وزارت خارجه ایران می گوید سفرای روسیه و انگلیس (بریتانیا) را در اعتراض به انتشار یک عکس بحث برانگیز به طور جداگانه به این وزراتخانه «دعوت» کرده است. وزارت خارجه ایران معمولا به هنگام فراخواندن سفرای کشورها به این وزارتخانه از واژه «احضار» استفاده می کند.
«دعوت» سفرای روسیه و انگلیس به وزارت خارجه در روز پنجشنبه ۲۱ مرداد بعد از آن اتفاق افتاد که این دو سفیر روز چهارشنبه در «راه پله تاریخی» سفارت روسیه برای یادآوری کنفرانس تهران در سال ١٣٢٢ عکسی به یادگار گرفتند.
انتشار این عکس به سرعت با واکنش انتقادآمیز محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی همراه شد.
ظریف گفت: «امروز تصویری بسیار نابجا را دیدم. لازم است که به همه یادآوری کنم که اوت ۲۰۲۱، نه اوت ۱۹۴۱ است و نه در دسامبر ۱۹۴۳. مردم ایران نشان دادهاند، از جمله در جریان مذاکرات برجام، که سرنوشت آنها دست سفارتهای خارجی یا قدرتهای خارجی نیست.»
این اقدام همچنین واکنشهای زیادی را در شبکههای اجتماعی نظیر توئتیر و کلابهاوس برانگیخت.
قالیباف هم از اقدام «دور از ادب دیپلماتیک و نامناسب سفرای دو کشور روسیه و انگلستان» انتقاد کرد و در توییتر نوشت: «هر دو سفیر باید فورا به طور رسمی بابت اقدام انجام شده عذرخواهی کنند در غیر اینصورت واکنش قاطع دیپلماتیک ضروری خواهد بود.»
وزارت خارجه ایران بعد از «دعوت» سفیر روسیه به این وزارتخانه در اطلاعیه ای اعلام کرد: «سفیر روسیه در این ملاقات تصریح نمود که قصد وی از انتشار این عکس صرفا یادآوری اتحاد روسیه با بریتانیا بر علیه ارتش نازی در طول جنگ جهانی دوم بوده و به هیچ وجه هیچ انگیزه و منظور ضد ایرانی پشت انتشار این عکس وجود ندارد.»
سفارت روسیه در ایران روز پنجشنبه در حساب توییتر خود بدون نام بردن از فرد یا افراد خاصی، واکنشها را مبهم توصیف کرد و نوشت این عکس محتوای ضدایرانی ندارد. سفارت روسیه همچنین گفته است که به «احساسات» مردم ایران «توهین» نمیکند و روابط را بر اساس «احترام دوجانبه» تقویت میکند.
با این حال، سفارت روسیه در پی اعتراضات فراوان ایرانیها، همچنان این تصویر را در حساب توئیتری خود نگه داشته است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به دنبال «دعوت» سفیر انگلیس به وزرات خارجه نیز «سفیر انگلیس ضمن ابراز تاسف از سوء تفاهم بوجود آمده» گفته است: « ضمن احترام به جمهوری اسلامی ایران و مردم بزرگ و تاریخ این کشور، تاکید می کنم هیچگونه قصد و نیت سوئی در پشت این موضوع وجود نداشته و سفرا درصدد بودهاند تنها اتحاد روسیه و بریتانیا علیه آلمان نازی در زمان جنگ دوم جهانی را یادآوری کنند.»
در ادامه واکنشها به این عکس، حسین امیرعبدالهیان، وزیر خارجه پیشنهادی برای دولت ابراهیم رئیسی در توییتر نوشت: «اقدام غیردیپلماتیک دو سفیر خارجی در تهران، افکار عمومی را در جمهوری اسلامی ایران مکدر کرده است و نشان دهنده بی توجهی به آداب دیپلماتیک و غرور ملی مردم غیور ایران است. اصلاح و جبران سریع این خطا، ضرورت دارد.»
همچنین، محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید: «باید با سفرای انگلیس و روسیه قاطعانه برخورد شود تا بفهمند ایران امروز جای این ژستها و نمایش های توخالی نیست.»
عکس بحثبرانگیز سفرای روسیه و انگلیس در «راه پله تاریخی» سفارت روسیه بازسازی عکسی است مربوط به دوران اشغال ایران توسط نیروهای متفقین که در آن جوزف استالین، وینستون چرچیل و فرانکلین روزولت رهبران شوروی، بریتانیا و آمریکا دیده می شوند.
پیشتر نیز یک فایل صوتی منتشر شده از جواد ظریف، وزیر خارجه ایران این طور نشان میداد که روسیه در سیاست خارجی ایران نفوذ بالایی دارد. جناح مخالف دولت روحانی، از آن فایل صوتی آقای ظریف به شدت انتقاد کردند.