مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی گفته است که ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و مشخصات زمینشناختی، یکی از ۱۰ کشور حادثهخیز جهان محسوب میشود.
وب سایت «تجارت نیوز» روز شنبه چهارم آذر، به نقل از گزارش این مرکز نوشت: بر اساس گزارشهای سازمان مدیریت بحران کشور، به طور میانگین در ۱۰ سال گذشته سالانه حدود ۱۲ هزار و ۸۰۰ رخداد زلزله در ایران به وقوع پیوسته و حدود ۴۵۰۰ سیلاب طی همین مدت در ایران ثبت شده است.
بر اساس این گزارش، میانگین خسارت هر سیل حدود ۴۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
تجارت نیوز افزود: بر اساس گزارش سال ۹۸ سازمان جنگلها و مراتع، حدود ۲۸ درصد از مساحت ایران در معرض سیلابهای شدید و طغیانی قرار دارند. به عبارتی، حدود ۵۶ میلیون تن از جمعیت ایران در معرض سیل هستند که حدود ۱۵ میلیون تن از آنها در معرض سیل با شدت بالا قرار دارند.
این در شر ایطی است که «متوسط بارندگی در ایران یک سوم متوسط جهانی است» اما هر بار که بارش شدیدی هم آمده، خسارتهای زیادی به بار آورده است.
پیش از این، علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، به تجارت نیوز گفته بود: «ایران از نظر بارندگی در ردههای پایین جهانی است، اما خسارت سیل در اینجا به مراتب بالاتر از کشورهایی است که چند برابر ایران بارندگی دارند. از نظر خساراتهای سیل، ایران جزء ۲۰ کشور اول دنیا است.»
نیک آهنگ کوثر، پژوهشگر حوزه آب ساکن واشینگتن، به صدای آمریکا می گوید: «جمهوری اسلامی به خاطر سیاستهای بعد از دوران سازندگی که فاقد ارزیابی اثرات محیط زیستی بود، باعث آسیبپذیری بیشتر دشتها و مناطق کوهپایهای به هنگام بروز سیلاب شده است.»
او با اشاره به سیلابهای قدرتمند که با فرسایش شدید خاک، قدرت تخریبی بیشتری پیدا میکنند و میزان خسارتها سال به سال افزایش مییابد، اضافه کرد: «در نتیجه تغییرات اقلیمی، بارشهای سنگین در مقاطعی و خشکسالی در زمانهایی دیگر، مناطق مختلف کشور را آسیبپذیرتر خواهد کرد.»
آقای کوثر اعتقاد دارد «خشکسالی انسان محور فعلی که تاثیر مدیریت بد انسانی را به خوبی میتوان در آن دید، از جمله عواملی است که شرایط را برای تخریب بیشتر بههنگام بروز سیلابهای قدرتمند فراهمتر کرده»و می افزاید: «دولت به جای اتخاذ روشهای پیشگیرانه، تنها بههنگام بارشهای شدید به دنبال برطرف کردن بحرانهای پیش آمده است.»
این در شرایطی است که به تاکید این پژوهشگر، «راهکارهای مناسب برای مهار سیلابها و ذخیره آب بر اساس فنآوریهای طبیعتمحور بومی و ابتکاری کارشناسان ایرانی، وجود دارد، اما ساختار مدیریتی آب به دلیل فساد موجود و هزینه کردن در بخشهای سدسازی و انتقال آب بین حوضهای و شیرینکردن آب دریا که سهمی از آن به سپاه پاسداران میرسد، مانع اجرای پروژههای ارزان قیمت پیشگیرانه شده است.»
وی همچنین به صدای آمریکا گفت: با وجود اینکه در برنامه پنجساله ششم توسعه، و ویرایش جدید برنامه هفتم، بر روی اجرای طرحهای آب خیزداری و آب خوانداری برای مهار سیلابها تاکید شده است، اما شورای عالی آب و وزارت نیرو و همچنین شرکتهای مشاور و قرارگاه خاتمالانبیا، مهمترین موانع اجرایی شدن این طرحها هستند.»