مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، که پیش از انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران گران شدن قیمت بنزین را تکذیب کرده بود، روز سه‌شنبه ششم شهریور از «پرداخت یارانه بنزین» انتقاد کرد و گفت: «هیچ منطقی وجود ندارد که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبسید به مردم بفروشیم.»
او با اشاره به این موضوع که «آیا باید این یارانه را بدهیم جای بحث است»، افزود: «آیا علم اقتصاد و دانشمندان این موضوع را قبول می‌کنند؟ اقتصاددانان باید به این سیاست‌های نادرست اعتراض کنند.»
مسعود پزشکیان ۱۱ تیر گفته بود: «از من در رسانه‌ها پخش کرده‌اند که ما بنزین را گران می‌کنیم، در حالی که اینطور نیست. بدون رضایت مردم هیچ اقدامی نخواهم کرد و این را قاطع اعلام می‌کنم.»
مسعود پزشکیان در سخنان روز سه‌شنبه اش همچنین گفت: «زمانی که پول گندم، نهاده و حقوق بازنشسته را نداریم، بنزین را دلاری ۵۰ تومان می‌خریم و ۱۰ تومان می‌فروشیم. هر انسان دغدغه‌مندی این نوع سیاست را نمی‌پذیرد.»
این سخنان که استقبال طرفداران دولت چهاردهم را در شبکه‌های اجتماعی به همراه داشت، با انتقاد شمار زیادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی مواجه شد. منتقدین این سخنان با اشاره به کمک‌های کلان جمهوری اسلامی به گروه‌های نیابتی‌اش در خاورمیانه، معافیت نهادهای وابسته به رهبر جمهوری اسلامی از پرداخت مالیات و نیز فساد گسترده در حکومت، خواستار آن شدند که حکومت به جای افزایش قیمت بنزین که فشار اقتصادی زیادی را بر مزدبگیران، از جمله کارگران وارد خواهد کرد، اقداماتی را به زیان آنان انجام ندهد.
در حال حاضر، حدقل دستمزد کارگران مشمول قانون کار، متاهل و دارای فرزند حدود ۱۱ میلیون تومان است ولی به گفته شماری از تشکل‌های مستقل کارگران و بازنشستگان در ایران و نیز برخی از تشکل‌های رسمی صنفی، هزینه زندگی ماهانه در شهرها بیش از ۳۰ میلیون تومان در ماه است.
سیامک فرید، فعال سیاسی، در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «پزشکیان زمزمه گران کردن بنزین را آغاز کرد، کاری که رئیسی جرات اش را نداشت، گران شدن بنزین روی قیمت همه چیز تاثیر می گذارد و وقتی حقوق‌ها به ریال است و قیمت اجناس به دلار عملا مردم در بن بست قرار می گیرند...»
اعظم بهرامی، پژوهشگر و فعال حقوق زنان و محیط زیست، نیز نوشت: «یک نکته مهم که در صحبت‌های پزشکیان است اینکه هیچ علم اقتصاد و دانشمندان به شما نمی‌گوید آنکه باید برای بنزین نرخ شما را بپردازد همان است که گندم و دارو و اقلام اساسی دیگر را هم باید بخرد! همان باز نشسته ای که شما حقوقش را ندادید چطور پول بنزین فلان قدر را بدهد!»
خسرو صادقی‌بروجنی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر اقتصادی، هم نوشت: «اینها فکر می‌کنند بنزین مایعی است که فقط در باک خودرویِ شخصی ریخته می‌شود، نه کالایی معیار که گرانی‌اش یعنی تورم عمومی.»
همچنین احسان بداغی، روزنامه‌نگار، نوشت که «دولت باید قدرت خرید جامعه را هم به همان سطح نزدیک کند» و «واردات و قیمت خودرو در کشور آزاد شود.»
به نوشته او، «غیر از این، عرضه بنزین به قیمت آزاد، زدن جیب مردم است.»
کانال تلگرامی «اعتراض مدنی بازار» نیز به نقل از یکی از کاربران نوشت: «بنده حاظرم حقوقم به دلار محاسبه بشه و ماشین خارجی هم به قیمت کشورهای همسایه وارد بشه. حالا بنزین رو میتونی به دلار افزایش بدی.»
قیمت بنزین به صورت مستقیم روی قیمت تمام کالاها و خدمات اثرگذار است
وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان، روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با وب‌سایت «جماران» تاکید کرد که «هر گونه جراحی اقتصادی نیازمند زمان‌شناسی، موقعیت‌شناسی و برآورد الزامات آن است.»
او افزود: «درحال حاضر که ۷ سال پی درپی، تورم بالای ۴۰ درصدی به مردم، بالاخص دهک‌های میانی به پایین تحمیل شده و قدرت خرید مردم به شدت سقوط کرده است، از طرف دیگر به دلیل عدم رشد اقتصادی مولد، بخش زیادی از مردم در مشاغل پایین دستی همچون رانندگی در اسنپ کسب درآمد دارند، به هیچ عنوان در این شرایط اقتصادی اقدام به جراحی اقتصادی نباید کرد.»
