جیم ریش سناتور جمهوریخواه از ایالت آیداهو و رئیس کمیته روابط خارجی سنا، و جین شاهین سناتور دموکرات از ایالت نیوهمپشایر و عضو ارشد این کمیته، بیانیهای را در نخستین سالگرد سقوط رژیم بشار اسد منتشر کردند.
این دو عضو برجسته مجلس سنای ایالات متحده در بخشی از بیانیه خود، با اشاره به پایان «بیش از پنجاه سال حکومت دیکتاتوری خشن» خاندان اسد، تحریمهای ایالات متحده را در کاهش حمایت روسیه از رژیم اسد و نیروهای نیابتی وابسته به جمهوری اسلامی را مهم دانسته و گفتهاند که «ما همچنان دولت سوریه را به رهایی کشور از نفوذ روسیه و ایران، نابودی انبارهای مواد مخدر و سلاحهای شیمیایی غیرقانونی، و تلاش برای یافتن شهروندان آمریکایی مفقود از جمله آستین تیس تشویق میکنیم. ما لغو تحریمهای قانون سزار، بازمانده از دوران اسد، که در لایحه دفاعی سالانه گنجانده شده را میستاییم و مشتاق تصویب سریع آن هستیم. در این سالگرد امیدبخش، ما بر تعهد خود به سوریهای باثبات، نماینده و شکوفا برای همه پافشاری میکنیم.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده: «همزمان با فرصتهای بزرگ، خطرهای بزرگی نیز پدید آمد، اما دولت موقت سوریه تعهد جدی خود را به ضرورتهای مشترک ما در مبارزه با تروریسم نشان داده و برای نخستین بار در چندین دهه، بهطور مستقیم با همتایان اسرائیلی خود وارد تعامل شده است؛ اقدامی که چشمانداز صلحی را پدید آورده که تا یک سال پیش غیرقابل تصور بود. سوریه هنوز مسیر طولانی در پیش دارد و ما بهدقت اوضاع را زیر نظر خواهیم گرفت تا اطمینان یابیم رهبران این کشور دوباره به روشهای گذشته بازنمیگردند: بازداشتهای خودسرانه، خشونتهای بیمهار و هدف قرار دادن جوامع قومی و مذهبی.»
رژیم بشار اسد ریشه در به قدرت رسیدن حزب بعث در سوریه پس از کودتای نظامی سال ۱۹۶۳ داشت، زمانی که این حزب با شعارهای ملیگرای عربی و سوسیالیستی ساختار سیاسی کشور را در دست گرفت. در سال ۱۹۷۰، حافظ اسد، افسر علوی نیروی هوایی، با کودتایی موسوم به «جنبش تصحیحی» رقبای خود را کنار زد و پایههای نظامی و امنیتی گستردهای را بنیان گذاشت که تمرکز قدرت را در دست خاندان اسد و شبکهای از وفاداران سیاسی، امنیتی و اقتصادی تثبیت کرد.
پس از مرگ او در سال ۲۰۰۰، پسرش بشار اسد با اصلاح قانون اساسی برای کاهش حداقل سن ریاستجمهوری بهصورت موروثی قدرت را به دست گرفت. حکومت اسد بر ترکیبی از اقتدارگرایی امنیتی، کنترل رسانهها، حزب تکصدای بعث و شبکههای وابسته به نیروهای نظامی و اطلاعاتی تکیه داشت.
اعتراضات مردمی در سال ۲۰۱۱، که در چارچوب بهار عربی آغاز شد، به سرکوب خشن و سپس جنگ داخلی گسترده انجامید. در سالهای بعد، رژیم اسد با پشتیبانی جمهوری اسلامی، حزبالله و بهویژه مداخله نظامی روسیه در ۲۰۱۵ توانست بقای خود را حفظ کند. با فروپاشی یکباره رژیم اسد در ۱۸ آذر ۱۴۰۳، دولت موقتی متشکل از پیکارجویان اسلامگرای سوریه قدرت را به دست گرفتند. این دولت موقت حالا در مرحله گذار سیاسی قرار دارد و تلاش میکند تا ساختار جدیدی مبتنی بر نمایندگی و همکاری منطقهای ایجاد کند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در ماه مه سال جاری میلادی برخی تحریمها علیه دولت جدید سوریه را لغو کرد تا آن را به مبارزه با بقایای گروه تروریستی داعش و فاصله گرفتن از دشمنان آمریکا مانند جمهوی اسلامی و روسیه تشویق کند.
