در پی شیوع گونه «امیکرون» ویروس کرونا، سازمان بهداشت جهانی به کشورها توصیه کرد فورا اقدامات لازم از جمله افزایش تحقیقات میدانی و به اشتراکگذاری توالی ژنومی در سامانههایی مانند GISAID را انجام دهند.
این نهاد بینالمللی میگوید کشورها باید با استفاده از ارزیابی ریسک و رویکرد مبتنی بر علم، به اجرای اقدامات مؤثر بهداشت عمومی برای کاهش شیوع ویروس ادامه دهند.
سازمان بهداشت جهانی همچنین از کشورها خواسته است تا ظرفیت بهداشت عمومی و پزشکی را برای مدیریت افزایش احتمالی موارد ابتلا توسعه دهند.
گونه جدید «امیکرون» حاوی یک حذف در ژن «اس» است که یکی از سه ژن هدف در بسیاری از آزمایشات پیسیآر است.
این درحالی است که گونه غالب کنونی، دلتا، در تست پیسیآر مثبت است. شناسایی گونه جدید مستلزم سرعت بخشیدن به انجام تست کرونا است.
دادههای سامانه GISAID نشان میدهد ایالات متحده آمریکا ۳.۶ درصد از نمونههای ویروس کرونا را توالییابی میکند و به اشتراک می گذارد.
آمریکا در میان کشورهایی که توالی ۵ هزار نمونه یا بیشتر را انجام می دهند، رتبه بیستم را دارد.
ایالات متحده با اتکا به ۱.۷ میلیارد دلار بودجه کمکی ریاست جمهوری توانست یک شبکه ملی برای ردیابی بهتر جهشهای ویروس کووید-۱۹ ایجاد کند و خود را از توالییابی کمتر از یک درصد از نمونههای مثبت به ۵ تا ۱۰ درصد رسانده است.
- در ایران چقدر توالییابی ژنومیک انجام میشود؟
پیشتر، روابط عمومی سازمان بهداشت جهانی در پاسخ به پرسش سارا دهقان خبرنگار صدای آمریکا در مورد این که چطور میتوان اطمینان حاصل کرد گونه جدیدی از ویروس در ایران پخش نشود، گفته بود: «ایران بسیار مجهز است و از یک شبکه تحقیقاتی-دانشگاهی بسیار قوی با دانشمندان بسیار خبره برخوردار است و قابلیت توالییابی در دانشگاهها و انستیتو پاستور را دارد.»
سازمان بهداشت جهانی میگوید ایران در ارائه گزارشهای مربوط به گونههای ویروس «شفاف» عمل کرده است و در ششم ماه مه ۲۰۲۱، شناسایی گونه دلتا را گزارش کرد.
دادههای سامانه GSAID نشان میدهد ایران ۰.۰۱۱ درصد از نمونهها را توالییابی کرده است و آخرین باری که توالی را وارد سامانه کرده دو روز پیش و از نمونه متعلق به ۷۵ روز قبل بوده است.
نمودار توالییابی دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا، تعداد نمونه های آزمایش شده و درصد مواردی که هر کشور توالی یابی کرده است را نشان می دهد.
ایران در میان ۱۶۰ کشور، رتبه ۱۵۳ را دارد.
از میان کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه نیز، ایران در قعر جدول توالییابی است و قطر رتبه نخست را دارد.
یک عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید به روزنامه همشهری گفته است که نمیتوان این تست را برای همه مردم مورد استفاده قرار داد.
مسعود مردانی میگوید دلیلش این است که این تست حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون هزینه بر میدارد.
وی افزود این تست تنها از افرادی که مشکوک به ابتلا به این گونه هستند انجام خواهد شد.