جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه ۲۰ تیر، از موافقت ترکیه با عضویت سوئد در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، استقبال کرد.
در بیانیه‌ای که کاخ سفید به نقل از آقای بایدن منتشر کرد، گفته شده است که تصمیم رجب طیب‌اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، باعث تقویت همکاری امنیتی بین واشنگتن و آنکارا می‌شود.
به گزارش فرهاد پولادی، خبرنگار اعزامی بخش فارسی صدای آمریکا، به لیتوانی، سوئد با برطرف شدن بزرگترین مانع اصلی بر سر عضویتش در ناتو، به زودی به عنوان سی و دومین عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، وارد این ائتلاف دفاعی غرب می‌شود.
بر اساس مقررات عضویت در ناتو، همه کشورهای عضو باید با ورود کشور جدید موافقت کنند.
پیش از این، رجب طیب‌اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، با عضویت سوئد در ناتو مخالفت کرده و دلیل آن را حضور برخی از اشخاص و گروه‌های کرد ترکیه در این کشور دانسته بود.
او همچنین خواستار برخورد دولت سوئد با حضور این اشخاص و گروه‌هایی که تروریست می‌نامد، شده بود.
ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو روز دوشنبه ۱۹ تیر، خبر موافقت آنکارا به عضویت سوئد را اعلام کرد.
او گفت: آقای اردوغان موافقت کرده است: «پروتکل الحاق سوئد را در اسرع وقت به پارلمان ترکیه ارسال و از نزدیک با مجلس برای اطمینان از تصویب آن همکاری کند.»
آقای استولتنبرگ افزود: «آقای اردوغان به صراحت گفته است که این اتفاق در اسرع وقت رخ خواهد داد، و او تعهد روشنی در این زمینه داد.»
در این حال، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز سه‌شنبه در یک کنفرانس خبری در ویلنیوس، در پاسخ به پرسشی در مورد موافقت واشنگتن با درخواست خرید جنگنده‌های اف-۱۶ توسط ترکیه گفت: «پرزیدنت بایدن ماه‌ها است به صراحت و صریح گفته است که از تحویل اف-۱۶ به ترکیه حمایت می‌کند.»
آقای سالیوان افزود: «این اقدام هم به سود منافع ملی ما و هم به نفع ناتو است که ترکیه این جنگنده‌ها را در اختیار داشته باشد.«
به گفته او، رئیس جمهوری آمریکا در چند ماه گذشته در اظهار نظرهای عمومی و خصوصی خود هیچ پیش‌شرطی در مورد فروش این جنگنده‌ها قائل نشده است و قصد دارد با مشورت با کنگره این موضوع را ادامه دهد.»
جیک سالیوان در مورد درخواست ولودیمیر زلنسکی برای پیوستن اوکراین به ناتو گفت: «این موضوع در زمان حال ناممکن است.»
او افزود: «اعضای شرکت‌کننده همچنین در مورد مسیری که اوکراین برای عضویت در آینده در ناتو پیش برود، گفتگو خواهند کرد و همان طور که جو بایدن گفته است، پذیرش درخواست عضویت اوکراین هم اکنون در ویلنیوس، ناتو را وارد جنگ با روسیه خواهد کرد.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید اشاره کرد که «اوکراین باید گام‌های بیشتری را در مسیر اصلاحات ساختاری خود بردارد، اما اعضای ناتو یک پیام واحد و مثبت در مسیر اوکراین برای عضویت در ائتلاف صادر خواهند کرد.»
جیک سالیوان گفت که آقای بایدن در دیداری جداگانه با آقای زلنسکی در حاشیه اجلاس ناتو گفتگو می‌کند.
در این حال، فرانسه نیز برای تامین موشک‌های دوربرد «اسکالپ» به اوکراین، به بریتانیا می‌پیوندد.
این مطلب را امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، هنگام ورود به نشست سران ناتو در لیتوانی گفت.
او از گفتن تعداد موشک‌های ارسالی خودداری کرد، ولی یک منبع دیپلماتیک فرانسوی گفت که پاریس بنا دارد ۵۰ فروند موشک اسکالپ به اوکراین بفرستد و منبع دیگری گفت که تعدادی از این موشک‌ها تحویل آن کشور داده شده‌اند.
تکذیب ارتباط بین موافقت آنکارا با عضویت سوئد در ناتو و فروش جنگنده‌های اف-۱۶ آمریکا به ترکیه
خبرگزاری رویترز نوشت: مقامات ترکیه و دولت ایالات متحده ارتباط بین موافقت آنکارا با عضویت سوئد در ناتو و مذاکرات در مورد وضعیت گروه‌های کرد در سوئد، با فروش جنگنده‌های اف-۱۶ آمریکا به ترکیه را رد کردند.
همزمان با نشست سران ناتو در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، روز سه‌شنبه ۲۰ تیر، گفت که واشنگتن به مشورت با کنگره برای فروش و ارسال جنگنده‌های اف-۱۶ به ترکیه ادامه خواهد داد.
آقای سالیوان افزود که رئیس‌جمهوری آمریکا «آشکارا از ارسال این تسلیحات حمایت می‌کند».
آنکارا روز دوشنبه ۱۹ تیر، برای پیوستن سوئد به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، «چراغ سبز» نشان داده بود. ترکیه که مانع اصلی بر سر راه پیوستن سوئد به ناتو بود، در مهر ۱۴۰۰ خواستار خرید تعدادی از جنگنده‌های اف-۱۶ از شرکت لاکهید مارتین، به ارزش ۲۰ میلیارد دلار و مدرن‌سازی هواپیماهای جنگی موجود شده بود.
به گزارش رویترز، برخی از دیپلمات‌ها و تحلیلگران معتقدند که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، از موضوع عضویت سوئد برای تحت فشار قرار دادن واشنگتن برای خرید جنگنده‌های اف-۱۶ استفاده کرد و توافق جو بایدن را به دست آورد.
کامیل گراند، کارشناس امور دفاعی در اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا، گفت: «به نظر می‌رسد فشار زیادی از سوی دولت بایدن صورت گرفت تا به ترکیه اجازه داده شود که نیروی هوایی خود را مدرن و جگنده‌های اف-۱۶ جدید خریداری کند.»
او افزود: «ممکن است این فشار، همراه با تلاش‌های سوئد در جبهه پ‌ک‌ک، نقش مهمی در متقاعد کردن اردوغان برای موافقت با عضویت آن کشور در ناتو داشته باشد.»
ژرار آرو، سفیر پیشین فرانسه در واشنگتن، در واکنش به اظهارات جیک سالیوان در توییتر نوشت: «باج گیری از سوئد کارساز شد.»
با این همه، مقامات آمریکایی گفته‌اند «زمان تحویل اف-۱۶ به ترکیه، و پیوستن سوئد به ناتو نامشخص است.»
عضویت یک کشور جدید در ناتو باید با تصویب همه اعضا صورت گیرد.
