سخنان دوپهلوی آیت الله خامنهای در مورد مذاکرات هستهای و همچنین دلایل تاریخی روی آوردن ایران به برنامه بحثانگیز هستهای موضوع مقالات دونشریه معتبر آمریکایی است.
روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز دوشنبه ۲۹ ژوئن خود به سیاست آیت الله خامنهای و استراتژی دو پهلو و مبهم وی در مساله هستهای پرداخت و نوشت که او در جمع کارگزاران ضمن تمجید از تیم هستهای، در مورد عبور تیم از خط قرمزها هشدار داد؛ یعنی هم میانهروها را خشنود کرد و هم تندروها را.
به نوشته این روزنامه، او همچنین با این سخنان بر بخشی از موارد توافق تیم هستهای خط بطلان کشید؛ اعلام خط قرمزها در سخنرانی آقای خامنهای به دو گونه تعبیر شد: او در نظر دارد با این پیشنهادهای غیرقابل قبول برای غرب، از مذاکرات خارج شود، یا میخواهد با چنان طرحی موضع تیم مذاکره کننده را در برابر ۵+۱ تقویت کند.
نیویورک تایمز اضافه کرد که ابهام گویی و زیگزاگهای آقای خامنهای که سیاست مرسوم و آشنای او بوده است، برایش چند فایده دارد؛ هم هر دوجناح تندرو و اصلاحطلب را راضی میکند و هم به پیشبرد سیاست دوگانه ادامه میدهد تا ضمن برداشته شدن تحریمهای اقتصادی، برنامه هستهای به عنوان میراث خود حفظ شود.
این دو پهلو سخن گفتن موجب میشود مذاکرات چه موفق شود و چه نشود او ادعا کند که از قبل آن را پیشبینی کرده بود.
علل تاریخی برنامه هسته ای ایران به نوشته نیویورکر
نیویورکر نیز در مطلبی با تاریخی خواندن دیپلماسی هستهای ایران، به تاریخچه برنامه هستهای و علت تاریخی آن پرداخت و نوشت که این برنامه را شاه آغاز کرد.
به نوشته این نشریه، پس از انقلاب وقتی صدام حسین به ایران حمله کرد و درجنگ ۸ ساله به نیروهای انسانی و اقتصادی ایران به شدت آسیب رساند، غرب پیوسته در کنار صدام بود. آمریکا هم با آنکه اعلام بیطرفی کرده بود، در آن جنگ جانب عراق را گرفت و دولت ریگان به عراق در بیرون راندن ایرانیها از شبه جزیره فاو کمک کرد.
نیویورکر اضافه کرد که وقتی صدام بمباران ایران را با بمبهای شیمیائی به شدت ادامه داد، غرب کاری نکرد. تهران نیز متوجه شد که غرب در برنامه تسلیحات هستهای به صدام کمک میکند و به همین سبب ایران هم مخفیانه برنامه هستهای را که با شاه آغاز شده بود ادامه داد.