وحید شقاقی‌شهری: یک حرکت اشتباه همانند دومینو خطاهای پی درپی ایجاد خواهد کرد
آقای شقاقی‌شهری، اقتصاددان، در ارتباط با سخنان مسعود پزشکیان در مورد بهای بنزین اشاره کرد: «مسائل اقتصادی هیچوقت تک بُعدی نیستند و ساده سازی مسائل پیچیده اقتصادی، قابلیت حل مسائل کشور را فراهم نمی کند و بر معضل و نگرانی ها در جامعه می‌افزاید.»
وی اضافه کرد: باید متغیرهای کلیدی نظیر «متغیر قیمت بنزین در جهان و همسایگان و تفاوت آن با قیمت داخل»، «کیفیت خودروهای داخلی و میزان مصرف سوخت خودروها»، «دستمزد پرداختی به مردم»، «میزان بالای اشتغال اثرپذیر از قیمت بنزین طی سال‌های اخیر نظیر افراد شاغل در اسنپ»، «سهم خانوارهای برخوردار از خودرو و میزان مصرف بنزین آنها»، «تضعیف شدید قدرت خرید ایرانیان» و «توزیع عادلانه یارانه انرژی» مدنظر قرار بگیرد.
به گفته این اقتصاددان، «بدون در نظر گرفتن این متغیرها، راهکار افزایش قیمت بنزین به نتیجه نخواهد رسید و علاوه بر اینکه دل نگرانی‌ها در جامعه را خواهد افزود، قابلیت دفاع علمی نیز نخواهد داشت.»
وحید شقاقی‌شهری اضافه کرد: «دستمزد پرداختی در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه بسیار ناچیز است. کیفیت خودروهای تولیدی داخل پایین بوده و پرمصرف هستند. حدود ۵۰ درصد خانوارهای ایرانی از خودرو بهره مند نیستند و بخشی از خانوارهای ایرانی چندین خودرو با توجه به بُعد خانوار دارند. علاوه بر اینها، موانع تعرفه ای سنگین و غیرتعرفه ای برای واردات خودرو وضع شده و اجازه دسترسی به خودروهای کم مصرف خارجی به راحتی مقدور نیست.»
او اشاره کرد که «قیمت بنزین به صورت مستقیم روی قیمت تمام کالاها و خدمات اثرگذار است» و هشدار داد که «یک حرکت اشتباه همانند دومینو خطاهای پی درپی ایجاد خواهد کرد.»
افزایش قیمت بنزین در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی در آبان ۹۸ اعتراضات گسترده‌ای را در ایران به همراه داشت. جمهوری اسلامی در واکنش به این اعتراضات گسترده، اقدام به سرکوب معترضان کرد.
در این ارتباط، خبرگزاری رویترز روز دوم دی ۹۸، از کشته شدن حدود ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات خبر داد و به نقل از سه منبع نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی نوشت که خامنه‌ای به مقامات دولتی و امنیتی دستور داده بود برای متوقف کردن اعتراضات «هر کاری لازم است» انجام دهند.
وحید شقاقی‌شهری در بخش دیگری از این گفت‌وگو تاکید کرد که «باید توزیع عادلانه یارانه‌های پنهان انرژی دردستورکار دولت باشد» و افزود: «کشور باید مسیر نرمال سازی در روابط جهانی و منطقه ای را در اولویت قرار دهد و از هرگونه تنش زدایی پرهیز شود.»
وی گفت: «اقتصاد ایران باید به زنجیره ارزش و تجارت جهانی ملحق شود و از انزوای تجاری و اقتصادی خارج شود. باید حکمرانی اقتصادی بر پایه اصول و مولفه های رقابت پذیری، اقتصاد بازار و غیردستوری، توسعه بخش خصوصی و تعاونی، و حذف انحصارات و اقتصاد رانتی و غارتی، محور قرار گیرد.»
در همین حال، حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، در گفت‌وگو با «نود اقتصادی» با اشاره به آنکه به توصیف او، «نمی‌توان تا ابد دست به قیمت‌ها نزد»، گفت: «باید هنرمندانه واقعی سازی قیمت ها را انجام داد.»
پیشتر حشمت‌‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، روز هشتم مرداد به روزنامه «شرق» گفته بود: «آقای پزشکیان باید بداند هرگونه گران‌سازی و افزایش مالیات به ویژه گران‌سازی کالایی مثل بنزین یک پوست خربزه زیر پای او است.»
او اشاره کرده بود: «باید به جای اینکه گران‌سازی شود، بودجه را سر و سامان دهند. با این کار به میزانی ثروت ایجاد می‌شود که دولت پزشکیان می‌تواند اولین دولتی شود که بودجه آن فشار اقتصادی را بر مردم زیاد نکند، بلکه کم کند.»
این نماینده سابق مجلس خواستار آن شده بود که «از بودجه کشور اشرافیت‌زدایی» شود.
