لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
چهارشنبه ۱۶ آبان ۱۴۰۳ ایران ۲۱:۰۱

نجات توافق اتمی با ایران


مقاله زیر را نیویورک تایمز منتشر کرده است

دوبار اخیرا، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در حمایت از بزرگترین قمار سیاسی اش، رفتن به دنبال یک توافق اتمی با قدرت های جهانی، شجاعانه اقدام کرده است. او طی سخنرانی یکشنبه گذشته خود در مورد وضعیت بد اقتصاد ایران گفت که ایران اگر در دنیا منزوی باشد، هیچوقت نمی تواند از رشد پایدار اقتصادی برخوردار باشد. سه هفته قبل تر، او روشن کرد که برای رسیدن به توافق اتمی مقابل تندروها خواهد ایستاد، توافقی که ایران در آن قبول می کند هیچوقت در ازای برداشته شدن تحریم های فلج کننده اتمی سلاح اتمی نسازد.

اما آقای روحانی تنها رهبری نیست که سعی دارد یک توافق احتمالی را از حمله حریفان داخلی حفظ کند. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا مشکل مشابهی در کنگره دارد، جایی که سناتور رابرت منندز، یک دموکرات از ایالت نیوجرسی و مارک کرک، یک جمهوری خواه از ایالت ایلینوی می خواهند طرحی را برای تصویب عرضه کنند که می تواند هر گونه توافق را با تحمیل تحریم های جدید علیه ایران، از جمله با تنگ تر کردن کنترل صنعت نفت، نابود کند.

مذاکره کنندگان ایران و قدرت های جهانی - آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین، و آلمان - این هفته مذاکرات اتمی را در ژنو ادامه می دهند. در حالی که آنها پیشرفت های قابل توجهی داشته اند، در مورد اندازه برنامه اتمی که ایران برای استفاده در تولید انرژی و موارد پزشکی اجازه داشتن آن را خواهد داشت، اختلاف دارند.

آقای روحانی جدیت خود را به طور علنی با به چالش کشیدن تندروهایی که با توافق دشمنی می کنند، از طریق توسل به حمایت روشنفکران، دانشگاهیان، فعالان اقتصادی، و دیگرانی که مشتاق توافق هستند، نشان داده است. برای جمع کردن حمایت سیاسی، او حتی به این نکته اشاره کرده که ممکن است مراکز قدرت را دور بزند و این مسئله را به رفراندوم بگذارد. آقای روحانی در اشاره ای به برنامه اتمی ایران گفت آرمان های ما به سانتریفوژ وصل نیست.

مسیر آقای روحانی آسان نیست. محمد جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران روز سه شنبه در مجلس توانست نمایندگان را قانع کند. تندروها او را وادار کرده بودند که به سوالاتی در مورد مذاکرات اتمی پاسخ دهد. اما آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی که حرف آخر را در مورد هر گونه توافق خواهد زد، تردیدهای جدیدی را روز چهارشنبه درباره اینکه «دشمن» - آمریکا - برای برداشتن تحریم ها واقعا آیا می تواند مورد اطمینان واقع شود، مطرح کرد.

بدبینی او بی اساس نیست. آقای اوباما قدرت این را دارد که به طور موقت تحریم های ایران را آسان کند، و او این کار را به طور محدود با اجازه دادن به ایران برای دریافت هفت صد میلیون دلار در ماه از دارایی های توقیف شده در خارج انجام داده است. این اقدام طبق توافق اولیه اتمی ایران و قدرت های جهانی از نوامبر ۲۰۱۳ انجام شده است.

با این حال، قدرت برداشتن همیشگی تحریم ها بیشتر در اختیار کنگره است، جایی که بسیاری از قانونگذاران عمیقا به تهران بی اعتماد هستند و رهبران جمهوری خواه گفته اند که تحریم های جدیدتر و قوی تر، در راس اقدامات آنها در کنگره جدید قرار دارد. چنین اقدامی می تواند در صورتی که مذاکرات شکست بخورد، یا اگر ایران در مورد تعهداتش تقلب کند، قابل توجیه باشد. اما در این مرحله چنین اقدامی به آسانی فقط می تواند مذاکرات را تضعیف کند، در قدرت های جهانی شکاف ایجاد کند و ایران را به سمت تسریع فعالیت های هسته ای سوق دهد.

سناتور باب کورکر از ایالت تنسی، رئیس جمهوریخواه کمیته روابط خارجی سنا می گوید نمی داند در مورد هرگونه طرح جدید تحریم ها چه تصمیمی خواهد گرفت. اما او روی طرحی کار می کند که اطمینان دهد کنگره در مورد هرگونه توافق نهایی اتمی با ایران رای دهد. اداره این مسئله، آزمونی مهم برای رهبری سناتور باب کورکر خواهد بود.

وعده او برای پیدا کردن «راهی که کنگره بتواند اعمال نظر کند» تا احتمال رسیدن به یک «نتیجه خوب» بهبود یابد، نا معقول نیست. آقای کورکر به نیویورک تایمز گفت در صورتی که کنگره یک توافق خوب را تایید کند، این باید به منزله تعهد آمریکا به رهبر جمهوری اسلامی باشد و احتمال طولانی بودن توافق را بهبود بخشد. سوال این است که آیا چنین رایی ممکن است مورد بهره برداری مخالفانی قرار بگیرد که می خواهند هرگونه توافقی نابود شود.

توافقی که قابل بازبینی باشد و فعالیت های اتمی ایران را به طور قابل توجهی محدود کند، می تواند در صورتی که امنیت منطقه ای ایران را افزایش دهد و به این کشور نفع برساند، موفق باشد. برای طرفین خطراتی هم خواهد بود. اما خطر بزرگتر این است که این فرصت را هدر دهیم و ایران را آزاد بگذاریم که یک برنامه اتمی نامحدود را دنبال کند. این می تواند تحریم های بیشتری را در پی داشته باشد، تنش های بیشتر و حتی اقدامات نظامی و حملات سایبری را به دنبال داشته باشد.

XS
SM
MD
LG