روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در گزارشی که روز پنجشنبه منشتر کرد با استفاده از اسنادی گزارش داد روسیه قصد دارد پهپادهای «شاهد ۱۳۶» پیشرفته‌تر و کارآمدتری تولید کند.
طبق این گزارش مهندسان از جمله در حال بررسی ایجاد توانایی حملات دسته جمعی هستند که در آن پهپادها به طور مستقل حمله به یک هدف را هماهنگ می‌کنند.
این گزارش می‌گوید که روسیه همچنین در مسیر خود برای تولید انبوه این پهپادها که می توانند بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر را طی کنند، به طور مستمر در حال پیشرفت است.
گزارش واشنگتن پست می‌گوید روسیه در کارخانه‌ای که تاسیس کرده برای خود هدف تولید ۶ هزار پهپاد تا تابستان ۲۰۲۵ را تعیین کرده است اما به نظر می‌رسد که به این هدف در آن مدت تعیین شده نرسد.
بر اساس این اسناد، مسکو با وجود تحریم‌ها که بر قطعات مورد نیاز تولید پهپاد صورت گرفته است روی نسخه ویژه خود از شاهد-۱۳۶ کار می کند.
بسیاری از این قطعات آمریکایی هستند و موتور آن نیز گفته می‌شود که محصول مهندسی معکوس از یک موتور آلمانی است که ایران به طور غیرقانونی حدود ۲۰ سال پیش به آن دست یافت.
این گزارش می‌گوید گروه‌های مختلفی از روسیه برای یادگرفتن تولید پهپاد شاهد به ایران سفر کرده بودند و ظاهرا تولید موتور آن در روسیه برای این کشور یک چالش است.
گزارش واشنگتن پست اشاره دارد که کارخانه هواپیماهای بدون سرنشین روسیه در منطقه تاتارستان و در حدود ۸۰۰ کیلومتری شرق مسکو واقع است.
روسیه از این هواپیماها برای ضربه زدن به زیرساخت‌های مهم غیرنظامی اوکراین بهره برده است و باعث فشار بر پدافند هوایی اوکراین شده است. این پهپادها به روسیه امکان این را داده‌‌اند که موشک‌های با ارزش‌تر خود را برای اهداف دیگر استفاده کند.
پیش از این، موسسه صلح آمریکا گفته بود که تهران و مسکو در اوایل سال جاری میلادی اقدام برای تولید حدود شش هزار پهپاد ایرانی در خاک روسیه را آغاز کرده‌اند.
قبل از آن نیز جان کربی، سخنگوی کاخ سفید، گفته بود تاسیسات تولید پهپاد ایرانی در خاک روسیه احتمالا اوایل سال آینده میلادی، به طور کامل عملیاتی خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، او با اشاره به اطلاعات ماهواره‌ای، محل تولید این پهپادها را منطقه ویژه اقتصادی آلابوگا، در جمهوری خودمختار تاتارستان در غرب روسیه، اعلام کرد.
آقای کربی همچنین اشاره کرد پهپادهای ایرانی به منظور استفاده در جنگ علیه اوکراین، از مسیر دریای خزر به دست نیروهای روسی می‌رسد.
در ماه‌های اخیر، اکثر کشورهای غربی از اقدام جمهوری اسلامی برای ارسال پهپاد به روسیه انتقاد کرده‌اند. از جمله کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، روز ۲۰ تیر، در بیانیه‌ای از جمهوری اسلامی خواستند که حمایت نظامی خود از روسیه، از جمله تحویل پهپادها، را متوقف کند.
در این بیانیه تاکید شد که روسیه با استفاده از پهپادهای ایرانی، زیرساخت‌های حیاتی اوکراین را هدف قرار داده و موجب کشته‌شدن شمار قابل توجهی از غیرنظامیان در این کشور شده است.
جمهوری اسلامی ایران ابتدا گزارش‌ها از ارسال پهپادهای شاهد به روسیه را تکذیب کرده بود اما بعدا مدعی شده که این پهپادها قبل از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ ارسال شده است.
