایگزین و پر شدن ذخیره گاز است.
به گزارش رویترز، وزیر انرژی بلغارستان نیز در این رابطه گفت که کشورش هزینه گاز روسیه برای تحویل در ماه آوریل را پرداخت کرده است و جنان‌چه گازپروم جریان گاز را قطع کند، از قرارداد خود تخلف کرده است.
الکساندر نیکولوف، وزیر انرژی بلغارستان، روز چهارشنبه تاکید کرد که بلغارستان مواضع کمیسیون اروپا مبنی بر عدم پرداخت بهای گاز خریداری شده از روسیه به روبل را رعایت خواهد کرد.
آنا مسکوا، وزیر امور اقلیمی لهستان، نیز روز سه شنبه ضمن اعلام «امن بودن» منابع انرژی آن کشور، گفت که نیازی به برداشت گاز از ذخایر نیست و گاز مشتریان لهستانی قطع نخواهد شد.
همچنین پیوتر نیمسکی، وزیر مسئول امنیت انرژی لهستان، نیز با تاکید بر جایگزین شدن جریان گاز گازپروم با منابع دیگر، افزود که قرارداد موجود به هر حال قرار بود در دسامبر به پایان برسد.
نخست وزیر یونان نیز روز چهارشنبه از آمادگی یونان برای کمک به بلغارستان پس از قطع عرضه گاز روسیه به آن کشور خبر داد.
دفتر میتسوتاکیس با انتشار بیانیه‌ای به نقل از او اعلام کرد: «یونان برای مقابله با وضعیت جدید ناشی از تصمیمات روسیه در زمینه انرژی به بلغارستان کمک خواهد کرد.»
دومینیک راب، معاون نخست وزیر بریتانیا، نیز روز چهارشنبه گفت که تصمیم مسکو برای قطع گاز به لهستان وضعیت روسیه به عنوان یک «کشور مطرود اقتصادی و سیاسی» را تشدید خواهد کرد.
راب در مصاحبه با اسکای نیوز تاکید کرد که بریتانیا در کنار «دوستان و متحدان لهستانی خود» خواهد ایستاد.
لهستان و بلغارستان روز سه‌شنبه اعلام کردند که روسیه تحویل گاز طبیعی به این دو کشور را به دلیل امتناع از پرداخت هزینه آن به روبل، قطع می‌کند.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، پیشتر اعلام کرده بود که دریافت پول گاز صادراتی به روبل اجرایی خواهد شد و قرارداد صادرات گاز به هر کشوری که زیر بار این شرط نرود، لغو خواهد شد.
گازپروم، شرکت عرضه کننده گاز روسیه، به این دو کشور عضو اتحادیه اروپا و ناتو اطلاع داده‌است که از روز چهارشنبه عرضه گاز آنها به حالت تعلیق در خواهد آمد.
این اولین اقدام عملی روسیه در قطع گاز کشورهای به گفته پوتین «غیر دوست» است که روسیه می‌خواهد هزینه گاز وارداتی را به جای دلار و یورو، با روبل بپردازند.
در این میان، تنها مجارستان با انجام این کار موافقت کرده و سایر کشورها این درخواست را به عنوان نقض غیرقابل قبول و یک طرفه قراردادها رد کرده‌اند.
اگر تحویل گاز به دیگر کشورها نیز متوقف شود، می‌تواند باعث مشکلات اقتصادی گسترده‌ای در اروپا شود. در این صورت قیمت گاز طبیعی بالا خواهد رفت و احتمالاً به جیره‌بندی منجر خواهد شد. این درحالی است که اقتصاد روسیه هم به دلیل عدم کسب درآمد از فروش گاز دچار لطمه می‌شود.
گفتنی است روز دوشنبه شرکت روس‌نفت پس از درخواست پیش‌پرداخت به روبل، نتوانست نفت تولیدی خود را در مناقصه بفروشد و حالا این غول بزرگ نفتی روسیه نیز باید راه‌هایی بیابد تا از طریق معاملات خصوصی، نفت خام بیشتری را به خریداران آسیایی عرضه کند.
