دیوان بینالمللی دادگستری روز جمعه چهارم خرداد، با صدور یک حکم اضطراری به اسرائیل دستور داد تا فورا عملیات در شهر رفح را متوقف کند. این حکم با واکنشهای گسترده مقامات کشورها و نهادهای بینالمللی همراه شد.
دفتر نخست وزیری اسرائیل و وزارت امور خارجه این کشور در بیانیه مشترکی اتهامات آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در دیوان بینالمللی دادگستری لاهه در مورد «نسلکشی» را «نادرست، ظالمانه و منزجرکننده» خواندند. در این بیانیه آمده است که اسرائیل در منطقه رفح عملیات نظامی به گونهای که منجر به نابودی کامل یا جزئی جمعیت غیرنظامی فلسطینی شود انجام نداده و نخواهد داد.
دنی دانون، سفیر پیشین اسرائیل در سازمان ملل به وضعیت گروگانهای حماس اشاره کرده و گفته است: «در حالی که قضات دیوان بینالمللی دادگستری با خیال راحت در اینباره تصمیم میگیرند و به آغوش خانوادههای خود باز میگردند، ۱۲۵ گروگان در تونلها به سر میبرند. اسرائیل تا زمانی که گروگانهای ما به خانه بازگردانده نشدهاند و حماس کاملاً شکست نخورده است جنگ را متوقف نخواهد کرد.»
مارتین گریفیث، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد و مسئول امور بشردوستانه گفت: «این لحظهای است که باید خواستار احترام به قوانین جنگ که همه ملزم به رعایت آن هستند شد؛ غیرنظامیان باید اجازه داشته باشند که به دنبال امنیت باشند، کمکهای بشردوستانه باید بدون هیچ مانعی تسهیل شوند و امدادگران و کارکنان سازمان ملل باید بتوانند وظایف خود را در امنیت انجام دهند.»
شماری از کشورهای منطقه نیز از حکم دیوان بینالمللی دادگستری استقبال کردند.
وزارت امور خارجه عربستان سعودی در بیانیهای گفت: «از تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری مبنی بر توقف فوری حمله نظامی یا هرگونه اقدام دیگر در رفح، مطابق با کنوانسیون منع و مجازات نسلکشی، استقبال میکنیم.»
وزارت خارجه ترکیه نیز گفت: «ما از این تصمیم موقت استقبال میکنیم. هیچ کشوری در جهان فراتر از قانون نیست. ما انتظار داریم تمام تصمیمات اتخاذ شده توسط دادگاه به سرعت توسط اسرائیل اجرا شود و برای اطمینان از این امر، از شورای امنیت سازمان ملل دعوت میپکنیم تا به نوبه خود وارد عمل شود.»
سازمان عفو بینالملل با تمرکز بر اهمیت کمکرسانی فوری به غزه گفت: «دادگاه به روشنی نظر داد و زمان آن فرا رسیده است که اسرائیل و همه کشورها در راستای تعهدات خود در کنوانسیون عمل کنند. اسرائیل باید فوراً عملیات زمینی خود در رفح و در واقع در کل غزه متوقف کند و دسترسی نامحدود به کمکها و خدمات بشردوستانه را تضمین کند.»
سازمان دیدهبان حقوق بشر نیز تأکید کرد که حکم دیوان بینالمللی دادگستری، وخامت وضعیت غزه، جایی که غیرنظامیان با قحطی روبرو هستند را برجسته میکند. این نهاد حقوق بشری افزود: «با این حال، دولت اسرائیل با ممانعت از ورود کمکها و خدمات نجاتبخش، به نقض دستورات الزامآور دادگاه جهانی ادامه میدهد.»
سازمان پزشکان بدون مرز نیز خواستار آتشبس شد و گفت: «ما بارها و بارها در مورد پیامدهای بالقوه حمله به رفح هشدار دادهایم. با گذشت سه هفته از تشدید عملیات نظامی در آنجا، تأثیر واقعی آن مشخص شده است و وضعیت در غزه، از جمله در رفح، هرگز تا این حد وخیم نبوده است. آتش بس تنها راه برای توقف کشتار بیرویه غیرنظامیان و امکان ارائه و ارسال کمک در مقیاس معنادار است.»
باسم نعیم، مقام رسمی حماس ضمن استقبال از حکم دیوان بینالمللی دادگستری گفت: «این تصمیم کافی نیست چرا که تجاوز [نیروهای اسرائیلی] در سراسر نوار غزه و به ویژه در شمال به همان اندازه وحشیانه و خطرناک است.» او افزود: «ما از درخواست دادگاه برای فعالیت کمیتههای تحقیقاتی برای بررسی نسلکشی علیه فلسطینیها حمایت میکنیم و با آنها همکاری خواهیم کرد.»
دادستان ارشد دیوان کیفری بینالمللی نیز روز ۳۱ اردیبهشت، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل را متهم کرد که «حملات عمدی علیه جمعیت غیرنظامی» و «گرسنگی دادن به غیرنظامیان» را به عنوان یک تاکتیک جنگی در غزه به کار بردهاند.
او خواستار بازداشت نتانیاهو و گالانت و همچنین تعقیب قضایی رهبران حماس شده بود. جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا در این رابطه گفته بود: «ما موضع خود را در مورد دیوان دادگستری بینالمللی روشن کردهایم. خیلی ساده است، ما صلاحیت آنها را به رسمیت نمیشناسیم. به اعتقاد ما بین آنچه اسرائیل انجام داد و کاری که حماس کرده هیچ شباهتی وجود ندارد.»
حمله اسرائیل به نوار غزه پاسخی به حمله تروریستی ۱۵ مهر سال گذشته حماس به اسرائیل است که باعث مرگ ۱۲۰۰ تن شد. جنگجویان این گروه فلسطینی بیش از ۲۵۰ تن را نیز به گروگان گرفتند.
مقامات بهداشتی غزه که در کنترل حماس است مدعی هستند در حملات اسرائیل به نوار غزه طی حدود ۹ ماه گذشته بیش از ۳۵ هزار فلسطینی کشته شدهاند.
مقامات اسرائیل با زیر سوال بردن صحت این آمار میگویند حماس از غیرنظامیان به عنوان سپر دفاعی در جنگ سوءاستفاده میکند.