اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، و شرکت کنندگان غیرعضو این سازمان روز یکشنبه در دوحه، پایتخت قطر نتوانستند بر سر عدم افزایش سطح تولید نفت، به توافق برسند و مذاکرات روز یکشنبه آنها پایان یافت.
آنها در دوحه گرد هم آمده بودند تا در مورد سطح تولید نفت و کمک به افزایش قیمت ها تصمیم گیری کنند.
عربستان تاکید کرده بود که ایران نیز باید با عدم افزایش تولید نفت موافقت کند، امری که ایران به روشنی با آن مخالفتش را ابراز کرده بود.
پیشتر برخی گزارش ها از تعویق افتادن برگزاری این جلسه از صبح به بعد از ظهر خبر داده بود، چرا که به گفته منابعی در اوپک، عربستان تاکید داشت همه اعضای اوپک از جمله ایران باید در افزایش ندادن سطح تولید نفت مشارکت کنند.
رویترز به نقل از "منابع" گزارش داده بود در "پیش نویس" توافق نشست اوپک در دوحه آمده است که همه اعضا باید با حفظ سطح تولید نفت (افزایش ندادن آن) موافقت کنند.
در طرح پیشنهادی برای توافق در دوحه، که رویترز می گوید آن را دیده است، هیچ یک از نکات الزام آوری که در گذشته تعیین شده بود دیده نشد.
در این نشست چند کشور خارج از اوپک نیز حضور داشتند. شرکت کنندگان می خواستند میزان تولید نفت را در سطح ماه ژانویه سال جاری نگه دارند.
تصمیم ایران دایر بر عدم شرکت در این نشست و همچنین و عدم حضور آمریکا که اکنون یکی از بزرگترین تولید کنندگان نفت در جهان است، تصمیم گیری در این زمینه را با چالش مواجه کرد.
دستکم ۱۵ کشور تولید کننده نفت که حدود ۷۳ درصد نفت جهان را تولید می کنند در جلسه دوحه حضور داشتند. تلاش برای حفظ سطح کنونی تولید نفت، تنش جدیدی را هم بین عربستان سعودی و ایران بوجود آورده است اما روسیه، از تولید کنندگان غیر اوپک، قبلا اشاره کرده بود که نیازی نیست ایران با افزایش ندادن سطح تولید نفت موافقت کند.
ریاض که قبلا بر حذف ایران از روند تصمیم گیری در مورد حفظ سطح تولید نفت پافشاری می کرد، اکنون می گوید تنها زمانی یک چنین تصمیم گیری را می پذیرد که ایران نیز به آن تن دهد.
اما بیژن زنگنه وزیر نفت ایران روز یکشنبه در توجیه عدم شرکت ایران در جلسه دوحه گفت این جلسه برای کشورهایی است که خواهان ثابت نگه داشتن سطح تولید وصادرات نفت خود هستند، حال آنکه ایران چنین خواستی را دنبال نمی کند.
ایران می گوید به دلیل تحریم های پیشین، تولید نفتش کاهش یافته در حالی که برخی کشورهای دیگر سهم ایران در بازار نفت را گرفتند؛ و تا زمانی که ایران سطح تولید خود را به زمان پیش از تحریم ها باز نگردانده است، نباید از این کشور خواسته شود تولید خود را افزایش ندهد.
ناظران می گویند کشورهای شرکت کننده در نشست دوحه حتی در صورتی که در مورد توافق بر سر حفظ سطح تولید موفق می شدند، تاثیر چندانی بر بازار نفت نمی گذاشتند چرا که در حال حاضر تولید جهانی نفت حدود ۲ میلیون بشکه در روز، بیشتر از تقاضا است.
به گفته اوپک، تولید نفت ایران در ماه گذشته در مقایسه با دو ماه قبل از آن از دو میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز به سه میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت، اما هنوز در مقایسه با میزان تولید قبل از تحریم های هسته ای که ۴ میلیون بشکه در روز بود، فاصله بسیاری دارد.
تهران می گوید با ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت موافقت نمی کند زیرا می خواهد با افزایش تولید و صادرات از مزایای لغو تحریم ها بهره برداری کند.
سه کشور عضو اوپک عربستان سعودی، قطر و ونزوئلا، و روسیه که عضو اوپک نیست، در ماه فوریه سال جاری تصمیم گرفتند که با حفظ سطح تولید نفت خود در سطح ماه ژانویه، موافقت کنند که عربستان اعلام کرد ایران نیز باید از این تصمیم پیروی کند.
قیمت نفت در سال جاری به زیر ۳۰ دلار در هر بشکه نیز رسید ولی در روزهای اخیر به بیش از ۴۰ دلار در هر بشکه افزایش یافت. بر اساس گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی، در سه ماه نخست سال ۲۰۱۶ کشورهای جهان روزانه حدود ۹۶ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت تولید کردند اما تقاضا برای نفت روزانه ۹۴ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه بوده است.