در پی انتشار ویدئویی که در آن افرادی فارسی‌زبان مشغول باز کردن بسته‌هایی هستند که به نظر میرسد حاوی واکسن فایزر است، بحث در مورد احتمال راه‌یابی این واکسن به بازار ایران بار دیگر بالا گرفت اما شرکت فایزر به صدای آمریکا می‌گوید که تنها دولت‌ها و نهادها طرف قرارداد این شرکت هستند و فایزر هیچ توزیع‌کننده خصوصی در دنیا ندارد.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی ایران نیز در واکنش به این ویدئوی پربازدید گفت: «آن چه در فیلم مشخص است نوار بسته بندی پست بین المللی شرکت دی اچ ال است که این شرکت در حال حاضر هیچ محموله‌ای به ایران ارسال نمی‌کند.»
آقای جهانپور گفت: «اگر این فیلم داخل ایران ضبط شده باشد شاید محموله به یکی از کشورهای همسایه ما پست و سپس بطور قاچاق وارد کشور شده باشد.»
محمدرضا شانه‌ساز، رئیس سازمان غذا و دارو ایران، نیز گفت: «با فرض محال، اگر واکسن کنونی فایزر باشد، در جابه‌جایی قطعاً اثربخشی خود را از دست داده است.»
از بهانه نداشتن امکانات تا خبر دریافت ۱۵۰ هزار دز فایزر توسط خیرین
آذرماه بود که مصطفی قانعی، رئیس کمیته ملی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد ایران به دلیل نداشتن «هواپیما و امکانات لازم برای حمل و نقل واکسن فایزر» گفته است که واکسن فایزر را نمی‌خواهد.
همان موقع، روزنامه اینترنتی «فراز»، به نقل از محسن هاجری، متخصص نانو الکترونیک از وجود فریزرهای مناسب نگهداری واکسن فایزر در کشور خبر داد. آقای هاجری گفته بود: «یخچال منفی ۷۰ و منفی ۸۰ در ایران هم موجود است و هم تولید می‌شود و به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
در تاریخ هفتم دی، تعدادی از رسانه‌های داخل ایران به نقل از کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر گفت از ورود ۱۵۰ هزار دوز واکسن فایزر توسط خیرین خبر دادند که در رسانه‌های خارجی مانند خبرگزاری اسوشیتدپرس نیز بازتاب یافت.
در نوزدهم دی‌ماه، رهبر جمهوری اسلامی ایران در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که به واکسن ساخت بریتانیا و آمریکا «اعتماد و اطمینان نیست» و ورود آنها را ممنوع اعلام کرد.
یک ماه بعد، انتشار تصاویری از دیدار عمومی آیت الله خامنه‌ای با فرماندهان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی به شک و تردید در مورد احتمال استفاده خود او و نزدیکانش از واکسن‌های آمریکا در فضای مجازی دامن زد. از آن پس، خبر تازه‌ای در مورد واکسن‌های اهدایی خیرین نیز منتشر نشد.
شرکت فایزر چه می‌گوید؟
بخش فارسی صدای آمریکا در ایمیلی از شرکت فایزر در مورد احتمال ورود واکسن به ایران سوال کرد.
روابط عمومی فایزر در پاسخ گفت: «تمامی توافق‌نامه‌های موجود تهیه واکسن ما با دولت‌ها یا نهادهای دولتی مانند کمیسیون اروپا است. آنها در توزیع عادلانه و برابر این واکسن‌ها بر روی جمعیت خود در بهترین موقعیت قرار دارند. براساس این توافق‌نامه‌ها، دولت‌ها مسئول مدیریت تخصیص و توزیع واکسن در کشورهای خود هستند.»
فایز گفت دولت‌ها پس از نهایی شدن توافق نامه، معمولا آن را به صورت رسمی اعلام می‌کنند.
روابط عمومی شرکت فایزر در پاسخ به این پرسش بخش فارسی صدای آمریکا که آیا ممکن است واکسن توسط بخش خصوصی تهیه و پخش شده باشد، گفت: «در حال حاضر، فایزر هیچ توزیع کننده خصوصی مجاز در دنیا ندارد. کیفیت و کارایی هر واکسنی که از کانال‌های غیرمجاز به دست می‌آید مورد اطمینان نیست و باید به عنوان مورد مشکوکی که به احتمال زیاد جان افراد را در معرض خطر قرار می‌دهد به آن نگریست.»
ابهام در مورد سیاست‌گذاری واردات واکسن
از زمانی که حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، از ورود بخش خصوصی به واردات واکسن خبر داد، نگرانی‌هایی در مورد احتمال رانت ارزی، تخصیص ارز نیمایی به افراد و شرکت‌های خاص و توزیع ناعادلانه واکسن بر اساس ثروت و نفوذ مطرح شد.
آقای روحانی گفت هر بخش خصوصی می‌تواند با ارز نیمایی واکسن وارد کند و حتی یک کارخانه بزرگ می‌تواند برای کارگرانش با هماهنگی واکسن وارد کند.
تاکنون، سه شرکت خصوصی مجوز واردات واکسن را دریافت کرده‌اند اما به گفته مقامات بهداشتی، هیچ واکسنی هنوز از این طریق وارد کشور نشده است.
از طرفی صحبت‌های ضد و نقیضی در مورد «پولی شدن» واکسن‌های وارداتی مطرح شد از جمله حیدر محمدی، از مدیران سازمان غذا و دارو ایران که گفت«افرادی که در اولویت قرار ندارند، می‌توانند واکسن ها را با قیمت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان تهیه کنند.»
در همین حال، گزارش‌هایی مبنی بر اینکه این واکسن‌ها از بازار سیاه سر درآورده‌اند منتشر شده است.
محسن علیزاده، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، گفت: «واکسن کرونای فایزر در برخی از خیابان‌ها و بازار سیاه دارو به قیمت ۱۰ میلیون تومان در کشور به فروش میرسد.»
چندی پیش نیز تجارت‌نیوز، گزارشی از بازار سیاه فروش دارو در خیابان ناصرخسرو تهران، منتشر کرد. در این گزارش، قیمت واکسن کرونا بین ۴۵ تا ۶۰میلیون تومان اعلام شد.
تلاش مقامات آمریکایی برای ردیابی واکسن‌های جعلی؛ کشف واکسن تقلبی فایزر در مکزیک و لهستان
به گزارش «وال استریت ژورنال»، در مکزیک، هشتاد نفر در کلینیکی با واکسن تقلبی فایزر واکسینه شدند. این واکسن‌ها در سردکننده مخصوص آبجو نگهداری شده بودند.
سخنگوی دولت مکزیک گفت واکسن‌های تقلبی در شبکه‌های اجتماعی به قیمت ۲ هزار و ۵۰۰ دلار ارائه می‌شدند.
مکزیک همچنین در حال تحقیق در مورد محموله شش هزار دزی واکسن اسپوتنیک است که از یک هواپیمای شخصی عازوم هندوراس کشف و ضبط شد.
فایزر لهستانی نیز در آپارتمان یک نفر کشف شد. به گفته فایزر این واکسن احتمالا ترکیبی از ماده ضد چروک پوست بود و هیچ محافظتی نیز در برابر ویروس کرونا ایجاد نمی‌کرد. مقامات لهستانی گفتند کسی از این واکسن‌ها استفاده نکرده است.
